3 Fazlı Asenkron Motorun Birden Fazla Kumanda Merkezinden (İki Ayrı Yerden) Çalıştırılması Kumanda ve Güç Devresi

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun birden fazla yerden çalıştırılıp durdurulması istendiğinde kullanılan devredir.

Devrede stop butonları birbirine seri bağlıdır.

Start butonları ise birbirine paralel bağlıdır.

Mühürleme için herhangi bir start butonuna kontaktörün açık kontağının paralel bağlanması yeterlidir.

Bütün start butonlarına mühürleme yapmaya gerek yoktur.

Bir stop ve bir start butonu bir kumanda merkezini oluşturur.

Daha farklı bir yerde de stop ve start butonu ile başka kumanda merkezleri oluşturulur.

Hangi kumanda merkezinden start butonuna basarsak basalım motor çalışır.

Hangi kumanda merkezinden stop butonuna basarsak basalım motor durur.

3 Fazlı Asenkron Motorun Yardımcı Röleli Kesik ve Sürekli Çalıştırılması Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun hem kesik hem de sürekli olarak çalıştığı devredir.

Kumanda devresinde sürekli çalışma için start butonu kullanılır.

Kesik çalışma için hem açık hem de kapalı konumu bulunan 4 uçlu (3 uçlu da olabilir) jog butonu (iki konumlu buton) kullanılmıştır.

Devrenin enerjisini kesmek için bir tane de stop butonu kullanılmıştır.

Tek kontaktörlü devrede elimizi kesik çalıştırma jog butonundan hızlıca çekersek kontaktör mühürleme kontağı açılamaz ve motor kesik çalışma yerine sürekli çalışmaya devam eder. Bu sakıncanın ortadan kalkması için yardımcı röleli (kontaktörlü) kesik ve sürekli çalışma devresi kullanılır.

Stop butonu, kesik çalışma (Jog) butonunun kapalı konumu ve start butonu birbirine seri bağlanmıştır. Start butonuna bastığımızda önce yardımcı röle (kontaktör) N enerjilenir ve açık olan kontaklarını kapatır. Mühürleme gerçekleşir ve M kontaktörü enerjilenir. Güç devresindeki M kontaktörünün açık kontakları kapanarak motorun enerjilenerek sürekli çalışması sağlanır. Mühürleme motoru çalıştıran M kontaktörü ile değil yardımcı röle (kontaktör) açık kontağı ile yapılır. Kesik çalışma butonuna basıldığında yardımcı röle (kontaktör) N çalışmaz. Böylece start butonu mühürlenemeyeceği için elimizi hızlıca çeksekte bir sakınca meydana gelmez. Kesik çalışma butonuna elimiz basılı olduğu sürece M kontaktörü çalışır güç devresinde M kontaktörünün açık olan kontakları kapanır ve asenkron motorun enerjilenerek çalışması sağlanır.

Elimizi kesik çalışma jog butonundan çektiğimizde M kontaktörünün enerjisi kesileceği için kapanmış olan kontaklar açılır ve motorun enerjisi kesileceği için motor durur.

Sürekli çalışmada asenkron motoru durdurmak için stop butonuna bastığımızda kontaktörün enerjisi kesilir ve kontakları açılarak motorun enerjisini keser, motor durur.

3 Fazlı Asenkron Motorun Kesik ve Sürekli Çalıştırılması Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun hem kesik hem de sürekli olarak çalıştığı devredir.

Kumanda devresinde sürekli çalışma için start butonu kullanılır.

Kesik çalışma için hem açık hem de kapalı konumu bulunan 4 uçlu (3 uçlu da olabilir) jog butonu (iki konumlu buton) kullanılmıştır.

Devrenin enerjisini kesmek için bir tane de stop butonu kullanılmıştır.

Stop butonu, kesik çalışma (jog) butonunun kapalı konumu ve start butonu birbirine seri bağlanmıştır.

Start butonuna bastığımızda açık olan kontağı kapanır ve kontaktör çalışır.

Start butonuna paralel bağlı kontaktörün açık kontağı kapanır ve start butonunu kısa devre eder. Buna mühürleme denir. Böylece start butonuna basıldığında sürekli çalışma sağlanır.

Jog butonuna basıldığında kesik çalışma sağlanır. Kesik çalışma (jog) butonuna elimiz basılı olduğu sürece kontaktör çalışır. Güç devresinde kontaktörün açık olan kontakları kapanır ve asenkron motorun enerjilenerek çalışması sağlanır. Elimizi kesik çalışma (jog) butonundan çektiğimizde kontaktörün enerjisi kesileceği için kapanmış olan kontaklar açılır ve motorun enerjisi kesileceği için motor durur. Sürekli çalışmada asenkron motoru durdurmak için stop butonuna bastığımızda kontaktörün enerjisi kesilir ve kontakları açılırak motorun enerjisini keser, motor durur.

Bu devrenin sakıncası elimizi kesik çalışma (jog) butonundan hızlıca çekersek kontaktör mühürleme kontağı açılamaz ve motor kesik çalışma yerine sürekli çalışmaya devam eder.

Bu sakıncanın ortadan kalkması için yardımcı röleli (kontaktörlü) kesik ve sürekli çalışma devresi kullanılır.

3 Fazlı Asenkron Motorun Elektriksel Kilitlemeli Devir Yönünü Değiştirme Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun ileri ve geri devir yönünün değitirildiği devredir.

Devrede ileri yön ve geri yön için bir tane olmak üzere iki tane start butonu vardır. Motoru durdurmak için bir tane stop butonu vardır.

İleri start butonunun önünde geri kontaktörünün kapalı kontağı, geri start butonunun önünde ileri kontaktörünün kapalı kontağı bulunur. Buna elektriksel kilitleme denir.

Böylece motor ileri yönde dönerken geri start butonuna basıldığında önündeki ileri kapalı kontağı açılmış olacağı için olası bir kısa devre önlenmiş olur. Aynı durum motor geri yönde dönerken ileri start butonuna basıldığında önündeki geri kapalı kontağı açılmış olacağı için olası bir kısa devre önlenmiş olur.

Elektriksel kilitleme yapılmamış olsa ileri yön çalışırken geri yön start butonuna basıldığında üç fazdan iki tanesi kısa devre olur ve sigortaların atmasına neden olur.

Güç devresinde devir yönü değişikliği için ileri yön kontaktörüne fazlar bağlandıktan sonra geri yön kontaktörüne bağlanırken fazlardan biri sabit tutulup diğer ikisi yer değiştirilir.

Asenkron motor bir yönde dönerken diğer yöne döndürmek istersek elektriksel kilitlemenin açılması için önce stop butonuna sonra start butonuna basmak gerekir.

3 Fazlı Asenkron Motorun Bir Yönde Sürekli Çalıştırılması Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun start butonuna bastığımızda sürekli olarak çalıştığı, elimizi start butonundan çektiğimizde çalışmaya devam ettiği devredir.

Kumanda devresinde kullanılan start butonu yaylıdır.

Start butonuna bastığımızda açık olan kontağı kapanır, elimizi çektiğimizde kontakları tekrar açılır.

Start butonundan elimizi çektiğimizde sürekli çalışma olması için mühürleme yapılır. Start butonuna basıldığında kontaktör çalışır.

Start butonuna paralel bağlı kontaktörün açık kontağı kapanır ve start butonunu kısa devre eder. Buna mühürleme denir.

Start butonundan elimizi çeksek bile kontaktörün kapanan açık kontağı üzerinden akım geçişi devam eder.

Güç devresinde kontaktörün açık olan kontakları kapanır ve asenkron motorun enerjilenerek çalışması sağlanır.

Asenkron motoru durdurmak için stop butonuna bastığımızda kontaktörün enerjisi kesilir ve kontakları açılarak motorun enerjisini keser, motor durur.

3 Fazlı Asenkron Motorun Bir Yönde Kesik Çalıştırılması Kumanda ve Güç Devresi, Devrenin Çalışması

Devrenin Çalışması:

3 fazlı asenkron motorun start butonuna bastığımızda çalıştığı, elimizi start butonundan çektiğimizde durduğu devreye kesik çalıştırma devresi denir.

Kumanda devresinde kullanılan start butonu yaylıdır.

Start butonuna bastığımızda açık olan kontağı kapanır, elimizi çektiğimizde kontakları tekrar açılır.

Start butonuna basıldığında kontaktör çalışır.

Güç devresinde kontaktörün açık olan kontakları kapanır ve asenkron motorun enerjilenerek çalışması sağlanır.

Elimizi start butonundan çektiğimizde kontaktörün enerjisi kesilir ve kontakları açılırak motorun enerjisini keser ve motor durur.

Asenkron Motor Kumanda Devre Elemanlarının Sembolleri Nelerdir?

Asenkron motor kumanda ve güç devrelerinde çeşitli normlarda semboller kullanılmaktadır. Bu normlar makina üreticisi ülkelerin oluşturduğu veya benimsediği sembollerdir.

En çok kullanılan  TSE (Türk), Amerikan, Alman ve Rus sembolleri aşağıda verilmiştir.