Dünyanın ilk güneş panelli yolu Fransa, Normandiya’da, Tourouvre au Perche’de 5 milyon Euro harcanarak hayata geçirildi. Tam 1 kilometre (0,6 mil) uzunluğunda, 2800 m2 alan kaplayan yolun, yakınlarında yer alan 3400 nüfuslu bir köydeki tüm elektrik ihtiyacını karşılaması ve günde 2000 motorlu taşıtın bu yolu kullanması bekleniyor. İki yıllık deneme aşamasını geçerse yaygınlık kazanacak.
Çevre bakanı Ségolene Royal tarafından açılan yolda kullanılan paneller üzerine reçine kaplı silikon levhaların kaplandığı ve bu yolu ağır vasıtaların bile kullanabileceği söyleniyor.
Güneş panelli yollar tartışmaya açık ve geniş çapta denenmemiş yeni bir teknolojidir. Güneş panelli bisiklet yolu 2 yıl önce Hollanda’da açılmış ve sadece bir evin yıllık elektrik ihtiyacını karşılayabilecek derecede elektrik üretebilmişti. Bu bisiklet yolunun maliyetinin diğer kaynaklardan elde edilen elektriğin 100 katından fazlasını ödeyebilecek kadar yüksek olduğu tahmin edilmişti.
Fransa’daki panel yolun aşması gereken daha da çetin bir mücadele var. Normandiya’da yolun yapıldığı bölge, tipik olarak yılda 2 aydan az süreli (ortalama 44 gün) güçlü gün ışığı alabiliyor.
Yollara döşenen panellerin çatılara yerleştirilenlerden daha az verim sağladığı biliniyor. Yine de eğer bu deneme beklenildiği kadar çok enerji üretimi yapabilirse ve yolları döşeyen şirket olan Wattway, gelecekteki panellerin üretim maliyetini aşağıya çekebilirse bu panel yollar oldukça iyi bir yatırım aracına dönüşecektir.
Hedef karayollarını, otoparkların ve sınai alanların güneş panelleri döşemeye elverişli hale getirmek. Almanya'daki yollar için ilk dayanıklı panelleri üreten Solmove şirketinin genel müdürü Donald Müller-Judex, “Bu proje için yolları kullanırsak, doğal alanları ve tarlaları panellerle örtmeye gerek kalmaz”, diyor.
Asfalt ve bütün stabilize yolları ‘elektrik santraline' dönüştürmek mümkün mü?
Gölgeleme randımanı düşüreceğinden, araç trafiğinin yoğun olduğu yollar solar panellerle kaplanmaya uygun bulunmuyor.
Enerji dönüşümünü konu alan ‘Energy Switch' adlı kitabın yazarı Craig Morris bu problemin bütün yollar için söz konusu olabileceğini belirterek, ‘Gölge güneş enerjisinin baş düşmanıdır. Üzerinden taşıt geçen her yol gölge yapar” diyor.
Bu sözlere katıldığını söyleyen Müller-Judex ancak bu projenin otoyollar değil de köyleri birbirine bağlayan dar yollarla sanayi sitelerine uygun olduğunu belirterek, “Araç trafiğinin az, güneşin ise bol olduğu yollarla meydanlardan önemli miktarda elektrik elde edilebilir” diyor.
Solar karayollarından ne kadar elektrik alınabilir?
Fikir oldukça yeni olduğundan önce küçük çaplı projelerde denenmesi gerekiyor. Fransız yetkililer, “Bin kilometrelik yolu solar panellerle kaplarsak, nüfusun yüzde 8'ine tekabül eden 5 milyon kişinin yıllık enerji ihtiyacını karşılarız” diyorlar.
Müller-Judex solar kara yollarının güneş parkları kadar verimli olamayacağını ancak kilometre başına yılda 100 kilovatlık elektrik üretilebileceğini hesaplamış. Alman uzman 30 metrekare genişliğindeki alandan kazanılacak enerjiyle bir elektrikli otomobilin yılda 11 bin kilometrelik mesafe kat edebileceğini belirtiyor.
Yol panellerinin temiz tutulması ve araçların ağırlığına dayanıklı olması gerekiyor. Morris cam panellerin sürüş için elverişli olmadığını ve farklı çözümler üzerinde durulması gerektiğini hatırlatıyor.
Fransa'daki karayollarını kaplayacak olan Colas şirketi, birden fazla kattan oluşan hücre yerleştirilmiş özel kaplama geliştirmiş. Bu malzemenin en önemli özelliği dayanıklı ve lastiğin kavramasına uygun olması. Panellerin temiz kalması için geliştirilen özel kimyevi madde ise kir zerreciklerini tahrip ediyor ve panellerin yağmur suyuyla temizlenmesini sağlıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder