Enerji üretimi etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Enerji üretimi etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

3 Eylül 2024 Salı

Türkiye'nin En Büyük Rüzgar Enerji Santrali Kuruluyor - Kanat Uzunluğu 90 Metre



Türkiye'nin En Büyük Rüzgar Enerji Santrali Kuruluyor - Kanat Uzunluğu 90 Metre

Türkiye’nin yerli ve yenilenebilir enerji üretimi yapan Cengiz Enerji tarafından Çerkeş santraline toplam 32,6 MW kurulu güce sahip rüzgar türbinleri eklenecek.

Almanya’nın en büyük ikinci bankası olan DZ Bank’tan Çerkeş Rüzgar Enerji Santrali projesi için 20 milyon dolarlık yeşil finansman sağlanacak. Yeşil kredi çevresel etki ve sürdürülebilirlik yönünden belirli kriter ve taahhütleri yerine getiren şirketlere verilmektedir. 

Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimiyle bölgenin enerji ihtiyacını karşılama ve karbon ayak izini azaltma konusunda önemli bir rol üstlenecek proje büyük heyecan uyandırdı.

Kapasite artırma projesiyle Çerkeş Rüzgar Enerji Santrali’nin kurulu gücü 32,6 MW’lık artışla 82,6 MW’a çıkacak. Her biri 7,2 MW kurulu güce sahip rüzgar türbinlerinden meydana gelecek santral, 183 metre rotor çapı ve 90 metre kanat uzunluğu ile bu alanda Türkiye’nin en büyüğü olacak. 

Yıllık yaklaşık 54 bin ton karbondioksit salımını engelleyecek projenin önümüzdeki yıl tamamlanması planlanıyor.

1 Eylül 2024 Pazar

Türkiye'de Yenilenebilir Enerji Üretiminde Rekor Kırıldı



Türkiye'de Yenilenebilir Enerji Üretiminde Rekor Kırıldı

2024 yılı temmuz ayında Türkiye’nin aylık elektrik üretim ve tüketiminde rekor seviyeler görüldü. Elektrik ihtiyacının %57’si yerli ve yenilenebilir kaynaklardan karşılandı. Güneş enerjisi kurulu gücünün toplam kurulu güç içindeki payı %15,6’ya ulaşarak oransal olarak rekor kırdı. 

Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği'nden yapılan açıklamada rüzgar enerjisi sektörünün otomotiv, beyaz eşya, tekstil gibi 20 milyar dolar üstü üretim ve ihracatı olan lokomotif sektörlerden biri olma yoluna girdiğini belirtildi. Kovid-19 ve Rusya-Ukrayna şavaşının yarattığı risklerin Türkiye’yi Avrupa’nın rüzgar tedarik zinciri açısından önemli alternatiflerinden biri konumuna getirdiğini söylendi. 

Türkiye'de rüzgar enerji sektörünün 2025 yılından başlayarak 2026 ve 2027 yıllarında tekrar önemli rekorlara imza atmasını bekleniyor. Türkiye şu anda rüzgarda 13.000 MW toplam kurulu güç ile seviyesinde. Özellikle 19.000 MW’lık depolamalı rüzgar kapasitesi tahsisiyle bu rakamlar birkaç yıl içinde daha da artacak. Türk rüzgar sanayisinin üretim, servis ve yetişmiş insan kaynağı açısından son derece iyi bir noktada olduğu açıklandı.Coğrafi konumun getirdiği avantajlar da eklenince Almanya ve İspanya gibi rüzgar enerjisinde zaten ileri noktalarda olan pazarlar da dahil olmak üzere 6 kıtada toplam 45 ülkeye ekipman ihracatı yapılmaktadır.

2024 yılının ilk yarısında Türkiye’de toplam elektrik üretiminin %28’i Hidro Elektrik Santraller HES’lerden sağlandı. Bu oran, diğer tüm yenilenebilir enerji kaynaklarının toplamının katkısından fazla. Bu santraller, enerji üretiminde karbon ayak izinin sıfıra yakın olması, su depolama imkanları ile istikrarlı bir kaynak olarak ve dakikalar içinde yük alabilme ve devreye girebilme yetenekleri ve sulama, taşkın kontrolü ve rekreasyon gibi yan faydalar sağlamaları gibi birçok avantaja sahiptir. HES’lerin güneş enerjisi santralleriyle (GES) hibrit şekilde üretim kabiliyetlerini geliştirebileceği açıklandı. Halihazırda HES ve barajlara, kurulu güçlerinin %15’i ile sınırlı kalacak şekilde hibrit GES kurulmasına izin verilmektedir. Bu sınırın kaldırılmasıyla HES ve barajların kurulu güçleri kadar sahalarına hibrit GES santrali kurmaları mümkün olabilecektir.

Türkiye’de yenilenebilir enerji yatırımlarının büyük ölçüde güneş enerjisi odaklı ilerliyor ve %8’lik güneş enerjisinin payının 2 yılda %13.5’e çıktı.

5 Temmuz 2024 Cuma

Türkiye Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretimi Rekorunu Kırdı


Türkiye Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretimi Rekorunu Kırdı

Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye'nin rüzgar enerjisinden elektrik üretimi 228.604 megavat saatle tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Günlük bazda dün 1.016.062 megavatsaat elektrik üretildi.

Türkiye'nin rüzgar enerjisinden elektrik üretimi tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı.

29 Haziran 2024 tarihinde Türkiye'nin rüzgar enerjisinden elektrik üretimi 228.604 megavatsaatle tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

Türkiye'de günlük bazda 1.016.062 megavatsaat elektrik üretilirken tüketim 1.025.573 megavatsaat olarak gerçekleşti.

29 Haziran 2024 tarihinde en yüksek elektrik tüketimi 47.573 megavatsaatle saat 15.00'te yapıldı.

Elektrik üretiminde ilk sırada %22,5 payla rüzgar santralleri ardından %20,2 ile ithal kömür ve %13,7 ile linyit santralleri yer aldı.

Bir önceki rüzgar enerjisinden elektrik üretimi rekoru 218.000 megavatsaatle 7 Ocak 2024'te üretilmişti.

22 Mayıs 2024 Çarşamba

Türkiye Termik Santrallerde Kömürden Elektrik Üreteminde Avrupa Lideri Oldu


Türkiye Termik Santrallerde Kömürden Elektrik Üreteminde Avrupa Lideri Oldu

Enerji düşünce kuruluşu Ember'in açıkladığı verilere göre, Türkiye 2024 yılının ilk çeyreğinde Almanya ve Polonya'yı geride bırakarak kömürden elektrik üretiminde Avrupa'nın lideri oldu.

Türkiye, nisan ayındaki 36 teravat saatlik (TWh) kömür yakıtlı elektrik üretimi ile hem Almanya hem de Avrupa'nın üçüncü en büyük kömür kullanıcısı olan Polonya'yı geride bırakarak geçti. Aynı dönemde Almanya'daki kamu kuruluşlarının kömür yakıtlı elektrik üretimi 34,6 TWh, Polonya'nın ise 31,3 TWh oldu.

Ocak-Nisan 2024 döneminde Türkiye'nin kömür yakıtlı santrallerinden kaynaklanan toplam karbondioksit (CO2) emisyonu 36 milyon metrik tonun biraz üzerinde gerçekleşti. Bu karbondioksit (CO2) emisyonu Almanya'daki santrallerin saldığı 35,8 milyon tonu ve Polonya'daki kömürlü termik santrallerin saldığı 32,2 milyon tonu geçti.

Almanya ve Polonya kömür kullanımını azaltıyor

Türkiye'nin bölgesel kömür sıralamasındaki yükselişinin ana nedeni, Ocak-Nisan 2024 döneminde Almanya'nın kömür kullanımındaki keskin düşüş oldu. Almanya'daki 2023'ün aynı dönemine kıyasla %32'den de fazla azalma meydana geldi.

Türkiye'nin kömür yakıtlı üretim toplamı, 2023'ün aynı aylarına kıyasla yaklaşık %3 daha az olmasına rağmen, Almanya'yı geride bırakmış oldu.

Almanya ve Polonya'nın 2024 nisan ayına kadar kömür yakıtlı üretimi, 2019'un aynı aylarına göre sırasıyla %42 ve %19,4 azaldı. Kuzey Avrupa ekonomilerinde son beş yılda elektrik üretiminde kömür kullanımını azaltmaya yönelik sürekli bir çabalar bunda etkili oldu.

Almanya, Polonya ile kuzey ve batı Avrupa'daki diğer zengin ekonomilerde temiz enerji üretim kapasitesinin son zamanlarda hızla artması, kömürün bu enerji sistemlerindeki statüsünün azalmasında etkili oldu.

Ember'in açıkladığı verilere göre, 2022 ve 2023 yılları arasında temiz enerji üretim kapasitesi Almanya'da %9, Polonya'da %21,4, Hollanda'da %21, İtalya'da %9,6 ve İspanya'da %8 oranında arttı. Bu artış kısmen fosil yakıtlardan enerji dönüşüm çabalarına yardımcı olmak için tasarlanan büyük devlet sübvansiyonları sayesinde gerçekleşti.

Buna karşılık, artan bütçe açığının sübvansiyon harcamalarını kısıtladığı Türkiye'deki temiz üretim kapasitesi 2022'den 2023'e %4,5 oranında arttı.

Çekya %1,1 , Romanya %1,4 ve Sırbistan'da %3,6 da 2023 yılında temiz üretim kapasitesindeki artış sınırlı kaldı. Bu durum Avrupa bölgesindeki zengin ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki temiz enerji geliştirme farkının arttığını gösteriyor.

Temiz enerji üretim kapasitesindeki yavaş büyümeye ek olarak Türkiye, Çekya ve Sırbistan, Bulgaristan enerji sistemlerinde Avrupa çapında kömüre en bağımlı ülkeler olmaya devam etti.

2024'ün ilk dört ayında kömür, Türkiye'deki toplam elektrik üretiminin ortalama %34'ünü, Çekya'da %35'ini, Bulgaristan'da yaklaşık %30'unu ve Sırbistan'da %9'unu oluşturdu.

Bu ortalamalar Almanya'da %21, Avrupa genelinde ise %13 civarında gerçekleşti.

Türkiye'de elektrik üretiminde kömüre bağımlılığın nedenleri neler?

Türkiye'nin kömüre olan bağımlılığının, ülkenin ekonomik büyüme hızıyla paralel şekilde arttığı görülmektedir.

Uluslararası Para Fonu'nun verilerine göre, Türkiye'nin reel gayrisafi yurtiçi hasılasının 2019-2024 yılları arasında yılda ortalama %4,5 oranında büyüyeceği tahmin ediliyor.

Bu büyüme hızı Avrupa ortalamasından 3,5 kat, küresel ortalamadan ise yaklaşık 1,6 kat daha fazla ve ülkenin toplam enerji ihtiyacının da benzer ölçüde arttığı anlamına geliyor.

Kuraklık nedeniyle hidroelektrik barajlarından elde edilen yerel üretimde son zamanlarda yaşanan düşüşler de kömür enerjisine olan ihtiyacı artırıyor. Bu da Türkiye'nin kömür ithalatına yansıyor.

15 Mayıs 2024 Çarşamba

Gölet ve Baraj Yüzeylerine Güneş Enerjisi Sanrali GES Kurulumu Yaparak Elektrik Enerjisi Üretimi


Gölet ve Baraj Yüzeylerine Güneş Enerjisi Sanrali GES Kurulumu Yaparak Elektrik Enerjisi Üretimi

Türkiye'de içme suyu için kullanılmayan 944 baraj bulunmaktadır. Bu barajlar 5.300 kilometrekare rezervuar yüzey alanına sahiptir. Bu yüzey alanının %10'unda yüzer Güneş Enerjisi Santrali - GES kurulması Türkiye'nin elektrik enerjisi ihtiyacının dörtte birini karşılayacak bir üretim kapasitesine sahip olarak görülüyor.

11 Mayıs'ta yürürlüğe giren ve enerji alanında yapılan düzenlemeleri içeren Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, denizler, baraj gölleri, suni göller ve tabii göllerin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarında imar planı yapılmaksızın yenilenebilir enerji üretim santralleri kurulabilmesine olanak sağlıyor.

Söz konusu baraj yüzey alanlarında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne veya sulama birliklerine ait tarımsal sulama amaçlı tesislerin elektrik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim tesisi kurulabiliyor.

Yüzer güneş enerjisi santralleri (GES), saha tipi güneş enerjisi santralleri kurulumuna bazı avantaj ve kolaylık sağlıyor. Yüzer GES'lerin üzerinde bulunduğu su bu santrallerin periyodik olarak soğumasına yardımcı oluyor ve panel verimliliğini artırıyor. Karasal GES'lere göre %10 daha verimli çalışan yüzer GES'ler, atıl durumdaki rezervuar yüzey alanlarının değerlendirilmesini ve ekonomiye kazandırılmasını sağlıyor. Yüzer GES'ler içme suyu maksatlı barajlar haricinde tüm baraj rezervuarlarında kurulabiliyor.

Türkiye'de içme suyu amacı taşımayan işletme halindeki 944 baraj, 5 bin 300 kilometrekare gibi çok geniş bir rezervuar yüzey alanına sahip bulunuyor. Bu yüzey alanının %10'unda yüzer GES kurulumu yapılması durumunda, 53.000 megavat kurulu güçle yıllık 79.500.000.000 kilovatsaat elektrik enerjisi üretimi yapılabileceği öngörülüyor. Bu da Türkiye'nin elektrik enerjisi ihtiyacının yaklaşık dörtte birine karşılık geliyor.

Yüzer GES'ler sayesinde barajlardaki suyun buharlaşması önlenerek yıllık 540 milyon metreküp suyun tasarruf edileceği tahmin ediliyor. Atmosfere salınacak karbondioksit miktarının da 51 milyon tondan fazla azalacağı hesaplanıyor. Türkiye'de bulunan göl ve göletler de dahil edildiğinde yüzer GES potansiyelinin ifade edilen; miktarların çok daha üstüne çıkacağı tahmin ediliyor.

Türkiye'nin milli enerji politikalarına önemli katkı sunacak olan yüzer GES'lerin Türkiye'de içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile kıyı kanunu kapsamında kalan kıyı ve sahil şeritleri hariç deniz, baraj ve göletlerde santral kurulabilecek yaklaşık 80 Gigavatlık yüzer GES potansiyeli bulunduğu bildiriliyor.

Karasal GES'lerde sıcaklık artışının enerji üretiminde kayıp oranını artırdığına dikkati çekenuzmanlar yüzer GES uygulamalarında su, fotovoltaik hücrelerde doğal soğutma yaparak enerji verimliliğine katkı sunduğunu bildirdi. Ayrıca, yüzer GES'lerde toz ve kirlenme oranının çok düşük olması enerji üretiminde verimliliğe önemli fayda sağlıyor. Bu santraller, aynı zamanda hidroelektrik santrali üzerinde kurulduğu için hidrolik sisteme yardımcı kaynak olarak önemli katkı sunuyor. Gün içerisinde elektriğin yoğun tüketildiği saatlerde, yüzer GES'lerden elektrik üretimi hidroelektrik enerjisinden tasarruf sağlayabilecek.

Yüzer paneller hidroelektrik santraller için hibrit çözümler sunuyor. Baraj suyu üzerindeki enerji üreten güneş panelleri suyun buharlaşma oranını da azaltıyor. Hibrit sistemler, sadece enerji üretimini artırmakla kalmıyor aynı zamanda su kaybını da azaltarak su yönetimine katkıda bulunuyor.

Türkiye'de yüzer GES'lerin kurulması için en uygun bölgelerin ışınım oranı ve güneşlenme süresi en yüksek yerler olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi görülüyor. Bu bölge Türkiye genelinde ışınım ve güneşlenme süresi bakımından üst düzey seviyededir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde; ayrıca çok sayıda baraj ve göletin bulunması nedeniyle yatırım için ideal bir konumda bulunuyor. Bu şekilde, verimli arazilerin heba olması da engellenmiş olacaktır.

Yürürlüğe giren kanunla belediyeler göllerde lisanssız yatırım yapabilecek. Birçok belediyenin sınırlarında sulama amaçlı göller mevcut. Hem buharlaşmanın önüne geçilmesi hem de enerji iletimindeki kayıplar açısından büyük bir fırsat ortaya çıkıyor. Sektör olarak GES kurulumunda yeni alanlar ve fırsatlar ortaya çıkıyor.

Lisanssız elektrik üretiminde güneş enerjisinden üretimin payının %90'lara ulaşmaktadır. Türkiye'deki yüzer GES'ler bu rakamı daha da artıracaktır.

Yüzer GES'lerin sabitleneceği alanda rüzgar etkisinin iyi hesaplanması gerekmektedir. Özellikle şiddetli bir rüzgarda deforme olmadan bütünlüğünü kaybetmemelidir. Bu GES'ler, su yüzeyinde durabilme kabiliyeti olan ekipmanlarla kurulacağı için alt yapının çok dikkatli uygulanması gerekmektedir.

20 Mart 2024 Çarşamba

Samsun Ladik'te Kurulan Türkiy'nin En Büyük Güneş Enerjisi Santrali Üretime Başladı


Samsun Ladik'te Kurulan Türkiy'nin En Büyük Güneş Enerjisi Santrali Üretime Başladı

Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin, kamu eliyle orta gerilim seviyesinde sisteme bağlanmış Türkiye’nin en büyük güneş enerji santrali (GES) projesinin yapımı tamamlanarak elektrik üretmeye başladı. 

Üretime geçen güneş enerji santrali  (GES), 45 KW üretim gücüne sahip. Samsun Ladik'te bulunan GES projesi güneş enerjisinden yılda 90 milyon kilovatsaat elektrik üretecek.

GES projesi 850 dönüm alan üzerine kuruldu. GES projesi kapsamında alana 121 enerji nakil hattı direği dikildi.

GES projesi kapsamında alana 6.600 metre uzunluğunda orta gerilim kablosu çekildi. 850 dönümlük alana toplam 125.901 adet güneş paneli monte edildi. 

Yapımı tamamlanan GES, geçtiğimiz hafta elektrik üretimine başladı. Üretilen elektrik, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin ana sistemine aktarılmaya başlandı. 

45 KW üretim gücüne sahip GES güneş enerjisinden yılda 90 milyon kilovatsaat elektrik üretecek.

13 Aralık 2023 Çarşamba

Avrupanın En Büyük Kömürle Çalışan Elektrik Santrali Polonya Belchatow Termik Santrali


Avrupanın En Büyük Kömürle Çalışan Elektrik Santrali Polonya Belchatow Termik Santrali

Polonya'da elektrik enerjisi üretiminin %80'i kömürden sağlanmaktadır. 

Avruapa!nın en büyük kömür santrali olan Belchatow'un yakınında bir kömür madeni bulunmaktadır.

Çevreyi kirleten santralin önümüzdeki yıllarda temiz enerjiye geçmesi beklenmektedir.

Belchatow kömür satralinin kurulu gücü 5.298 MW'dır.

Belchatow kömür satrali tek başına Polonya'nın elektrik enerjisi ihtiyacının %20'sini karşılamaktadır.

31 Ekim 2023 Salı

Jeneratör Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?



Jeneratör Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Jeneratörler, dizel, benzin gibi bir yakıt kullanarak bir alternatörün dönmesini sağlayarak elektrik enerjisi üreten cihazlardır. Evlerde ve işyerlerinde yaygın olarak kullanılırlar. Bir fazlı veya üç fazlı olabilirler. Bazıları taşınabilir ve küçük boyutlarda iken bazıları büyük ve sabittir. 

Jeneratörler elektrik kesintisi olduğunda elektrik enerjisi devamlılığını sağlayan cihazlardır. Elektrik kesintisini ortadan kaldırarak hastanelerde cihazların kesintisiz çalışmasını sağlayan, iş yerlerinde üretim sürecinin devamını sağlayan, evimizde konforumuzu artıran jeneratörlerin kullanımında aşağıdaki bilgileri göz önünde bulundurmalıyız.

1- Jeneratörde kullanılan yakıt miktarını kontrol etmelidir.

2- Jeneratörün yakıt deposunun temizliği kontrol edilip yaptırılmalıdır.

3- Jeneratör soğumadan ya da çalışır durumdayken yakıt eklemesi yapılmamalıdır. Aksi halde yangın çıkmasına neden olabilir.

4- Jeneratörün yağ seviyesi kontrol edilmelidir.

5- Jeneratörün gücüne uygun yükte cihazlar bağlamalıdır. Jeneratörün gücünde fazla yükleme durumunda sigorta atabilir, jeneratör ve cihazınız zarar görebilir.

6- Jeneratöre çalışacak cihazlar direk bağlanmamalıdır. Bir pano veya ara kablo kullanılması gerekir.

7- Jeneratörü kullandığımız zeminin ıslak olmamasına dikkat edilmelidir.

8- Jeneratörü kullanırken fırın, ocak, sigara gibi yanıcı maddelerden uzak tutmalıdır.

9- Jeneratör elektrik kesintileri olmasa da ayda bir kısa süreli de olsa çalıştırmalıdır.

10- Jeneratörün kablolarının sağlam olup olmadığı aralıklarla kontrol edilmelidir. Yıpranan, eskiyen kabloları değiştirmelidir.

11- Jeneratör hava soğutmalı bir model ise etrafında bir metre boş alan bırakılmalıdır.

26 Eylül 2023 Salı

Türkiye'de Kurulu Elektrik Enerjisi Miktarının Yıllara Göre Değişimi

 


Türkiye'de kurulu elektrik enerjisi miktarının 1980 yılından 2023 şubat ayına kadar yıllara göre değişimi aşağıdaki gibidir;

Yıllar                            Kurulu Güç                Bir Öncekine Göre Değişim

1- 1980 Yılı                      5.119MW                                

2- 1985 Yılı                      9.122MW                                    %78,20

3- 1990 Yılı                    16.318MW                                    %78,89

4- 1995 Yılı                    20.954MW                                    %28,41

5- 2000 Yılı                    27.264MW                                    %30,11

6- 2005 Yılı                    38.844MW                                    %42,47

7- 2010 Yılı                    49.524MW                                    %27,49

8- 2015 Yılı                    73.147MW                                    %47,70

9- 2020 Yılı                     95.891MW                                    %31,09

10-2021 Yılı                    99.820MW                                    %4,10

11- 2022 Yılı                  103.809MW                                   %4,00

12- 2023 Yılı Şubat        104.134MW                                   %0,31

Türkiye'de Elektrik Enerjisi Üretimi Kurulu Gücünün Üretim Kaynaklarına Göre Dağılım Oranları 2023 Yılı

 


2023 Yılı şubat ayı verilerine göre Türkiye'de elektrik enerjisi üretimi kurulu gücünün üretim kaynaklarına göre dağılım oranları aşağıdaki gibidir;

1- Doğalgaz ve LNG                        25.358,7MW        %24,35

2- Barajlı HES                                  23.275,2MW        %22,35

3- Taş Kömürü, Linyit ve Asfaltit    11.437,3MW        %10,98

4- Rüzgar Enerjisi                            11.405,0MW        %10,95

5- İthal Kömür                                 10.373,8MW        %9,96

6- Güneş Enerjisi                                9.690,8MW        %9,31

7- Akarsu HES                                    8.296,3MW        %7,97

8- Biyokütle ve Atıksu                        2.347,5MW        %2,55

9- Jeotermal Enerji                             1.691,3MW        %1,63

10- Fuel-oil, Motorin, Nafta                  257,7MW        %0,25

Toplam Kurulu Güç                      104.113,6MW        %100

19 Haziran 2023 Pazartesi

Çin'in İzin Verdiği Toryum Nükleer Reaktörü ve Prof. Dr. Engin Arık


Çin, toryum ile çalışan nükleer reaktölere onay verdi

Çin, enerjide daha bağımsız hale gelebilmek için toryum kaynaklarına başvuracak. 

Çin'de bol miktarda toryum rezervi bulunduğu bilinmektedir. Sahip olduğu toryum madeni ile Çin, enerji güvenliği için kritik bir adım atmaya hazırlanıyor.

Çin'de Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi (NNSA), ülkenin ilk toryum reaktörü için Şanghay Uygulamalı Fizik Enstitüsüne işletim izni verdi.

Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi tarafından 7 Haziran'da verilen izin, Şanghay Enstitüsü'nün reaktörü 10 yıl süreyle işletmesine imkan tanıyor. İşletme, test faaliyetleriyle hayata geçirilecek.

Toryum Uranyumdan daha bol bulunuyor

Hong Kong merkezli South China Morning Post'un haberine göre, toryum ayrıca uranyum ile karşılaştırıldığında daha bol bulunan bir kaynak ve Çin'in önemli toryum rezervleri var.

Toryum Çin'e 20.000 yıl elektrik enerjisi verebilir

Haberi aktaran gazete, toryumun Çin'e 20.000 yıl elektrik verebilecek bir yakıt olduğunu vurguladı.

Toryumun, güvenlik, azaltılmış atık, daha iyi yakıt verimliliği dahil olmak üzere uranyum reaktörlerine göre birçok avantajı bulunmaktadır. 

Söz konusu reaktör, Gansu eyaletindeki Gobi Çölü'nde yer almaktadır.

Türkiye'nin enerji ihtiyacını karşılar

Türkiye'de de bu yönde atılması muhtemel bir adımın, ülkemizin enerji ihtiyacının tamamını karşılayacağına dikkat çekiliyor.

Öyle ki, Çin'deki gelişme, akıllara 30 Kasım 2007'de Isparta'daki şüpheli uçak kazasında hayatını kaybeden Profesör Engin Arık'ın verdiği mesajları getirdi.

Engin Arık: Türkiye'nin toryum yatakları, dünyanın en zengini

CERN'deki çalışmalarda yer alan ve Türk Ulusal Hızlandırıcı Projesi'nin öncülüğünü yapan Arık, görüntülü bir röportajında, "Türkiye'nin toryum yatakları, hemen hemen dünyanın en zengin yatakları." demişti.

"Enerji ihtiyacını senede 50 ton toryumla karşılayabiliriz"

Türkiye'nin, enerji ihtiyacını senede 50 ton toryumla karşılayabileceğini belirten Arık, "Buna mukabil, yani 1 ton toryumu enerjiye dönüştürdüğünüzde elde ettiğiniz enerjiyle 1 milyon ton petrolün enerjisi eş değer." ayrıntısına işaret etmişti.

Prof. Dr. Engin Arık, "İnşallah kuracağımız Türk Hızlandırıcı Merkezi'nde de bir proton hızlandırıcısı düşünülüyor." diyerek eklemişti:

Bu da ileride belki bir prototip toryum nükleer santrali yapmamız için ön çalışmalara olanak sağlar.

Bildiğim kadarıyla, toryum'un 21. yüzyılın en stratejik maddesi olması büyük bir olasılık. Eğer 2005 yılına kadar yapılması planlanan yeni tip nükleer enerji santralleri gerçekleşirse, toryum bir numaralı element olacak. Çünkü yeni tip reaktörlerde yakıt olarak kullanılacak. Eğer biz toryum ile elektrik enerjisi üretebilmek olanağına kavuşursak, bu trilyonlarca varil petrole eş değerde bir enerji kaynağı olacak. Prof. Dr. Engin Arık

Prof. Dr. Engin Arık ve ekibi 30 Kasım 2007 tarihinde düşen Isparta uçağında hayatını kaybetmiştir. Cenazesi Edernekapı Şehitliği'ne defnedilmiştir.

Çin'in toryum reaktörleri satma planı

Çin'in, Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında diğer ülkelere küçük toryum reaktörleri satmayı planladığı konuşuluyor.

Böylece daha küçük enerji talepleri veya sınırlı altyapısı olan ülkelere veya bölgelere "nükleer giriş noktası" sağlanması hedefleniyor.


8 Ekim 2022 Cumartesi

Ülkelerin Elektrik Tüketim Miktarlarına Göre Dünya Sıralaması ve Nüfus Sayısı



En çok elektrik tüketen ülke sıralaması aşağıdaki gibidir.  
Elektrik tüketimi GW-S = Giga Watt Saat biriminde verilmiştir.
Aşağıda elektrik tüketimi sıralamasının yanında ülkelerin nüfus sayıları da verilmiştir.

                                   Elektrik Tüketimi (GW-S)                      Nüfus

1. ÇİN                                  8.312.800                               1.412.600.000

2. ABD                                 3.989.566                                  328.200.000

3. HİNDİSTAN                   1.547.000                               1.384.660.000

4. RUSYA                               965.156                                  146.700.000

5. JAPONYA                           902.842                                 126.860.000

6. BREZİLYA                         597.234                                 210.000.000

7. KANADA                            549.263                                   37.534.000

8. GÜNEY KORE                  527.035                                   51.710.000

9. ALMANYA                         524.268                                   83.200.000

10. FRANSA                           449.422                                   66.980.000
   .
   .
   .
   .
22. TÜRKİYE                         251.376                                   83.429.620

Yukarıda verilen elektrik tüketimi sıralamasına göre ülkemiz 22. sırada gözükmektedir.








2 Eylül 2022 Cuma

Türkiye Elektrik Enerjisi Üretimi Ne Kadardır? Üretim Kaynaklarının Oranları ve Miktarı Ne Kadardır?


Türkiye Elektrik Enerjisi Üretimi Ne Kadardır? 

EPDK'nın (Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu) yayınladığı 2022 Yılı Haziran Ayı Elektrik Piyasası Raporu’na göre, Türkiye’nin toplam kurulu gücü Haziran ayı sonu itibariyle 101 bin 518 MW olmuştur.

EPDK raporuna göre Haziran ayında lisanslı elektrik santrallerinin kurulu gücü bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,83 oranında artarak 93 bin 567 MW oldu. Bir önceki yıl lisanslı elektrik kurulu gücü 90 bin 995 MW idi.

Haziran ayında lisanslı elektrik üretimi de bir önceki yıla göre yüzde 0,18 artarak 25 milyon 784 bin MWh oldu.

Haziran ayında lisanssız elektrik santrallerinin kurulu gücü ise 7.951 MW’a ulaştı. Haziran ayında ihtiyaç fazlası satın alınan lisanssız elektrik miktarı 1 milyar 287 bin 641 MWh oldu. İhtiyaç fazlası lisanssız elektriğe Haziran’da 2 milyar 924 milyon 562 bin lira ödeme yapıldı.

Üretim Kaynaklarının Oranları ve Miktarı Ne Kadardır?

LİSANSLI KURULU GÜÇTE EN BÜYÜK PAY DOĞAL GAZIN

Lisanslı kurulu güç içerisinde;

Doğalgazın payı yüzde 26,94, 

Barajlı hidrolik santrallerin payı yüzde 24,88, 

Linyitin payı yüzde 10,84, 

İthal kömürün payı yüzde 10,38, 

Taşkömürünün payı yüzde 0,90 

Akarsu tipi hidroelektrik santrallerinin payı da yüzde 8,84 oldu.

Yenilenebilir enerji kaynaklarından 

Rüzgar enerjisinin payı yüzde 11,65, 

Jeotermal enerjinin payı yüzde 1,80, 

Biyokütlenin payı yüzde 1,81 

Güneş enerjisinin payı da yüzde 1,26 oldu.

LİSANSSIZ KURULU GÜÇ TOPLAMDA 7 BİN 951 MW’A ULAŞTI

Lisanssız kurulu gücün;

Güneş enerjisi yüzde 91,85’ine denk gelen 7 bin 303 MW’lık kısmını,

Doğalgaz yakıtlı santraller yüzde 5,85’ini, 

Biyokütle santralleri yüzde 1,13’ünü, 

Rüzgar enerjisi santralleri yüzde 0,96’sını ve

Hidrolik kurulumları yüzde 0,21’ini oluşturdu.

Türkiye'nin Lisanssız Elektrik Enerjisi Üretimi Nedir? Miktarı Ne Kadardır?


Türkiye'nin Lisanssız Elektrik Enerjisi Üretimi Nedir? Miktarı Ne Kadardır?

Lisanssız elektrik enerjisi üretimi; lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğü olmaksızın elektrik enerjisi üretebilecek gerçek veya tüzel kişilere 1.000 kilovatsaate kadar kendi ihtiyaçlarını karşılayıp ihtiyaç fazlasını dağıtım şebekesine satmak şeklinde gerçekleştirilen bir çalışmadır.

Tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarının tüketim noktasına en yakın üretim tesislerinden karşılanması, arz güvenliğinin sağlanmasında küçük ölçekli üretim tesislerinin ülke ekonomisine kazandırılması ve etkin kullanımının sağlanması, elektrik şebekesinde meydana gelen kayıp miktarlarının düşürülmesi amacıyla lisanssız enerji üretimi yapılmaktadır.

Lisanssız elektrik üretimi, doğal kaynaklardan üretilir ve yenilenebilir enerji kaynakları olan hidroelektrik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dahil), dalga, akıntı enerjisi ve gelgit gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını içerir.

EPDK'nın (Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu’nun) açıkladığı 2022 Haziran ayı raporuna göre lisanssız elektrik üretiminde rekor geldi

Türkiye’nin lisanssız elektrik kurulu gücü Haziran ayında bir önceki yıla göre 784 MW artarak 7 bin 951 MW’a ulaştı. 

Lisanssız elektrik enerjisi üretiminde kurulu güçte en büyük pay yaklaşık yüzde 92 ile güneş enerjisinden elde edilen elektrik enerjisi oluşturmaktadır.

Haziran ayında ihtiyaç fazlası satın alınan lisanssız elektrik miktarı 1 milyar 287 bin 641 MWh oldu. İhtiyaç fazlası lisanssız elektriğe Haziran’da 2 milyar 924 milyon 562 bin lira ödeme yapıldı.

5 Şubat 2020 Çarşamba

Elektrik Enerji Üretimi, İletimi ve Dağıtımı Dersi Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı


Elektrik Enerji Üretimi, İletimi ve Dağıtımı Dersi

1. Aşağıdaki elektrik enerjisi kaynaklarından hangisi yenilenebilir  enerji kaynağı değildir?

A) Nükleer enerji
B) Gelgit enerjisi
C) Rüzgâr enerjisi
D) Güneş enerjisi

2. I. Nükleer santral
II. Hidroelektrik santral
III. Dizel santral
Ucuz yakıt olarak kullanılan ve üretilen enerjinin birim maliyetinin ucuz olduğu santral yukarıdakilerden hangisidir?

A) Yalnız I.
B) Yalnız II.
C) I ve III.
D) I, II ve III.

3. Aşağıdakilerden hangisi hidroelektrik santrallerin ünitelerinden biri değildir?

A) Türbin
B) Süzgeç
C) Yakıt deposu
D) Su girişi

4. I. Sel baskınlarını önlemek
II. Büyük arazilerin sulanmasını sağlamak
III. Turizmin gelişmesine katkıda bulunmak
Yukarıdakilerden hangileri barajların, elektrik enerjisi üretimi dışında sağladığı faydalardandır?

A) Yalnız I.
B) I ve II.
C) II ve III.
D) I, II ve III.

5. Hidroelektrik santrallerde, birikmiş suyun düşme yüksekliğine ne ad verilir?

A) Debi
B) Düşü
C) Valf
D) Savak

6. Aşağıdakilerden hangisi içten yanmalı motor santrallerindendir?

A) Buhar türbinli
B) Rüzgar gülü
C) Güneş pili
D) Dizel motorlu

7. I. Basınç göstergesi
II. Cebri borular
III. Emniyet valfleri
Yukarıdakilerden hangileri buhar santrallerinin kazanlarında, güvenliği sağlamak amacıyla kullanılan ünitelerdendir?

A) I ve II.
B) I ve III.
C) II ve III.
D) I, II ve III.

8. Aşağıdakilerden hangisi dizel-generatör gruplarının soğutulmasında kullanılır?

A) Su
B) Toprak
C) Sodyum
D) Potasyum

9. Yüksek frekans üzerine daha küçük frekanslı bir sinyalin bindirilmesi ile istenilen büyüklükleri uzak mesafelere götürmeye ne ad verilir?

A) Alternatör
B) Osiloskop
C) Kuranportör
D) Senkronoskop

10. Aşağıdakilerden hangisi santrallerde elektrik enerjisi üretiminde kullanılan ünitelerden değildir?

A) Uyartım sistemleri
B) Haberleşme sistemleri
C) Gerilim ve devir ayar sistemleri
D) Kumanda ve güvenlik sistemleri

11. Aşağıdakilerden hangisi alternatörleri paralel bağlarken, birbirine bağlanacak uçlar arasındaki faz farkının kontrolünün yapılmasını sağlayan cihazlardan biridir?

A) Turmetre
B) Frekansmetre
C) Sıfır voltmetre
D) Göstergeli ampermetre

12. Aşağıdakilerden hangisi nükleer santrallerin nükleer enerjiyi ısı enerjisine dönüştürdüğü bölümüdür?

A) Puvant
B) Reaktör
C) Regülasyon
D) Kompanzasyon

13. Üretim merkezlerinde üretilen elektrik enerjisi iletim ve dağıtım tesislerine baralar yardımıyla iletilir.
Buna göre;
I. Tek baralı sistem
II. Çift baralı sistem
III. Yardımcı baralı sistem
Yükün durumuna göre belirtilen hangi şekillerde tesis edilir?

A) Yalnız I.
B) Yalnız II.
C) I ve III.
D) I, II ve III.

14. Transfer ayırıcı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tek bara sisteminde, devrede enerji yokken çalışır.
B) Ait olduğu kesici kapalı durumda iken açılıp kapatılabilir.
C) Arızalı veya bakımı yapılacak ayırıcılar yerine kullanılabilir.
D) Kapatıldığı zaman ana barayı yedek baraya bağlar.

15. Paratoner tesisatında en az kaç adet iniş iletkeni kullanılır?

A) 2
B) 4
C) 6
D) 8

16. İç tesislerde kullanılan baralar, faz sıralarını belirlemek malzemenin oksitlenmesini önlemek ve akım yoğunluğunu arttırıp soğutmayı sağlamak amacıyla aşağıdaki renklerden hangisi ile bağlanır?

A) R - Beyaz    S - Siyah    T - Sarı

B) R - Mavi     S - Sarı       T - Kırmızı

C) R - Sarı      S - Yeşil       T - Mor

D) R - Siyah    S - Beyaz     T - Mavi

17. Alternatör gerilimini yük durumuna göre ayarlayan düzeneklere ne ad verilir?

A) Gerilim Diyotu
B) Gerilim Transistörü
C) Gerilim Regülatörü
D) Gerilim Kompuntu

18. Döner manyetik alanın hızı yani sekron hız;
Ns = 120.f   devir/dakika formülü ile bulunur.
            p
Buna göre frekans 50 Hz olduğunda 2p=4 alternatörün Ns = ?

A) 1750
B) 1540
C) 2000
D) 3000

19. Aşağıdaki iletkenlerden hangisi masif örgülü iletkenlerden değildir?

A) Bakır iletkenler
B) Alüminyum iletkenler
C) Demir-çinko iletkenler
D) Çelik örgülü alüminyum iletkenler

20. Aşağıdakilerden hangisi yapılış tiplerine göre izolatör çeşitlerinden değildir?

A) Cam izolatörler
B) Zincir izolatörler
C) Geçit izolatörleri
D) Mesnet izolatörler

21. Aşağıdakilerden hangisi kullanış şekillerine göre gruplandırılan direk çeşitlerinden değildir?

A) Son direk
B) Beton direk
C) Köşe direği
D) Geçit direği

22. Aşağıdakilerden hangisi kullanılış yerlerine göre direk çeşitlerinden değildir?

A) Durdurucu direkler
B) Taşıyıcı direkler
C) Tevzi direkler
D) Ön direkler

23. Betonarme direklerin üstünlükleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Ömürleri uzundur.
B) Tepe kuvvetleri büyüktür.
C) Taşınmaları ve dikilmeleri kolaydır.
D) Hava değişimlerinden etkilenmezler.

24. Kullandıkları gerilimlere göre 154 kV’den fazla gerilim olan hangi elektrik şebekeleridir?

A) Alçak gerilim
B) Orta gerilim
C) Yüksek gerilim
D) Çok yüksek gerilim

Cevap Anahtarı :

1.A       2.B       3.C      4.D      5.B
6.D       7.B       8.A      9.C     10.B
11.C    12.B    13.D    14.A     15.A
16.C    17.C    18.D    19.C     20.A
21.B    22.D    23.C    24.D

16 Kasım 2019 Cumartesi

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Çevreye Verdiği Faydalar, Zararlar Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?


Güneş Enerji Sistemlerinin Çevreye Zararları

Nukleer santraller , doğalgaz tesisleri , termik santraller ve barajların enerji üretiminin yanı sıra çevreye verdiği zararlar yıllardır araştırıldı. Bir çok bölgede bu etkileri en aza indirmek için gerekli tedbirler alındı fakat en az zararlı olarak tanıtılan yenilenebilir enerji üretim tesislerinin çevreye olan zararı henüz kapsamlı bir şekilde araştırışmamıştır.

Almanya, ABD ve İngiltere üniversitelerinde yapılan bilimsel araştırmalar güneş enerji sistemlerinin en zararsız enerji üretim sistemleri olsa bile çevreye ciddi zararlar verebildiğini kanıtladı. Birden fazla güneş paneli üreticisinin ürettiği panelleri laboratuvar ortamında inceleyen bilim insanları bazı güneş panellerinde kansere yol açan maddelerin kontrolsüz bir şekilde havaya yayıldığını belirledi.

Yarı iletken silikon tetra klorürün insan sağlığına zararlarını belirten bilim insanları böbrek ve kemiklerde hasar verebildiğini hatta kanser oluşumunu hızlandırdığını belirledi. Çin’de büyük üretim tesislerinde de araştırmalar yapan bilim insanları panelleri üretildiği tesislerin etrafında bitkilerin bile etkilendiğini belirtti.

Yapılan bu araştırmadan sonra özellikle montaj sırasında panellere direk temastan kaçınılması gerektiği, büyük güneş paneli santrallerinde uzun süre kalınmaması gerektiği bildirildi.

Rüzgar Türbinleri Doğaya Nasıl Zarar Verir ?

Zararsız Enerji Kaynağı Yok Gibi

En zararsız enerji kaynaklarından biri olan rüzgar enerji sistemlerini inceleyen araştırmacılar pervanelerin yırtıcı kuşları öldürdüğünü belirledi. 50 ile 100 metre arasında değişen kanat boyları ile dakikada ortalama 15 tur atan kanatlar yırtıcı kuşlara çarparak ölmelerine sebep oluyor. Genellikle kartal ve şahin gibi rüzgardan faydalanarak çok yükseklere çıkan kuşların ölümüne sebep olan güneş enerji sistemleri için yeni teknolojiler geliştirilerek havan ölümlerine çare aranıyor. Akla gelen ilk sistem radyo frekansları veya özellikle kartal ve şahin gibi hayvanları ürkütecek ses sinyalleri göndermek, böylece kuş kendini tehlikede hissettiği o alandan uzaklaşacak ve pervaneye çarpmaktan kurtulacak.

Diğer metot ise pervane şekillerini değiştirmek, pervane tasarımlarını değiştirerek hayvanların çarpma esnasında ölümünü engellemek maliyetli bir iş olduğu için gerçekleştirilebileceği pek umulmuyor fakat yeni yapılacak sistemlerde ölümleri azaltacak tasarımların kullanılması söz konusu. Öte yandan pervane renklerini mor yaparak hayvanların pervanlerden kaçması şuan denenen tekniklerden biri.

Hayvan ölümlerini önlemek için diğer metot ise geleneksel ağ çekme metodu, rüzgar panellerinin ön kısmına çekilecek bir file sayesinde hayvanların kanatlara çarpması engellenebilir, bu sistem rüzgara göre yön değiştiren enerji tesislerinde işe yaramasa da sabit sistemlerde hayvan ölümlerini azaltabilir.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Avantajları :


Temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının olumlu yönleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

1– Temiz olmaları
2– Hava kirliliğini azaltmaları
3– Su kirliliğini azaltmaları
4– Sera etkisini azaltmaları
5– Nükleer kirliliği azaltmaları
6– Toprak erozyonunun azalması ve flora ve faunanın korunması
7– Yenilenebilir ve tükenmez olmaları
8– Yerli olmaları
9– Ekonomik olmaları
10– Toplumsal maliyetlerinin az olması
11– Yakıt maliyetlerinin az olması
12– Güvenlik maliyetlerinin az olması
13– İşletme maliyetlerinin az olması
14– Atıklarının yok edilme maliyetlerinin az olması
15– Ekonomik ömür sonu sökülme maliyetlerinin az olması
16– İş alanları (istihdam olanakları) sağması
17– Enerji sektöründe ülkenin bağımsız olmasını sağlamaları
18– İç ve dış barışı destekleyici olmaları
19– Çağdaş olmaları, yeni teknoloji olmaları
20– Bugünkü ve gelecek kuşakların haklarına saygılı olmaları
21– Ekolojik olmaları
22– Toplumsal ve ekonomik gelişmeyi desteklemeleri
23– Yakıt tekellerinin kırılmasını sağlamaları
24– Nükleer silahların çoğalma riskini azaltmaları

24 Eylül 2019 Salı

Alternatör Nedir? Yapısı ve Çalışma Prensibi Nasıldır? Nerelerde Kullanılır?


Alternatör : 

Mekanik enerjiyi, hareket enerjisini alternatif akım elektrik enerjisine çeviren makinalara alternatör denir.

Alternatörler alternatif akım üretmek için kullanılırlar.

Jeneratörlerde, dönme hareketini sağlayan benzinli veya dizel bir motora bağlı olarak alternatif akım elektrik enerjisi üretimi yaparlar. Böylece elektrikler kesildiğinde veya elektrik olmayan bir yerde elektrik enerjisi üretip kullanmaya yararlar.

Alternatörün yapısında şunlar bulunur;

Gövde, çelikten kaynak ile dayanıklı yapıda yapılmıştır. Stator sac paketi yüksek kalitede silisli çelik sacdan yapılmıştır. Çıkık kutuplu rotor %150 aşırı hıza dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Soğutma fanı dökme alüminyumdur. Yatak muhafazası dökme demirdir, ön ve arka taıyıcılar demir plakalardan kaynakla yapılmıştır.

Stator (Endüvi) :


Alternatörlerin statoruna endüvi denir. Gerilimin meydana geldiği kısımdır. Endüvi silisli sac paketlerinden yapılmış olup iç kısımlarına sargıların yerleştirilmesi için oluklar yerletirilmiştir. Alternatörlerde endüvi duran kısımda yapılmıştır. Çünkü endüvide oluşan büyük akım ve gerilimlerin fırça ve bilezikler yardımıyla dış devreye alınmaları zor ve pahalı olur. Ayrıca alternatörün verimini çok düşürür.

Endüvinin duran kısımda yapılmasının faydaları:

* Endüvi sargılarında endüklenen gerilim dış devreye fırça ve bilezikler
olmaksızın alınabilir.
* Duran kısımdaki sargıların sarılması ve izolesi daha kolay yapılır.
* Duran kısımda sargıların merkezkaç kuvvet etkisi ile yerlerinden fırlamaları söz konusu olmaz.
* Sargıların soğutulması daha kolay yapılabilir.

Endüktör (Kutuplar) :

Alternatörlerin endüktör (kutup) sargılarından doğru akım dolaşır. Bu sargılara fırça ve bilezikler yardımı ile dışarıdan doğru gerilim uygulanır. Kutupların çıkıntılı veya düz (silindirik) olmasına göre buralara sarılan sargılar değişik biçim alır. Çıkıntılı kutuplu bir alternatörün kutbu iki ucu dışarı çıkartılmış bir makara sargısına benzemektedir. Sargılar manyetik nüveden yalıtılmış durumdadır. Bu şekilde sarımı yapılan kutuplar, yan yana N-S-N-S oluşturacak şekilde bağlanırlar. Büyük güçlü alternatörlerde bu sargılar kalın lamalardan yapılır. Bu nedenle yalıtkanın iyi bir yalıtkanlık görevi yanında ısıya dayanıklılığı da düşünülmelidir.

Düz kutuplu alternatörlerde rotor sargıları için çoğu zaman el sargısı uygulanır ve iki kutuplu olarak sarılırlar. Rotorun yüzeyine açılmış bulunan oluklara el sargısı tipinde sargılar yerleştirilir. Yüksek devirli olan bu çeşit rotorlarda, sargıların merkezkaç kuvvet ve akımın dinamik etkilerinden dolayı oluktan fırlamamaları için sıkıca bağlanmaları gerekir. Rüzgâr kayıplarını azaltmak ve sargıların oluklardan dışarı fırlamalarını önlemek için olukların ağızlarına manyetik olmayan kamalar yerleştirilir. Böylece rotor yüzeyi silme bir şekildehazırlanır.

Rotor sargıları dikdörtgen kesitli emaye veya çift tabaka Fiberglas ile izole edilmiş bakır lamalardanyapılabilir. Rotorun tamamına vakum ve basınç altında erimeye polyesterreçine ile emdirme işlemi yapılır.

Alternatörün Çalışma Prensibi :

Bir manyetik alan içinde hareket eden iletken tellerin uçlarında elektrik akımı oluşur. Bu prensipten faydalınılarak alternatörler üretilmiştir. Rotor ile beraber oluşan manyetik alan döner. Elektrik üretilen iletken bobin teller statorda sabit durur. Hareketli manyetik alan içindeki bobin tellerin ucunda elektrik akımı oluşmuş olur.

Alternatörün Kullanım Yerleri : 

Arabalarda aküyü doldurmak için şarj dinamosu olarak,
Çeşitli jeneratörlerde istenildiğinde elektrik enerjisi üretmek için,
Rüzgar türbininde elektrik enerjisi üretmek için kullanılırlar.

30 Mayıs 2019 Perşembe

Orta Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır? Elektrik Gerilim Seviyeleri Nelerdir?


Ülkemizde üretim gösteren tüm elektrik santralleri birbirlerine paralel bağlanarak enterkonnekte şebeke sistemini oluştururlar. Bu sayede üretilen enerji, üretim yerinden bağımsız olarak tüm ülkeye kesintisiz olarak ulaştırılır.

Elektriğin iletiminde kullanılan şebekelere iletim şebekeleri, dağıtımda kullanılan şebekelere ise dağıtım şebekeleri adı verilir. Elektriğin kesintisiz olarak üretilip dağıtılması için, bu şebekelerin çok iyi şekilde planlanmış olması gerekmektedir. Bu sebeple hem kayıpların önüne geçmek, hem güvenli bir şekilde elektriği uzak mesafelere taşımak için elektrik iletiminde ve dağıtımında farklı gerilim seviyeleri kullanılır.

Elektrik şebekelerinde kullanılan gerilim seviyeler şu şekilde sıralanır:

Alçak gerilim şebekeleri (0 - 1 kV arası)

Orta gerilim şebekeleri (1kV - 35kV arası)

Yüksek gerilim şebekeleri (35kV – 154kV arası)

Çok yüksek gerilim şebekeleri (154kV ve üzeri)

Orta Gerilim Şebekeleri

Orta gerilim şebekeleri 1000 volt (1 kV) ile 35 000 volt (35 kV) gerilimler arasındaki şebekelerdir.

Bu şebekeler yüksek ve çok yüksek gerilim şebekeleri ile alçak gerilim şebekelerinin birbirine bağlanması işleminde kullanılır.

Yüksek gerilimlerin direkt olarak abonelere verilmesi izolasyon ve güvenlik açışından uygun değildir. Bu sebeple yüksek gerilimler uygun değerlere indirilerek orta gerilim şebekelerine bağlanır.

Orta gerilim şebekeleri küçük şehirler ve sanayi bölgelerine elektrik enerjisinin taşınmasında kullanılır. Orta gerilimler şehirlerin girişindeki dağıtım trafolarına bağlanır. Buradan abonelere dağıtılır.

Türkiye’de kullanılan orta gerilim şebekelerinde 10, 15 ve 33 kV’lik gerilimler kullanılmaktadır.

Orta gerilim şebekelerinde kullanılan enerji nakil hatlarının (ENH) uzunluğuna göre hat gerilimi tespit edilir.

Buna göre şu genellemeyi yapabiliriz;

10km’ye kadar olan uzunluklarda 3 ile 10 kV,
20 ile 30 km arasındaki uzunluktaki hatlarda 10-20 kV,
30 ile 70 km arasındaki uzaklıklarda 20-35 kV’luk gerilimler kullanılması uygun olurken 70 km’yi geçen uzunluktaki hatlarda yüksek gerilimler kullanılmaktadır.

Alçak Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır? Elektrik Gerilim Seviyeleri Nelerdir?


Alçak Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır?

Ülkemizde üretim gösteren tüm elektrik santralleri birbirlerine paralel bağlanarak enterkonnekte şebeke sistemini oluştururlar. Bu sayede üretilen enerji, üretim yerinden bağımsız olarak tüm ülkeye kesintisiz olarak ulaştırılır.

Elektriğin iletiminde kullanılan şebekelere iletim şebekeleri, dağıtımda kullanılan şebekelere ise dağıtım şebekeleri adı verilir. Elektriğin kesintisiz olarak üretilip dağıtılması için, bu şebekelerin çok iyi şekilde planlanmış olması gerekmektedir. Bu sebeple hem kayıpların önüne geçmek, hem güvenli bir şekilde elektriği uzak mesafelere taşımak için elektrik iletiminde ve dağıtımında farklı gerilim seviyeleri kullanılır.

Elektrik şebekelerinde kullanılan gerilim seviyeler şu şekilde sıralanır:

Alçak gerilim şebekeleri (0 - 1 kV arası)

Orta gerilim şebekeleri (1kV - 35kV arası)

Yüksek gerilim şebekeleri (35kV – 154kV arası)

Çok yüksek gerilim şebekeleri (154kV ve üzeri)

Alçak Gerilim

Gerilim ya da diğer adıyla voltaj bir iletkenin iki ucu arasındaki potansiyel farktır. 1 ve 1000V arası gerilim ise alçak gerilim olarak adlandırılır. Elektrik enerjisini iletmek ve daha uzun mesafelere taşımak için ise alçak gerilim yetersiz kalır. Alçak gerilimde güç düşümü ve kayıplar fazla olduğundan gerilim seviyesi yükseltilerek elektriğin uzun mesafelere kayıpsız iletilmesi sağlanır. Gerilimi yükselen elektrik, dağıtım bölgesindeki trafolarla gerilimi düşürülerek konut ve işyerlerine alçak gerilim seviyesinde ulaştırılır.

Alçak Gerilim Nerelerde Kullanılır?

Ülkemizde konutlarda günlük hayatta kullandığımız enerjinin gerilimi 220V, sanayide kullanılan üç fazlı alternatif akımın gerilimi ise 380V'tur. Gerilim artınca izolasyon ve güvenlik tedbirleri zorlaştığından, aynı zamanda yüksek gerilimde çalışacak elektrikli cihazların üretimi zor ve maliyetli olduğundan, elektrikli cihazları çalıştırmak için 110V - 380V arası alçak gerilim kullanılır. Elektrikli cihazlar da bu gerilim seviyesinde kullanılacak şekilde üretilirler. Elektronik cihazlar ise genellikle doğru akımla ve daha düşük gerilim seviyesinde çalışırlar. Bu yüzden bu cihazlarda şebeke voltajını doğru akıma çeviren ve gerilimini azaltan adaptörler kullanılır.

10 Mart 2019 Pazar

Metrobüs Duraklarına Pedal Çevirerek Cep Telefonu Şarj Eden Bisikletler Konuldu


İstanbul'da ilk kez hayata geçirilen metrobüs duraklarına yerleştirilen bisiklet projesi sayesinde vatandaşlar hem spor yapıyor hem de telefonlarını şarj edebiliyor.

Sağlıklı ve yenilenebilir enerji üretimine dikkat çekmek amacıyla pedal çevirirken enerji üreten bisiklet projesi hayata geçirildi. Meraklı bakışlar altında bisikleti deneyen vatandaşlar hem spor yaptı hem de enerji üreterek telefonlarını şarj etmeyi başardı.

Kullanım dışı kalan bisikletlere, İETT bünyesinde gerekli düzenlemeler yapılıp cep telefonu şarj sistemi eklenerek 3 ayrı noktada hizmete sunulan proje Tarihi Karaköy Tünel'i, Mecidiyeköy metrobüs istasyonu, Beylikdüzü son durak metrobüs istasyonunda bulunuyor. Projenin her metrobüs durağında yer alması için çalışmalar sürüyor.

PEDALLA ENERJI ÜRETİYORLAR

İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından hayata geçirilen proje sayesinde; şarj bisikletinde spor yaparken ortaya çıkan fiziksel enerji, elektrik enerjisine dönüştürülerek, akıllı telefonlar şarj edilebiliyor.

Vatandaşlar, metrobüs beklerken hem sporlarını yapıyor hem de enerji üretiyor.

Tamamen ücretsiz bir şekilde vatandaşların hizmetine sunulan bisiklet, sadece kas gücü ile çalışıyor. Temiz enerji üretimine dikkat çekmek amacıyla hayata geçirilen pedal çevirirken enerji üreten bisiklet sayesinde, vatandaşlar hem spor yapmış oluyor hem de bu hareketler sonucunda ortaya çıkan enerji elektrik enerjisine dönüştürülerek telefonlarını şarj edebiliyor.
Milliyet

İyi Geceler Bay Tom (Michelle Magorian) Kitap Sınavı Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

Kitabın Adı: İyi Geceler Bay Tom Kitabın Yazarı: Michelle Magorian Kitap Sınavı Soruları ve Cevap Anahtarı 1. Will'in kollarındaki morlu...