Elon Musk'ın Tanıttığı Elektrikle Çalışan Tır Tesla Semi Truck'ın Özellikleri

Tesla'nın Üst Yöneticisi Elon Musk, California eyaletinde Hawthorne'daki merkezinde tanıtılan tırın, şarj edildikten sonra 804 kilometre yol kat etme özelliğine sahip olduğunu açıkladı.

Musk, üretimine 2019 yılında başlanacak tırın, yakıt tasarrufu sağlayan dizel emsallerinden daha az masraflı olacağını söyledi.

Roadster'ın yeni versiyonu da tanıtıldı

Tesla ayrıca ilk spor aracı Roadster'ın yeni versiyonunun tanıtımını yaptı.

Roadster'ın şarj edildikten sonra yaklaşık bin kilometre yol kat edebileceği, saatte maksimum 402 kilometre sürat yapabileceği ve 4,2 saniyede 160 kilometre hıza çıkabileceği belirtildi.

2020'de üretimine başlanacak yeni Roadster'ın taban fiyatının 200 bin dolar olacağı kaydedildi.

Tesla'nın elektrikli kamyonu 'Semi Truck', ABD'nin Kaliforniya eyaletinde düzenlenen etkinlikle görüntülendi. Tesla CEO'su Elon Musk, Tesla'nın yeni model arabası Tesla Roadster ve dünyanın dört gözle beklediği elektrikli kamyonu ilk kez tanıtarak görücüye çıkardı. Tesla CEO'su Elon Musk, gecede sahne alarak yeni otomobili Tesla Roadster'in tanıtımına "Çok çabuk hızlanan, İnanılmaz bir araç yapmak istedik" sözleriyle başladı. Tesla, yeni elektrikli kamyonu Semi Truck'ı Twitter hesabından tanıtırken 'Bugatti Chiron'dan daha aerodinamik olduğunu açıkladı. Elon Musk, Tesla Semi’nin aerodinamik olarak 2 milyon dolarlık Bugatti Chiron’dan bile daha iyi tasarıma sahip olduğunu ifade etti. Musk, Tesla Semi’yi ‘mermi’ olarak tanımladı.

Tesla Motors, ürettiği araçların bataryasını aracın tabanına yayıyor. Böylece ağırlık merkezi aracın altında oluyor ve devrilme riski minimuma iniyor. Model X’in çarpışma testinde bunun faydasını açık bir şekilde görmüştük. Tesla Semi’de de bataryalar TIR'ın altında konumlandığı için araç devrilmeye karşı korumalı olarak geliyor.

Ayrıca Tesla Semi’de kör nokta uyarı sistemi ve filo yönetim ağı gibi teknolojiler de bulunuyor.

Tesla Semi Truck, yüklü değilken 0-100 kilometre hızlanmayı 5 saniye gibi kısa bir sürede gerçekleştirebiliyor.

Aracın yüklüyken bu hıza 20 saniyede ulaşabileceği belirtiliyor.

Tesla Semi, %5 eğimli yolda saatte 105 km/s hızla yol alabiliyor. Ortalama bir dizel TIR'ın aynı eğimli yolda çıkabileceği maksimum hız ise 70 km/s.

Tesla, tam dolum ile 800 kilometre menzile sahip olan aracın aktarım parçaları için 1 milyon kilometre garantisi veriyor (Dünya çevresinde 40 turdan fazla)

Musk ayrıca aracın 40 dakikalık bir şarj ile 640 kilometre gidebileceğini de söyledi.

Tesla, yeni elektrikli kamyonu Semi Truck'ı Twitter hesabından tanıtırken 'Bugatti Chiron'dan daha aerodinamik olduğunu açıkladı.

'AutoPilot' özelliğiyle gelecek olan Semi Truck, bu sayede şeridini koruyacak ve sürücüye fren yardımı yapacak.

Musk, Tesla Semi’nin aerodinamik olarak 2 milyon dolarlık Bugatti Chiron’dan bile daha iyi tasarıma sahip olduğunu ifade etti. Musk, Tesla Semi’yi ‘mermi’ olarak tanımladı ve sürtünme oranının 0.36 olduğunu açıkladı. Bugatti Chiron’da bu oran 0.38, diğer dizel TIR'larda ise 0.65 ila 0.70 aralığında.

Tesla Semi hem sürücü, hem trafik hem de yaya güvenliğini destekleyen bir TIR. Araçlarda standart olarak otomatik pilot bulunuyor. Yani sürücü uyuyakalmış olsa veya sağlık problemi yaşasa dahi araç şerit takibi yapıyor ve trafiği tehlikeye atmıyor. Ayrıca araçta otomatik acil fren desteği de yer alıyor ki bu da şehir içinde yayalar için ekstra önem taşıyor. Tesla Semi, sürücüsüne tehlikeli durumlarda kaza tehlikesi olduğunu da bildiriyor.

Tesla Semi’nin kokpiti tek kişi olarak tasarlanmış ve sürücü aracın ortasında konumlanıyor ve tüm yola hakim oluyor. Böylece olası kaza anında sıkışma riski de azaltılıyor.

2019 yılında piyasaya sürülecek elektrikli kamyonu almak isteyenlerin 5 bin dolar rezervasyon bedeli ödemesi isteniyor. Fiyatı henüz açıklanmayan Tesla Semi’nin üretimine 2019’da başlanacak.

aa, haber7

Sağ Sol Rölesi (İnversör) ile Asenkron Motorun Çalıştırılması Devresi

Devrenin Çalışması:

İnversör röle (sağ-sol rölesi) otomatik sistemlerde otomatik konum (yön) değiştirici olarak kullanılan ve bu işlemi üzerinde yer alan zaman ayarı ile belirlenen aralıklarla tekrarlayan endüstriyel bir üründür.

Devrede kullanılan motor bir tane olursa motor sağa sola döner. Ancak iki ayrı motor olursa motorun birincisi sağa dönerken ikincisi sola döner.

Endüstriyel uygulamalarda sağ-sol rölesi; sanayi tipi çamaşır makineleri, boyahane sanayisinde kullanılan kısaca motorların belirli aralıklarda dönüş yönünün ters çevirmek amacıyla kullanılır.

Motorun sağa veya sola dönme işlemi cihaz içinde yer alan sağ ve sol röle diye adlandırdığımız 2 adet röle ile sağlanmaktadır.

Sağ ve sol rölelerin çekili kalma süreleri (t1) birbirine eşittir. Tek ayar düğmesi ile ayarlanır.

Rölelerin bırakık konumda olduğu durma süreleri (t0) fabrikasyon olarak ayarlanır.

Bağlantı Şekli: 

Devrede görüldüğü gibi a2 numaralı uca faz girişi yapılır, a1 numaralı uç nötre bağlanır. 2 ve 5 numaraları uçlara fazdan bağlantı yapılır. 3 numaralı uç C1 kontaktör bobinine, kontaktör bobin çıkışı, C2 kontaktörü kapalı kontağına, C2 kapalı kontağı çıkışı nötre bağlanır, 6 numaralı ucu C2 kontaktör bobinine, C2 kontaktör bobini çıkışı C1 kontaktörü kapalı kontağına, C1 kontaktörü kapalı kontak çıkışı nötre bağlanarak bağlantı tamamlanır.

Sıvı Seviye Rölesi Bağlanarak Bir Asenkron Motorun Çalıştırılması Devresi

Devrenin Çalışması:

Sıvı seviye röleleri endüstriyel tesislerde ve yerel kullanımda yer alan depolarda iletken sıvıların seviyelerini kontrol etmede ve sıvıların boşaltılmasında kullanılır.

Devrede çıkış rölesi, iletken sıvı üst seviye elektroduna (U) ulaştığında çeker ve alt seviye elektrodunun (L) sıvı ile teması kesildiğinde pompa motorunun boş sıvı tankı ile çalışmasını önlemek için bırakır.

B terminali, taban seviyesini hassasiyetle belirlemek için tankın gövdesine bağlanmalıdır. Eğer tank iletken olmayan bir malzeme ile yapılmışsa B terminaline bir elektrot bağlanmalıdır. R (kΩ) (elektrotlar arası empedans) değişik sıvılar için ön paneldeki bir düğme yardımıyla ayarlanabilir. Röle çekili iken ön paneldeki kırmızı LED yanar.

Bağlantı Şekli: Devrede rölenin 4 numaralı ucu aşırı akım rölesi kapalı kontağına, aşırı akım rölesi kapalı kontak çıkışı kontaktör bobinine, kontaktör bobin çıkışı nötre bağlanır. U, L, B uçları röle üzerine bağlanır. A ucuna faz girişi yapılır. B ucu nötre bağlanır. Fazdan 1 numaralı uca giriş yapılarak bağlantı tamamlanır.

Aşırı Gerilim Rölesi Bağlanarak Bir Asenkron Motorun Çalıştırılması Devresi

Devrenin Çalışması:

Üç fazlı ani açmalı bir aşırı gerilim kontrol rölesidir.

Üç fazlı kumanda sistemlerinde kompanzasyon panolarında aşırı gerilimden etkilenen kondansatör, elektronik kumanda ve kontrol sistemleri, motor gibi ekipmanların korunmasında kullanılır.

Doğrudan şebekeye bağlanarak cihaz üzerinde yer alan ayar düğmesinden gerilimin üst sınırı ayarlanır.

Şebeke gerilimi ayarlanan değeri aştığında röle ani olarak çeker ve çıkış kontağını kapatır.

Gerilim normale döndüğünde röle kendini resetler ve tekrar çekili konuma döner.

Aşırı gerilim koruması olan cihazlarda gerilim değeri normal değerini % 50 aştığı zaman cihaz ani açma yaparak çıkış rölesini gecikmesiz olarak açar.

Bağlantı Şekli:

Devrede 2 numaralı uca L1 (faz) bağlanır. 1 numaralı ucu kontaktör bobinine, kontaktör bobin çıkışı nötre bağlanır. L1, L2, L3 uçları röle üzerinde gösterilen sırayla bağlanır. Nötr ucu N ile gösterilen uca bağlanarak bağlantı tamamlanır.

Düşük Gerilim Rölesi Bağlanarak Bir Asenkron Motorun Çalıştırılması Devresi

Devrenin Çalışması:

Üç fazlı ani açmalı bir düşük gerilim kontrol rölesidir. Üç fazlı sistemlerde düşük gerilimden zarar gören elektronik kumanda ve kontrol sistemleri, motor gibi ekipmanların korunmasında kullanılır.

Doğrudan şebekeye bağlanarak cihaz üzerinde yer alan ayar düğmesinden gerilimin alt sınırı ayarlanır.

Şebeke gerilimi ayarlanan değerin altına düştüğünde normalde çekili olan röle ani olarak bırakır ve çıkış kontağı konum değiştirir.

Gerilim normale döndüğünde röle kendini resetler ve tekrar çekili konuma döner.

Düşük gerilim koruması olan cihazlarda gerilim değeri, normal değerin % 50 altına düştüğü zaman cihaz ani açma yaparak çıkış rölesini gecikmesiz olarak açar.

Bağlantı Şekli:

Devrede 2 numaralı uca L1 (faz) bağlanır. 3 numaralı ucu kontaktör bobinine, kontaktör bobin çıkışı nötre bağlanır. L1, L2, L3 uçları röle üzerinde gösterilen sırayla bağlanır. Nötr ucu N ile gösterilen uca bağlanarak bağlantı tamamlanır.

Faz Sırası Rölesi Bağlanarak Bir Asenkron Motorun Sabit Yön Şartlı Çalıştırılması Devresi

Devrenin Çalışması:

Üç fazlı asenkron motorlarda devir yönü; fazlardan biri sabit ikisi yer değiştirdiğinde değişmektedir.

Faz sırası rölesi faz sırasının yani devir yönü değişimi istenmeyen motorların taşıdığı üç fazlı sistemlerin korunmasında kullanılır.

Röle girişine şebeke fazları L1, L2, L3 fazları doğru sırada bağlandığında röle üzerindeki ışık yanar. Çıkış rölesi (C1) çalışmaz, kontakları kapalı konumdadır.

Eğer fazların yeri değişirse röle üzerindeki ışık söner ve çıkış rölesi enerjilenerek kontaklarını açarak motor enerjisini keser.

Bu durumda iki fazın yeri değiştirilerek sistem tekrar eski hâline getirilir ve normal çalışma sağlanır. 

Bağlantı Şekli: 

Devrede 2 numaralı ucu L1 (faz) bağlanır. 1 numaralı ucu kontaktör bobibine, kontaktör bobin çıkışı nötre bağlanır. N ucu nötre bağlanır. L1, L2, L3 uçları röle üzerinde gösterilen sırayla bağlanarak bağlantı tamamlanır.

PTC Bağlantılı Faz Koruma Rölesi Bağlanarak Bir Asenkron Motorun Çalıştırılması Devresi ve Çalışması

Devrenin Çalışması:

Motor korumasında vazgeçilmez bir eleman olan termik manyetik röle (aşırı akım rölesi) akım ayarlarının yüksek tutulması nedeniyle koruma işleminde yetersiz kalmaktadır.

Boşta çalışan ve küçük güçlü motorların kısa süreli iki faza kalması sargılarda aşırı ısınmaya neden olmaz. Bu şekilde uzun süreli çalışması hâlinde ise sargılar ısınacağından diğer koruma röleleri veya sigortalar devreyi açacağından sorun çözülür.

Fakat büyük güçlü motorlarda iki faza kalma veya bir faz geriliminin artması (veya azalması) sonucunda sargılar kısa sürede ısınır.

Bu durumda devrenin enerjisinin çok kısa sürede kesilmesi gerekir.

İşte bu olumsuz etkileri ortadan kaldırmak için PTC bağlantılı motor koruma rölesi kullanılır.

1-Motorun herhangi bir nedenle iki faza kalması,

2-Her üç faz mevcut olduğu hâlde, fazlardan birisinin geriliminin nominal gerilimin %20’nin altına düşmesi veya yükselmesi,

3-Motor sargı ısısının aşırı artması,

durumlarında çok kısa sürede (0,2 sn.) motor kontaktörünü açarak motoru devre dışı bırakır.

PTC: Pozitif ısı katsayılıdır. Isıyla değeri yükselen bir değişken dirençtir.

Devrede 2 numaralı ucu aşırı akım rölesi kapalı kontağına, aşırı akım rölesi kapalı (T1) kontağı çıkışı stop butonuna, stop butonu çıkışı start butonuna, start butonu çıkışı L1 fazına bağlanır. Start butonu uçlarında kontaktör açık kontağı bağlanarak mühürleme yapılır. 3 numaralı ucu kontaktör bobinine, kontaktör bobini çıkışı nötre bağlanır. PTC uçları devrede gösterilen ptc uçlarına bağlanır. N ucu da nötre bağlanarak bağlantı tamamlanır.