Şık (Hüseyin Rahmi Gürpınar) Kitabının Özeti, Konusu ve Kitap Hakkında Bilgi

Kitabın Adı: Şık

Kitabın Yazarı: Hüseyin Rahmi Gürpınar

Kitap Hakkında Bilgi:

Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın bu eseri Osmanlı'nın son dönemindeki İstanbul'un adeta fotoğrafını çekiyor. O dönemde pek çok örneğine rastlanabilen "şık" karakteri Gürpınar'ın bu romanı ile ölümsüzleşiyor. Bugün için başını otobüste, yolda, işte, evde, misafirlikte telefon ekranından ayırmayan tipler nasıl birer karikatür malzemesi ise Şöhret Şatırzade de bir dönemin karikatür tipi olarak karşımıza çıkıyor. Bu bakımdan Şık romanı hem gülünecek hem de acınacak bir tip üzerinden yazıldığı zamana şahitlik ediyor. (Tanıtım Bülteninden)

Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Şık isimli romanında Tanzimat dönemi edebiyatçılarının çoğunda olduğu gibi yanlış batılılaşma ve Avrupa özentisi baskın tema olarak işlenmiştir. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Şık isimli bu eserinde geleneksel değerlerden saparak bilinçsiz bir şekilde batılılaşma hevesinin insanları düşürmüş olduğu komik durumlara dikkat çekilmektedir.

Kitabın Konusu:

Kitap, gösteriş ve lükse düşkün, Avrupai yaşama özenen ve zarif giyinen Şatırzade Şöhret Bey’in hayatını konu edinmiştir. 

Kitabın Özeti:

Maşuk Bey: Şöhret Bey’in yakın arkadaşıdır. Kendisi gibi alafrangalık özentisi içinde olan bir adamdır. Madam Adel: Maşuk Bey’in beraber olduğu yabancı bir kadındır. Emeğini alın teri ile kazanmaya çalışan bir karakterdir. 

Şatırzade Şöhret Bey, giyim kuşamına ve görünüme önem veren lüks düşkünü biridir. Avrupa tarzına düşkün ve zarif giyinen Şatırzade Şöhret Bey’in Madam Potiş adında bir kadınla ilişkisi vardır. Şatırzade Şöhret Bey’in metresi olan Madam Potiş Fransız asıllı bir kadındır. Ahlaksız ve edepsiz bir kadın olan Madam Potiş saf bir karaktere sahip olan Şatırzade Şöhret Bey’i parmağında oynatarak neyi var neyi yoksa satmasına sebebiyet verir. Kadınlığını kullanarak Şatırzade Şöhret Bey’i kullanmaya çalışmaktadır. Şatırzade Şöhret Bey parasını metresi Madam Potiş'e yetiştiremediği için annesinin elmaslarını çalmaya başlar. 

Şatırzade Şöhret Bey, metresi Madam Potiş ve Drol adlı köpekleriyle sokakta dolaşırken Drol bir lokantada tabaklara saldırıp etrafa dağılıtır. Şatırzade Şöhret Bey lokantada dövülür. Yaptığı kepazeliklerden dolayı Şatırzade Şöhret Bey'in etrafındaki insalar kendisinden uzaklaşır. Metresi Madam Potiş tarafından da terk edilir. Şatırzade Şöhret Bey, yakın arkadaşı Müştak Bey’in evine sığınır. 

Müştak Bey’in evinde bir gece eğlencesi sırasında çeşitli etkinlikler gerçekleştirilir. Şatırzade Şöhret Bey, genç olduğunu düşündüğü yaşlı bir kadına yaklaşmaya çalışır. Gece olunca kadın Şatırzade Şöhret Bey’in odasına gelir ve ortalığı dağıtır. Bunun üzerine Şatırzade Şöhret Bey arkadaşı Müştak Bey’in evinden sokağa atılır. Müştak Bey’in evindeki kişilere ait bazı eşyaların kaybolduğu anlaşılır. Ertesi gün eşyaları çaldığı düşünülen Şatırzade Şöhret Bey ve metresi Madam Potiş tutuklanır. 

Gulyabani (Hüseyin Rahmi Gürpınar) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. Muhsine Hanım’ın uğradığı acayip ve üzücü olay nedir? 

a) Kötü rüyalar görmesi
b) Gulyabani olayı
c) Hayaletlerden korkması
d) İnsanların ona zarar vermek istemesi

2. Kitabın yazarı kimdir? 

a) Hasan Ali Yücel
b) Hüseyin Rahmi Gürpınar
c) Bedri Rahmi Eyüpoğlu
d) Sait Faik Abasıyanık

3. Muhsine’nin ana dostu olan kimdir? 

a) Ruşen abla
b) Çeşmifelek
c) Hasan
d) Ayşe Hanım

4. Ayşe Hanım Muhsine’yi konak olarak nereye götüreceğini söylemiştir?

a) Kadıköy
b) Üsküdar
c) Beşiktaş
d) Sarıyer

5. Köşkün adı nedir? 

a) Orman çiftliği
b) Beyaz köşk
c) Yedi çobanlar çiftliği
d) Perili köşk

6. Köşkün içerisinde kimler yaşıyor? 

a) Ruşen abla ve Çeşmifelek
b) Muhsine abla ve Çeşmifelek
c) Zekeriye efendi ve Muhsine hanım
d) Hasan ve Çeşmifelek

7. Köşkün içerisinde hangi hayvanlar vardır? 

a) Köpek ve kuş
b) Kedi ve güvercin
c) Balık ve köpek
d) Kedi ve köpek

8. Samsam kimdir? 

a) Evin sahibinin kuşunun ismi
b) Evde yaşayan birinin lakabı
c) Perilerin elçisi
d) Gulyabani'nin yardımcısı

9. Hasan kimdir? 

a) Gulyabani
b) Çiftliğin uşağı
c) Şoför
d) Bahçıvan

10. İmtihan nerede oluyor?

a) Ormanda
b) Köşkte
c) Havuz başında
d) İstanbul'da

11. Gulyabani kılığına giren kimdir? 

a) Zekeriya efendi
b) Ahmet efendi
c) Mehmet ağa
d) Mustafa

12. Muhsine kiminle evlenmiştir? 

a) Mehmet ağa
b) Mustafa
c) Zekeriya efendi
d) Hasan

Cevap Anahtarı :

1-b      2-b      3-d      4-b      5-c
6-a      7-d      8-c      9-b     10-c
11-a   12-d

Gulyabani (Hüseyin Rahmi Gürpınar) Kitabının Özeti, Konusu, Tahlili için tıklayınız...

Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (Hüseyin Rahmi Gürpınar) Kitabının Özeti, Konusu, Tahlili ve Kişiler

Kitabın Adı : Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç

Kitabın Yazarı : Hüseyin Rahmi Gürpınar

Romanın iki önemli karakteri, İrfan ve Mediha'dır. Karakterlerin her ikisi de belirli bir kültürel birikime sahiptir. O günlerde "Halley" kuyruklu yıldızının dünyadan geçeceği haberi, tüm dünyayı heyecanlandırmış ve bu olay üzerine herkes birtakım yorum ve çıkarımlarda bulunmuştur. İlk basım yılı 1912.

KİTABIN KONUSU :

Kuyruklu bir yıldızın dünyaya çarpacağı haberi ve kadın ile erkek arasında olan çatışmalar ve doğan büyük bir aşk anlatılıyor.

KiTABIN ÖZETİ :

1910 yılının Mayıs ayında Halley Kuyruklu Yıldızı'nın dünyaya çarpacağı söylentisi yayılır. Bu haber dünyada olduğu gibi İstanbul'da da bir panik yaratır. Kenar mahallelerdeki cahil kadınlar da bu işi kendi anlayışlarına göre yorumlarlar. 

Romanın kahramanı olan İrfan Galib'de bu mahallede oturmaktadır. Zengin bir ailenin oğlu olan İrfan, batı ilimlerini tahsil etmiş, geniş fikirli fakat tuhaflıkları olan bir gençtir. Yolda peçeli bir kadın görür. Onun çok güzel ve bilgili bir genç kız olduğunu hayal ederek peşine takılır.

Bir çok tesadüften sonra, bu güzelle ilgili hayaller kurar. Acemice bir konuşma girişiminden sonra kadın tarafından terslenir. Bu olay onu büyük bir kadın düşmanı yapar. Kadınların zayıflığı ile ilgili makaleler yazar. Kadınları korkutarak küçük düşürmek için Halley Kuyruklu Yıldızı ile ilgili konferanslar düzenlemeye karar verir. Anatomi, astronomi, fizik karışımı tuhaf konferransına, bir de kuyruklu yıldızın çarpmasıyla kopacak olan kıyameti tasvir eden korkunç rüya ekler. 

Bir süre sonra maceraperest bir kadından mektup alır. İrfan bu mektuba coşkun ve duygulu bir cevap yazdıktan sonra konferansının ikinci bölümünü hazırlar. Ev halkını, mahalle esnafını kıyametin kopacağına inandırmıştır. Herkes birbirine itiraflarda bulunarak helalleşir. 

İkinci konferansta İrfan'ın kıyamet sahnesini tasvir ettiği sırada, önceden hazırladığı küçük oyun sahnelenir. Etrafta patlayan çatpatlar, fişekler, yukarı katta devrilen masa ve dolaplar, kadınları çılgına çevirir. Bu sırada tanımadığı hayranı ile mektuplaşması sürmektedir. Onun hakkında çok kötü şeyler öğrenmesine rağmen kadına evlenme teklif eder. Kadının bu evlilik için bir şartı vardır. Kuyruklu yıldızın çarpacağı ana kadar İrfan'a yüzünü göstermeyecektir. 

Halley'in görüneceği gün düğün yapılır. Evin damında dürbünle gökyüzünü araştıran gelinle güvey arasında bilimsel, felsefi,uzun konuşmalar geçmektedir. Genç gelin evliliğinin ilk gününden aklını, bilgisini kocasına ispat ederek, eşit şartlarda sürecek bir beraberliğin temelini atmıştır. Gelin hanım İrfan'dan kadınların öcünü almak için bir oyun yapmıştır ve bu oyunun sonunda İrfan'ın ona iyi bir koca olacağını anlamıştır.

KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ :

İRFAN GALİB: Batı tahsili görmüş, yaratıcı zekasını iyi kullanan insanları çok rahat etkileyebilen tuhaf, yakışıklı bir gençtir.

LÜTFİYE: İrfan'ın evlendiği, zeki ve güzel, iyi bir eğitim almış hanımefendidir.

EV HALKI: Cahil, herşeye çok rahat inanabilen sevdiklerine yürekten bağlı olan kişiler.

ESNAF: Her duyduğuna çok çabuk inan, araştırmayı sevmeyen cahil insanlar.

Gulyabani (Hüseyin Rahmi Gürpınar) Kitabının Özeti, Konusu, Tahlili

KİTABIN ADI: Gulyabani

KİTABIN YAZARI : Hüseyin Rahmi Gürpınar 

KİTABIN KONUSU :

Yazar gulyabani gibi inançların nasıl kötüye kullanılarak saf ve namuslu insanların kandırıldığını anlatmıştır.

KİTABIN ÖZETİ :

Hoppa olan Munise çok güzel bir kızdır. Annesi ve babası o daha gençken ölür. Komşuları Munise’yi giyindirip, geçindirir ve çehiz vererek onu birisiyle evlendirirler. Fakat Munise kocasıyla pek anlaşamaz ve bir gün kocası evde yokken kaçar. 

Daha sonra ana dostu olan Ayşe Hanım adlı bir kadın onu bulur ve ona onun hizmetçilik yapabileceği iyi ve namuslu bir yere götüreceğini söyler. Ama Ayşe Hanımın Munise’ye bir tafsiyesi vardır. O da şudur ki; Eğer orada kalıp iyi para kazanmak ve daha sonra kendine iyi yuva kurmak istiyorsa orada olup bitenleri kimseye söylemeyecek ve bunlara tepki vermeyecekti. Munise bu fikre evet der.

Ayşe Hanım Munise’yi bir dağın tepesindeki köşke götürür. Burada onları Çeşmifelek Kalfa ve Ruşen adlı iki hizmetçi karşılar. Daha sonra Ayşe Hanım Munise’yi burada bırakıp gider. Munise bu köşkün garipliklerine şaşıp kalır. Çünki gelirken onları buraya getiren arabacının konuştuğu cin, peri ve gulyabani muhabbetine inanamayan Munise, bunlara inanmaya başlar. 

Munise, Ayşe Hanımın onu buraya büyük bir bahşiş karşılığında getirdiğini o zaman anlar. Gitmeye çalışır fakat ona buraya gelen insanların bir daha geri dönemeyeceğini söylerler. Munise'nin getirildiği köşkün her tarafında her gece cinler, periler dolaşır. Bunlardan en korkuncu ise Gulyabani’dir. Cinler ve Periler her gece bu köşkün etrafına gelip odalara girerek abuk subuk sesler çıkarır ve Munise'ye saldırırlar. Munise ise ona verilen tafsiyeler göre hareket ederek sesini çıkarmaz bu da benim kaderimdir der. 

Bir gün gece bir erkek peri Munise Hanımın odasına gelir. Munise bu durum karşısında şaşkın kalmıştır. Bu erkek perinin adı Hasan’mış. Hasan çok güzel yüzlü peridir. Hasan kendisinin peri olmadığını ve onu bu köşkten kurtarmak istediğini söyler. Fakat Munise bu olaylarla sürekli karşılaştığından onun sözüne inanmaz. Hasan ise ona aşık olduğunu ve onu sevdiğini, onun için her şeyi yapabileceğini söyler. 

Daha sonra Hasan’ın insan olduğu ve şehirden bu köye geldiği anlaşılır. Hasan sonunda bu cin, peri saçmalıklarının bir iç yüzünün olduğunu anlar ve bunu ortaya çıkarır. Bunların hepsi cin, peri ve gulyabani kılığına girmiş birer insanlarmış. Bu insanlar cahil köy halkını kandırır ve namussuzca işler yaparlarmış. Hasan onların hepsini yakalar ve halkın önünde hepsini tanıtarak cezalandırır. 

Sonra Munise Hasan’la evlenir. Köşkte hizmetçilik yapan Çeşmifelek Kalfa ve Ruşen’e de birer koca bulurlar. Onlar da mutlulukla hayatını devam ettirir. Köşkün sahibi, Hanımefendi de Munise ve Hasan’la birlikte bir müddet yaşar ve sonra hayatını değiştirerek bütün malını ve mülkünü onlara bırakır. Hasan’la Munise hayatlarına mutlulukla devam ederler.

KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ: Hüseyin Rahmi Gürpınar

17 Ağustos 1864’te İstanbu’un Ayaspaşa semtinde doğdu ve 8 Mart 1944’te yaşama gözlerini yumdu. Eserlerinde gerçekçiliği ve doğalcılığı savunan yazar, dil estetiğine önem vermez. En başarılı türü romanlarıdır. Romanlarından bazıları şunlardır; Şık, İffet, Can Pazarı, Namuslu Kokotlar ve Gulyabani’dir.