Lojik VeyaDeğil Kapısı (Nor Gate) Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

VEYA DEĞİL kapısı aslında bir VEYA kapısı ile bir DEĞİL kapısının birleşmiş hâlidir. 

Sembolde görüldüğü gibi VEYA kapısının çıkışına bir adet küçük daire eklenmiştir. 

Elektriksel eşdeğer devrede lambayı kısa devre eden biribirine paralel bağlı A ve B anahtarları bulunmaktadır. 

A ve B anahtarları açık iken lamba yanar. Anahtarlardan biri kapatıldığında lamba kısa devre olur ve söner.

7402 vedeğil kapısı entegresinde 4 adet 2 girişli veyadeğil kapısı bulunmaktadır.

Lojik VeDeğil Kapısı (Nand Gate) Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

VE DEĞİL kapısı aslında bir VE kapısı ile bir DEĞİL kapısının birleşmiş hâlidir. 

Sembolde görüldüğü gibi VE kapısının çıkışına bir adet küçük daire eklenmiştir. 

Elektriksel devrede lambayı kısa devre eden birbirine seri bağlı A ve B anahtarları bulunmaktadır.

A ve B anahtarlarının ikisi de kapandığında lamba kısa devre olur ve söner.

Anahtarlardan biri bile açıksa lamba yanmaya devam eder.

7400 vedeğil kapısı entegresinde 4 adet 2 girişli vedeğil kapısı bulunmaktadır.

Lojik Veya Kapısı (Or Gate) Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

Elektriksel devrede A ve B anahtarları paralel bağlanmıştır. 

A ve B anahtarlarının bir tanesi veya ikisi de kapatıldığında lamba yanar. 

Anahtarlardan ikisi de açık olursa lamba yanmaz.

İki girişli ve kapısı dijital devrelerde toplama kapısı olarak adlandırılır.

A=0 ve B=0 ise   Çıkış  C=A+B=0+0 =0 

A=0 ve B=1 ise   Çıkış  C=A+B=0+1 =1 

A=1 ve B=0 ise   Çıkış  C=A+B=1+0 =1 

A=1 ve B=1 ise   Çıkış  C=A+B=1+1 =1 

Veya kapısının girişlerinden biri bile 1 olursa çıkış 1 olur. 

Girişlerin hepsi 0 olursa çıkış 0 olur.

7432 veya kapısı entegresinde 4 adet 2 girişli veya kapısı bulunmaktadır.

Lojik Ve Kapısı (And Gate) Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

Elektriksel devrede A ve B anahtarları seri bağlanmıştır. 

A ve B anahtarlarının ikisi de kapatıldığında lamba yanar. 

Anahtarlardan biri veya ikisi de açık olursa lamba yanmaz.

İki girişli ve kapısı dijital devrelerde çarpma kapısı olarak adlandırılır. 

A=0 ve B=0 ise   Çıkış  C= A.B= 0.0 = 0 

A=0 ve B=1 ise   Çıkış  C= A.B= 0.1 = 0 

A=1 ve B=0 ise   Çıkış  C= A.B= 1.0 = 0 

A=1 ve B=1 ise   Çıkış  C= A.B= 1.1 = 1 

Ve kapısının girişlerinden biri bile 0 olursa çıkış 0 olur. 

Girişlerin hepsi 1 olursa çıkış 1 olur.

7408 ve kapısı entegresinde 4 adet 2 girişli ve kapısı bulunmaktadır.

Lojik Değil (Not) Kapısı Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

Değil kapısı (not gate, ınverter): 

DEĞİL kapısının bir girişi ve bir çıkışı vardır. 

Değil (NOT) kapısı girişine uygulanan lojik bilgiyi çıkışına tersini alarak aktaran kapıdır. Bir başka ifade ile girişine lojik 1 uygulanırsa çıkışta lojik 0, girişte lojik 0 uygulanırsa çıkışta lojik 1 veren kapıdır. 

Bu özelliğinden dolayı evirici, tersleyici de denilmektedir.

7404 entegresi içinde altı adet DEĞİL (NOT) kapısı bulundurur. 

Bu entegre kullanılırken altı taneden herhangi biri veya birden fazla Değil kapısı birlikte kullanılabilir. 

Lojik Tampon Kapısı Sembolü, Elektriksel Karşılığı, Entegre Yapısı ve Doğruluk Tablosu

Tampon kapısı ( buffer gate) :

Tampon kapısının bir girişi ve bir çıkışı bulunmaktadır.

Esasında tampon bir kapı grubuna girmemektedir.

Bu devre elektronik katlar veya kullanılan diğer kapılar arasında empedans uygunluğu sağlar.

Kullanılan devrelerde bir katın çıkış empedansı diğer katın giriş empedansına eşit olmaz ise katlar arasında bulunan bu uyumsuzluk enerji kayıplarına neden olmaktadır.

Tampon katı ile empedans uygunsuzluğundan oluşan kayıplar önlenmiş olur.

74125 entegresinin de iç yapısında dört adet tampon kapısı bulunmaktadır.

Burada 1,4,10 ve 13 nolu ayaklar yetki (enable) girişleridir.

Yetki ucu entegrenin çıkışına girişten verilen bilginin iletilip iletilmeyeceğine karar veren uçtur.

Yetki ucuna lojik 0 verilirse çıkış aktif çıkış olur.

3 Fazlı Asenkron Motorun Yıldız Üçgen Çalışması Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

Asenkron motorlar ilk çalışma anında 4-7 kat daha fazla akım çekerler. Büyük güçlü motorlarda bu nedenle ilk çalışma anında çekilen fazla akımı sınırlandıracak bir yol verme yöntemi uygulanmalıdır.

Bunun en pratik ve ucuz yöntemi yıldız üçgen yol vermedir. Motor yıldız çalışmada üçgen bağlantıya göre 3 kat daha az akım çeker. Bu nedenle motor önce yıldız bağlantı çalıştırılır, motor devrini alınca üçgen bağlantılı olarak çalışmaya devam eder.

Kumanda devresinde start butonuna basıldığında M kontaktörü, yıldız kontaktörü ve zaman rölesi çalışmaya başlar. 

M kontaktörünün açık kontağı kapanarak start butonunun mühürlemesini yapar. 

Güç devresindeki açık M kontakları ve yıldız kontakları kapanır. 

Motor yıldız bağlantı olarak çalışmaya başlar. 

Zaman rölesi ayarlanan süre sonunda açık kontaklarını kapatır, kapalı kontaklarını açar. 

Kumanda devresindeki yıldız kontaktörünün enerjisi kesilir, üçgen kontaktörü enerjilenir. 

Güç devresindeki yıldız kontakları açılır, üçgen kontakları kapanır ve motor üçgen bağlantı olarak çalışmaya başlar. 

Kumanda devresindeki üçgen bağlantının kapalı kontağı açılarak zaman rölesi ve yıldız kontaktörünün enerjisini keser. 

Zaman rölesinin enerjisi kesildiğinde üçgen kontaktörünün enerjisi kesilmesin diye zaman rölesinin açık kontağına paralel üçgen kontaktörünün açık kontağı bağlanmıştır. 

Motorun durdurulması için stop butonuna basılır.