Direnç Renk Kodları İle Direncin Değeri Nasıl Bulunur? Örnek Direnç Renk Kodu Hesaplamaları

Sabit dirençlerin değeri genellikle üzerine yerleştirilen renk bantları yardımı ile bulunur. Renk bantları sayısı 4 renk ve 5 renk olmak üzere ikiye ayrılır. Direnç üzerindeki renkler okunarak direncin değeri ve toleransı okunabilir.

Renk kodlarını pratik olarak ezberlemek için SoKaKTa SaYaMaM GiBi tekerlemesinin sessiz harflerine dikkat etmek yeterlidir.

Siyah: Renk değeri 0 , Çarpan 1,

Kahverengi: Renk değeri 1 , Çarpan 10, Tolerans %1

Kırmızı: Renk değeri 2 , Çarpan 100, Tolerans %2

Turuncu: Renk değeri 3 , Çarpan 1000

Sarı: Renk değeri 4 , Çarpan 10.000

Yeşil: Renk değeri 5 , Çarpan 100.000 , Tolerans %0,5

Mavi: Renk değeri 6 , Çarpan 1.000.000 , Tolerans %0,25

Mor: Renk değeri 7 , Çarpan 10.000.000 , Tolerans %0,1

Gri: Renk değeri 8 , Çarpan 100.000.000 , Tolerans %0,05

Beyaz: Renk değeri 9 , Çarpan 1.000.000.000

Altın: Çarpan 0,1 , Tolerans %5

Gümüş: Çarpan 0,01 , Tolerans %10

Direnç renkleri okunurken biraz ayrı duran renk toleranstır. Bu renk sağda tutularak renkler soldan sağa doğru okunur.

Direnç değerleri bulunurken eğer direncin üzerinde toplam 4 renk bulunursa;
1. Rengin renk değeri alınır.
2. Rengin renk değeri alınır.
3. Rengin çarpan değeri alınır.
4. Rengin tolerans değeri alınır.

1. ve 2. renklerin değerleri yanyana yazılır ve 3. rengin çarpan değeri ile çarpılır. 4. renk hesaplamaya katılmaz sadece tolerans değeri yazılır.

ÖRNEK: Aşağıda verilen direncin değerini bulunuz.

1.Renk Kırmızı= Renk değeri 2
2.Renk Mor= Renk değeri 7
3.Renk Kahverengi= Çarpan değeri 10
4.Renk Altın= Tolerans değeri %5
Sonuç=27x10=270Ω, Tolerans %5

Direnç değerleri bulunurken eğer direncin üzerinde toplam 5 renk bulunursa;
1. Rengin renk değeri alınır.
2. Rengin renk değeri alınır.
3. Rengin renk değeri alınır.
4. Rengin çarpan değeri alınır.
5. Rengin tolerans değeri alınır.

1. , 2. ve 3. renklerin değerleri yanyana yazılır ve 4. rengin çarpan değeri ile çarpılır. 5. renk hesaplamaya katılmaz sadece tolerans değeri yazılır.

ÖRNEK: Aşağıda verilen direncin değerini bulunuz.

1.Renk Turuncu= Renk değeri 3
2.Renk Turuncu= Renk değeri 3
3.Renk Beyaz= Renk değeri 9
4.Renk Siyah= Çarpan değeri 1
5.Renk Kahverengi=Tolerans değeri %1
Sonuç=339x1=339Ω, Tolerans %1

ÖRNEK: Kırmızı - Kırmızı - Kırmızı - Altın renklerindeki direncin değerini bulunuz.

1.Renk Kırmızı= Renk değeri 2
2.Renk Kırmızı= Renk değeri 2
3.Renk Kırmızı= Çarpan değeri 100
4.Renk Altın= Tolerans değeri %5
Sonuç=22x100=2200Ω, Tolerans %5
Bu direnç 2,2KΩ %5 olarak okunur.

ÖRNEK: 25KΩ %10 değerindeki bir direncin renklerini bulunuz.

4 renkli dirence göre renkleri bulursak
25KΩ=25000Ω yani 25 sayısı 1000 ile çarpılmış.
1. renk için  renk değeri 2 olan Kırmızı,
2. renk için renk değeri 5 olan Yeşil,
3. renk için çarpan değeri 1000 olan Turuncu
4. renk için tolerans değeri %10 olan Gümüş renkleri bulunur.
Bu durumda renkler Kırmızı - Yeşil -Turuncu - Gümüş olur.

5 renkli dirence göre renkleri bulursak
25KΩ=25000Ω yani 250 sayısı 100 ile çarpılmış.
1. renk için  renk değeri 2 olan Kırmızı,
2. renk için renk değeri 5 olan Yeşil,
3. renk için renk değeri 0 olan Siyah
4. renk için çarpan değeri 100 olan Kırmızı
5. renk için tolerans değeri %10 olan Gümüş renkleri bulunur.
Bu durumda renkler Kırmızı - Yeşil -Siyah - Kırmızı - Gümüş olur.

Çıkan sonuçlar veya verilen değerler büyük değerlerde ise;
KΩ=Kiloohm=1.000Ω 
MΩ=Megaohm=1.000.000Ω 
GΩ=Gigaohm=1.000.000.000Ω üst katları ile kısaltmalar yapılır.

Peki tolerans değeri ne işe yarar? 
Tolerans değeri direncin üretilen değerinin yüzde kaç oranında artı veya eksi olarak değişebileceğini gösterir. Yani dirençlerin çoğu aslında üretildiği değerde değildir. Tolerans oranında bir değişim olabilmektedir. Bu durumda toleransı düşük dirençler tercih etmek gerekir ki aldığımız direnç değerine yakın değerde olsun.

Örnek verecek olursak 250Ω bir direncin tolerans değeri %10 olsun. 250Ω direncin %10'u 25Ω yapar. Bu durumda bu direnç; 225Ω ile 275Ω arasında herhangi bir değerde olabilir.
250-25=225Ω
250+25=275Ω