Transdüser ve Sensör Kavramı
Günlük hayatımızda ısı, ışık, basınç ses gibi büyüklükler var olup bunların etkilerini duyu organlarımızla algılar, varlıklarından haberdar oluruz. Bu fiziksel büyüklükleri insanlar gibi algılayan ve bu algılama sonucunda gerekli ekipmanları devreye sokan ve çıkartan elemanlar sensörler ile transdüserlerdir.
Sensör: Fiziksel ortam değişikliklerini, ısı, ışık, basınç, ses, vb. algılayan elemanlara denir.
Transdüser: Algıladığı ortam bilgisini elektrik enerjisine çeviren elemanlara denir.
Fiziksel ortamlardaki değişikliklerden dolayı mekanik bir makineyi veya elektronik bir devreyi çalıştırmamız gerektiğinde sensörler ve transdüserleri kullanırız.
Transdüser çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
4- Optik transdüser ve sensörler
5- Ses transdüser ve sensörleri
Transdüserlerin bir kısmı pasif elemandır. Pasif elemanın çalışması için dışarıdan elektrik enerjisinin uygulanması gerekir. Foto direnç, kondansatör, mikrofon bunlara bir örnektir. Diğer kısım aktif transdüserler ise ölçülecek büyüklüklerle uyarılırlar. Bunlara dışarıdan bir enerji uygulanmaz. Termoçift, fotovoltaik, piezoelektrik bunlara bir örnektir.
Otomobillerin arka tamponuna yerleştirilen ultrasonik dedektörler aracılığı ile geri manevra sırasında araçla , arkasındaki engel arasındaki mesafe ölçülür. Bu ölçüm, engele yaklaştıkça frekansı yükselen (periyodu kısalan) bip sesleri ile sürücü tarafından algılanır. Engel ile araç arasındaki mesafe 30 cm’ye kadar düştüğünde bip sesi sürekli hale gelir.
Metal dedektörler ise içerisindeki manyetik sensörler vasıtası ile metal cihazları algılayan aygıtlardır. Günümüzde güvenlik amaçlı olarak işyerleri ve özel alanlarda giriş kontrollerinde kullanılmaktadır.
Otomatik açılır kapanır kapılar hareket algılayıcı bir sensöre sahip olarak çalışmaktadır.
Isı, ışık, basınç, ses vb. değişimleri algılayarak çok çeşitli uygulamalar yapılabilir.
