Helikopter Ebeveynlik, Özellikleri Çocuklarımıza Etkileri Nelerdir?

Küçük bir çocuk annesini tanımlarken şunu söylemiş "Annem, tıpkı bir helikopter gibi sürekli başım etrafında dönmekte"...

Helikopter ebeveyn, 1969 yılında Psikolog Haim Ginott'un, psikoloji literatürüne kazandırdığı bir kavram.

Danışanlarından küçük bir çocuk annesini tanımlarken helikoptere benzetmesi nedeniyle literatüde yerini helikopter ebeveyn olarak almış. Buradan helikopter ebeveynlerin çocuklarına çok yakın olduğu, hatta gereğinden fazla yakın olduğu sonucunu çıkarabiliriz.

Adından da anlaşılacağı gibi Helikopter Ebeveynlik çağımızın büyük bir sorunudur. Yaşam şartları, eğitim politikaları, sınav sistemleri ve gelecek kaygısı gibi faktörler; çocukları için aşırı derecede endişe eden kontrolcü, mükemmeliyetçi ve müdahaleci aile bireylerinin ortaya çıkması ile sonuçlanmıştır.

Çocuklarından yüksek başarı bekleyen, sürekli çocuklarının etrafında pervane olan ebeveyn tutumudur. Helikopter ebeveynlik özelliklerine sahip çocukların, aileleri tarafından aşırı derecede ilgi görüyor olmaları olumsuz sonuçlar ile neticelenmektedir.

Helikopter ebeveynlerin, 5 tane belirgin özelliği var.

1. Çocuklarının üzerinden ayrıl(a)mazlar.

Helikopter ebeveynler, çocuğunu kesinlikle yalnız bırakamazlar. 7/24 çocuğundan bahsederler. Parkta, sokakta, alışverişte adeta güvenlik görevlisi veya yakın koruma gibi tetiktedir. Her türlü aksaklık düşünerek önlem alır

2. Helikopter ebeveynler çocuklarının yapabileceği işleri kendisi gerçekleştirir.

Örneğin ilkokula hatta ortaokula giden çocuklarının odasını toplamaları düşünülemez bir durumdur. Kendisi toplar. Örneğin okul çağındaki çocuğun giysilerini annesi-babası giydirir. Çocuğun, kendini gerçekleştirmesine izin vermeyecek kadar çok endişeli ve kaygılıdır.

3. Çocuğuna aşırı odaklıdır. 

Örneğin, parkta sadece onu takip ederken, yanındaki hiç kimseyle konuşamaz, sohbet edemez. Çünkü çocuğunun başına birşey gelme ihtimalinden çok kaygılanmaktadır. Sürekli tetikte ve gergindir. Çocuğunun ödevi, çocuğun piyano kursu, çocuğunun okul etkinlikleri herşeyden çok öncedir ve ailenin başka bir şey yapmasını, hatta sosyalleşmesini engeller.

4. Sürekli çocuklarını düşünüp kaygılanırlar. 

Çocuklarıyla ilgili bir soru sorulduğunda veya konu açıldığında mutlu ifadesi yerine kaygılı bir ifade taşırlar. Gelecek kaygısı yaşarlar ve çocuklarının ekonomik anlamda güçlü olacaklarını düşünürler. işsizlik korkusu taşırlar ve ilkokul çağından itibaren çocuklarının işsiz kalabileceğini, düşünürler. başarısızlık korkusu yaşarlar. Çocuğunun düşük not alması, satranç turnuvasında derece alamaması, resminin panoya asılamaması helikopter ebeveyni çok korkutur. Kendi çocukluk geçmişiyle çocukların şimdiki zamanlı kıyaslar. Bu daha çok telafi çabası gibidir. Ben okuyamadım o okusun. Ben takıma seçilemedim o seçilsin. Ben başarılı olamadım o derece yapsın... gibi

5. Aşırı koruyucu ve kontrolcüdürler.

Çocuğunun parkta oyun oynamasını kısıtlarlar. çocuğunun odasında özgürce oyun oynamasını kendi düzeni kurmasını engellerler çocuğun günlük rutinini kırması ve korumasına yardımcı olamazlar. aşırı yoğun programları nedeniyle spontane yaşayamazlar. çocuklarının mutsuz olmasını acı çekmesini de öfke duymasını veya yoksunluk yaşamasını asla ve asla kabul edemezler. Mutsuz olmamaları için yalan söyleyebilirler. Acı çekmemeleri için gerçekleri değiştirmeye çalışırlar. Okuldan, onları aldığında, ama tartışmasız şekilde suçlu okuldur. arkadaşıyla tartıştığını da, ama mutlaka arkadaşı bir hata yapmıştır ki kavga etmişlerdir. Bu inançtan dolayı helikopter ebeveynler, kişilerle ve kurumlarla çatışmaya girmekten geri durmazlar. çocuğunun kusurlu hatalı davranabileceğini kabul edemezler. Okulla ilgili her türlü detay'dan haberleri vardır. detayların tamamını çocuğu için düşünür ve planlarlar.

Helikopter Ebeven Özelliklerine Sahip Bireyler

* Genellikle az çocuklu 1 veya 2 çocuklu ebeveynlerdir.

* Çocukların etrafında pervane olan, sürekli çocuklarının birşeylerini eksik yapmış olabilme ihtimali üzerine yaşayan ve bu durumu kendilerine gereksiz yere sıkıntı vekaygı haline getiren ebeveynler

* Her ortamda çocuklarından bahseden ve bahsedemeden duramayan ebevenler.

* Çocuğun sıkılmasına olanak vermeden sürekli çocuğun her anını etkinliklerle doldurmaya çalışan ebevenler.

* Çocuğun ödev ve sorumluluklarını çocuğun yerine yapmayı üstlenen ebevenler

* Çocuğun okul içinde yaşadığı durum ve problemleri, okul öğretmenini ve çocukların ailelerini rahatsızlık verecek ölçüde şikayette bulunan ve sorunları çocuğun yerine çözmeye çalışan ebevenler.

* Karnı veya başı ağrıyan çocuğunun yerine;” Karnımız eğrıyor, bugün biraz başımız ağrıyor, bugün çok ateşlendik” gibi çocukla birlikte sağlık sorunu yaşıyormuşçasına yorumlar yapan ebeveynler.

* Sürekli başarı odaklı çocuk yetiştirmek isteyen ve çocuğun her anına müdahale eden ve çocuğa kendi insiyatif ve isteklerini oluşturmayan ebeveynler.

* Çok fazla kontrolcü, mükemmeliyetçi ve çocuğun her anına her karesine nüfuz eden ebeveynler

Helikopter Ebeveynlerin Çocuklarında Ortaya Çıkan Sorunlar

* Çocukların bir sorun karşısında yoğun kaygı yaşamaları

* Fizyolojik bir durum aranmaksızın, sürekli karnının ve başının ağrıması, miğde bulantısı yaşaması

* Arkadaşları ile bir sorun yaşadığı zaman, sorunu kendi başına çözme insitaifini oluşturmakta sorun yaşaması

* Sosyal iletişim becersi kurarken, bir problem karşısında baş etmekte zorlanma

* Kendilerine güvenerek sorumluluk alma becerileri düşük, risk almakta zorlanan bireylerdir

* Anne ve babadan ayrıkmakta ve ayrışmakta, birey olmakta zorlanma
* Çocuklarda öfke kontrol problemi,kızgınlık hali, ebeveyn ile sürekli uyumszuluk ve çatışma hali

* Depresyon ve kaygı bozukluğu