Elektrikli Arabalarda Rejeneratif Frenleme Sistemi Nedir? Nasıl Çalışır?

Elektrikli Arabalarda Rejeneratif Frenleme Sistemi Nedir? Nasıl Çalışır?

Rejeneratif frenleme; hareket eden bir arabayı kinetik hareket enerjisini hemen kullanılabilecek veya depolayabilecek bir kullanıma dönüştürerek yavaşlatan bir enerji geri kazanım teknolojisidir.

Hibrit ve elektrikli otomobillerde güç sağlamak için elektrik motoru kullanır. Elektrik motoru aynı zamanda enerji üreten generatör olarak da kullanılabilir. Elektrik motoru generatör olarak fren esnasında çalışır. Elektrik motoru generatör olarak çalışırken frenlemeden kaynaklı oluşan enerji geri kazanılır.

Faydalı frenleme olarak da bilinen rejeneratif frenleme, normal frenlemelerden farklıdır. Rejeneratif frenlemede elektrik motoru tarafından yavaşlama sağlanarak, frenleme, yavaşlama ve durma sağlanır. Rejeneratif frenlemede frenlere ve lastiklere daha az basınç uygulanır. 

Elektrikli arabada gaz pedalının bırakılması rejeneratif frenlemeyi etkinleştirir. Elektrikli arabayı güç modundan şarj moduna geçirir. Elektrik motoru, çalışmasını generatör olarak değiştir ve elektrikli arabayı yavaşlatan bir etki oluşturur. Generatörden frenlemeyle gelen elektrik aküye aktarılır.

Rejeneratif frenlemeyi kullanarak ortalama olarak menzile yaklaşık %20 ekleme sağlayabiliriz. 

Elektrikli Arabaların Elektrik Enerji Tüketimini Batarya Süresini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Elektrikli Arabaların Elektrik Enerji Tüketimini Batarya Süresini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

1- Arabanın Modeli: 

Elektrikli araba modelleri farklı enerji verimliliği düzeylerine sahiptir. Daha küçük ve daha hafif elektrikli arabalar daha büyük ve daha ağır olanlara göre daha az eneji tüketirler. Arabanın aerodinamiği ve lastik seçimi enerji tüketimini etkiler.

2- Yol Durumu: 

Engebeli veya dağlık arazide araç kullanmak, tepelere tırmanmak enerji tüketimini artırabilir. Rejeneratif frenleme, yokuş aşağı yollarda enerjinin bir kısmının geri kazanılmasına yardımcı olurak tüketimi azaltabilir.

3- Sürüş Tarzı: 

Elektrikli arabada ani hızlanma, frenleme ve yavaşlama enerji tüketimini artırır. Sakin ve kademeli bir sürüş tarzı ise enerji tüketimini azaltır.

4- Sürüş Hızı: 

Elektrikli arabalarda enerji tüketimi yüksek hızlarda artar. Elektrikli arabalar şehir içi veya dur-kalk trafikde daha az enerji tüketir.

5- Batarya Şarj Durumu: 

Elektrikli arabaların enerji tüketimi, batarya şarj durumuna bağlı olarak değişir. Batarya kapasitesinin % 20 ila % 80’i arasında çalışırken enerji tüketimi daha verimlidir.

6- Hava ve Sıcaklık: 

Soğuk hava batarya verimliliğini azaltır, enerji tüketimi artar. Sıcak hava, klima talebinden dolayı enerji kullanımını artırır.

7- Yardımcı Sistemler: 

Kılima, radyo, ekran gibi yardımcı sistemlerin kullanılması enerji tüketimini arttırmaktadır. 

8- Şarj Verimliliği: 

Şarj işlemi sırasında kayıplar meydana gelebilir. Yüksek şarj hızlarında şarj etmek veya hızlı şarj cihazları kullanmak enerji verimliliğinin düşmesine neden olur.

9- Yükler: 

Araçtaki kişi sayısı, bagaj yükleri, tavan bagajları ve çekici römorklar gibi ekstra yükler elektrikli arabanın ağırlığını etkileyerek enerji tüketimini artırır.

Elektrikli Arabalarla İçten Yanmalı Dizel, Benzin, LPG'li Arabaların Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Elektrik Motorlu Arabalarla İçten Yanmalı Motorlu Dizel, Benzin, LPG İle Çalışan Arabaların Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

1- Sıfır Emisyon

Elektrikli arabalar sıfır egzoz emisyonuna sahiptirler, egzos gazları yoktur. Bu nedenle benzinli, dizel, LPG'li arabalardan çok daha temiz ve çevre dostudurlar. Elektirkli arabalar hava kirliliğini azaltmaya ve genel hava kalitesini iyileştirmeye yardımcı olur.

2- İşletme Maliyetleri

Elektrikli arabalarda, benzinle çalışan araçlara göre yakıt çok daha ucuzdur. Elektrik maliyeti genellikle benzin, dizel ve LPG'den çok daha ucuzdur. Ayrıca elektrikli arabalar, daha az hareketli parçaya sahip oldukları ve yağ değişimi gerektirmedikleri için benzinli araçlara göre daha az bakım gerektirirler.

3- Geliştirilmiş Performans

Elektrikli arabalar, hızlanma ve tork konusunda benzin, dizel ve LPG'li arabalara göre daha performanlıdırlar. 

4- Enerji Bağımsızlığı

Elektrikli arabalar, yenilenebilir enerji kaynakları güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve şebeke elektriği dahil olmak üzere çeşitli kaynaklar kullanılarak şarj edildikleri için dışa bağımlı değildir. Petrole bağımlılığı azaltır ve yerli enerji kullanımı sağlar.

5- Azaltılmış Karbon Ayak İzi

Elektrikli arabalar, benzin, dizel ve LPG'li arabalara göre daha az sera gazı emisyonu üretir. Elektrikli arabalar, daha çevre dostu bir ulaşım seçeneği sunar. 

Elektrikli arabalar çeşitli avantajları olmakla birlikte, dikkate alınması gereken bazı dezavantajları da vardır:

1- Sınırlı Menzil

Elektrikli arabalar, benzin, dizel ve LPG'li arabalara göre sınırlı bir menzile sahiptir. Menzil, batarya teknolojisindeki gelişmelerle artırılırken hala uzun mesafeler kat eden sürücüler için pek de kullanışlı değildir.

2- Uzun Şarj Süreleri

Elektrikli araba bataryasının şarj edilmesi, hızlı şarj seçenekleriyle bile birkaç saat sürebilir. Arabasını sık kullanan veya evinde ya da iş yerinde şarj istasyonu olmayan kişiler için can sıkıcı olabilir.

3- Batarya Arızaları

Elektrikli arabalardaki bataryalar zamanla bozularak menzil ve performansın azalmasına neden olabilir. Pil teknolojilerindeki gelişmeler pil ömrünün uzatılmasına ve arızaların azaltılmasına yardımcı olmaktadır.

4- Sınırlı Şarj Altyapısı

Elektrikli araba şarj altyapısı hızla artarken, bazı bölgelerde, özellikle kırsal veya yerleşimden uzak yerlerde sıkıntılı olabilir. Elektrikli arabalarını uzun mesafeli yolculuklarda ve şarj istasyonu olmayan yerlerde kullanım orlaşır.

5- Atık Sorunu

Çevre için zaralı maddeler barındıran elektrikli araba bataryaların ömürleri bittikten sonra geri dönüşümleri bir problem olarak gözükmektedir.

Kobalt, lityum, mangan, nikel ve grafit gibi değerli madenleri barındıran Lityum iyon bataryalar geri dönüşüm ile bu metallerin %95’i geri kazanılabilmektedir.

Elektrikli Arabalarda (EV), Araçlarda Kullanılan Batarya ve Pil Yapıları, Çeşitleri, Teknik Özellikleri Nelerdir?

 

Elektrikli Arabalarda ve  Araçlarda Kullanılan Batarya ve Pil Yapıları Nasıldır? Çeşitleri Nelerdir?

Elektrikli araçlarda  (EV’lerde) kullanılan pil-batarya çeşitleri şunlardır;

1- Lityum-İyon Bataryalar:

Elektrikli arabalarda kullanılan en yaygın batarya çeşididir. 

* Yüksek enerji yoğunluğu, 

* Uzun çevrim ömrü ve 

* Hızlı şarj etme özelliklerine sahiptir. 

Kurşun-asit veya nikel-kadmiyum şarj edilebilir pillerden daha yüksek bir enerji yoğunluğuna sahiptirler.

Nispeten küçük boyut ve ağırlıkla çok fazla enerji depolayabildiklerinden dolayı tercih edilirler. 

Lityum ayrıca tüm metallerin en hafifidir. 

Lityum-iyon bataryalar, katot ve anot elektrotları arasında lityum iyonları kullanarak çalışırlar.

Lityum-iyon bataryalar şarj edildiğinde, lityum iyonları katottan anoda doğru hareket eder. Batarya boşaldığında, lityum iyonları katoda geri dönerek dolumu gerçekleştirir.

* Nikel-kobalt-alüminyum (NCA), 

* Nikel-mangan-kobalt (NMC) ve 

* Lityum-demir-fosfat (LFP) olmak üzere çeşitli lityum-iyon batarya türleri vardır.

2- Nikel Metal Hibrit Bataryalar:

Nikel-metal hibrit bataryalar, daha önceki elektrikli araçlarda yaygın olarak kullanılırken, daha düşük enerji yoğunlukları ve daha kısa döngü ömürleri nedeniyle lityum iyon pillerin gerisinde kalmıştır.

Lityum iyon bataryalara göre daha düşük özgül enerji ve özgül güç kapasitelerine sahiptir. Nikel-metal hibrit piller, kurşun-asit pillerden çok daha uzun ömürlüdür ve güvenlidir.

Bazı hibrit elektrikli araçlarda kullanılmaktadırlar. 

Yüksek maliyetleri, kendi kendine deşarj olmaları ve yüksek sıcaklıklarda ısı üretmeleri dezavantajlarıdır.

3- Kurşun-Asit Bataryalar:

SLA veya kurşun-asit, en eski şarj edilebilir pillerden biridir. Kurşun-asit batarya hem yanmalı hem de elektrik motorlu birçok araçta hala bulunmaktadır. Lityum pillerle karşılaştırıldığında bunlar çok daha ağırdır ve sonunda kapasitelerini kaybederler. Ancak, otomobil şirketleri hala ucuz fiyatları nedeniyle kullanmaktadır.

4- Katı Hal Bataryalar:

Katı hal bataryalar, lityum iyon bataryalardan bile daha yüksek enerji yoğunluğuna sahiptir. 

Katı hal bataryalar, sıvı elektrolitinin plastik polimer, sıkıştırılmış inorganik tozlar veya ikisinin karışımı şeklini alabilen katı bir malzeme ile değiştirilmesinden oluşur.

5- Akış Bataryalar:

Akış bataryalarda, pil hücrelerinin içinde değil harici tanklarda depolanan sıvı bir elektrolit kullanılır. Elektrolit değiştirilerek hızlı bir şekilde şarj edilebilirler. Elektrikli araçlar için şarj konusunda çok iyi bir olanak sunarlar.

Önümüzdeki yıllarda katı hal bataryaların daha yaygın hale gelmesi beklenmektedir. 

Batarya Paketi Oluşumu

Batarya Teknik Özellikleri

Türkiye'de Hangi Modelden Kaç Tane Elektrikli Araba Satışı Oldu? 2023 Yılı

ODMD verilerine göre 2023 yılında Ağustos ayı dahil Türkiye'de satılan araçların yakıt durumu Benzin, Dizel, Hibrit, Elektrikli, LPG-Otogazlı olma durumuna göre satış adetleri aşağıda verilmiştir.

Türkiye'de Ocak -Ağustos ayı döneminde araç satışlarında benzinli araçların oranının %68,2 ile ilk sırada olduğu görülmektedir. Elektrik araba satışları ise toplam 28.391satış adetiyle ve %4,8 oranıyla satış miktarın hızla artırmaktadır.

        Yakıt Tipi                  Satış Adeti          Satış Yüzdesi

1. Benzinli otomobil         401.118 adet             % 68,2 

2. Dizel otomobil              91.492 adet               % 15,6

3. Hibrit otomobil             60.489 adet               % 10,3

4. Elektrikli otomobil       28.391 adet                %  4,8 

5. Otogazlı otomobil          6.429 adet                %  1,1 

ODMD Ağustos 2023 raporundan alınmıştır.

Türkiye'de 2023 yılında Eylül ayı dahil en çok satılan elektrikli otomobil modellerinden 10 tanesinin satış sıralaması;

   Marka                Ocak-Eylül Toplam                Sadece Eylül Ayı

Tesla                                10.200 adet                         4.700 adet

TOGG T10X V2               5.604 adet                          2.204 adet

Renault Zoe                      1.708 adet                                88 adet

MG4                                 1.564 adet                              184 adet

Skywell ET5                     1.421 adet                              750 adet

Opel Mokka                      1.238 adet                              413 adet

Renault Megane E-Tech   1.018 adet                              100 adet

Volvo XC40                         953 adet                              117 adet

Dacia Spring                        896 adet                              292 adet

MG ZS EV                          890 adet                                18 adet

Opel Corsa                          693 adet                                35 adet

Türkiye'de Satılan Araçların Yakıt Durumuna Göre Satış Adeti ve Oranları Nedir? 2023 Yılı

 

Türkiye'de Satılan Araçların Yakıt Durumuna Göre Satış Adeti ve Oranları Nedir? 2023 Yılı

Türkiye'de Ocak -Ağustos ayı döneminde yakıt durumuna göre satılan  araç miktarları aşağıda verilmiştir. Satışlarda benzinli araçların oranının %68,2 ile ilk sırada olduğu görülmektedir. Elektrik araba satışlarında ise toplam 28.391 adetlik satış ve %4,8 oranıyla satış miktarının hızla arttığı görülmektedir.

        Yakıt Tipi                  Satış Adeti          Satış Yüzdesi

1. Benzinli otomobil         401.118 adet             % 68,2 

2. Dizel otomobil              91.492 adet               % 15,6

3. Hibrit otomobil             60.489 adet               % 10,3

4. Elektrikli otomobil       28.391 adet                %  4,8 

5. Otogazlı otomobil          6.429 adet                %  1,1 

ODMD Ağustos 2023 raporundan alınmıştır.

Nohut Adam (Anıl Basılı) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı 1

Kitabın Adı: Nohut Adam

Kitabın Yazarı: Anıl Basılı

Nohut Adam Kitap Sınavı Soruları 1-20. Sorular

1) Kitabın kahramanı kimdir?

A) Mercimek Adam 

B) Nohut Adam 

C) Fasulye Adam

2) Nohut Adam’ın gözlerinin rengi nedir?

A) Yeşil 

B) Mavi 

C) Ela

3) Nohut Adam’ın giydiği çorapları nasıldır?

A) Beyaz renkte

B) Siyah renkte 

C) Kareli, desenli ve çizgili

4) Nohut Adam giyinmek için önce hangi kıyafetini seçerdi?

A) Şapkasını 

B) Kazağını

C) Pantalonunu

5) Nohut Adam’ın dükkanı nasıldı?

A) Büyüktü. 

B) Alışveriş merkezindeydi 

C) Küçücüktü.

6) Nohut Adam dükkanında ne satıyordu?

A) Yemek 

B) Şapka 

C) Dondurma

7) Nohut Adam’ın dükkanının camının önünden başlayıp, patikaya kadar devam eden çiçeklerden hangisi yoktur?

A) Aslanağzı 

B) Asma çiçeği 

C) Sürahi bitkisi

8) Nohut Adam, aklındaki şapkayı süslerken hangi malzemeyi kullanmamıştır?

A) Ağaç yapraklarını 

B) Kuru sarmaşık dallarını 

C) Mantar kabuklarını

9) Nohut Adam şapkaları neye benzetiyor?

A) Çadır 

B) Gökyüzü 

C) Yap-Boz

10) Nohut Adam’ı rahatsız eden ve iletişim kurmakta zorlandığı kişiler kimlerdir?

A) Bayan Pırasa, Boşboğaz, Sivri Dil, Isırgan
B) Bay Burun, Boşboğaz, Bayan Pırasa, Isırgan
C) Sivri Dil, Bayan Pırasa, Boşboğaz, Bay Burun

11) Ormanda yaşayanlardan hangisinin şaç şekli yanlış verilmiştir?

A) Boşboğaz: Çukur bir tepsiye. 

B) Bayan Pırasa: Pırasa şeklinde.
C) Bay Burun: Kocaman delikleri olan bir buruna.

12) Nohut Adam’a “Problemler senin peşine düşmesin, sen çözümlerin peşine düş. Hiç pes etme!” diyen kimdir?

A) Annesi

B) Uzunçorap 

C) Babası

13) Nohut Adam küçükken neyi yakalamayı kafasına koymuş?

A) Bulutları yakalamayı. 

B) Kuşları yakalamayı.
C) Gökkuşağını yakalamayı.

14) Nohut Adam’ın tek dostu kimdir?

A) Babası 

B) Uzunçorap 

C) Hayvanlar

15) Zamanında ormanın en havalı saçları kime aitti?

A) Uzunçorap'a

B) Nohut Adam'a

C) Bay Burun'a

16) Nohut Adam gece yarısı kendisi için tasarladığı şapkayı ilk önce kime göstermeyi istedi?

A) Boşboğaz’a 

B) Uzunçorap’a 

C) Bay Burun’a

17) Nohut Adam Uzunçorap’ın evine giderken etrafta hangi ağaçları görmüş?

A) Böğürtlen 

B) Çilek 

C) Elma

18) Uzunçorap’ın evinin önünde söğüt dallarına hangi kuşlar yuva yapmıştır?

A) Nar 

B) Saka

C) Muhabbet

19) Uzunçorap, Nohut Adam’a neden kapıyı açmamış?

A) Yorgun olduğu için. 

B) Meşgul olduğu için.
C) Saçları döküldüğü için.

20) Nohut Adam hayatında en çok neye çok önem veriyordu?

A) Paraya

B) Dostluğa 

C) Yemeğe

Nohut Adam Kitap Sınavı Soruları 21-40. Soruları için tıklayınız...

Cevap Anahtarı:

1-B        2-B        3-C        4-A        5-C
6-B        7-A        8-A        9-C        10-B
11-A      12-C      13-C      14-B      15-A
16-B      17-A      18-A      19-C      20-B