Platon’un At Arabası - Siyah Atı Kontrol Altında Tutmayı Öğrenin

Platon’un At Arabası

Platon, insan ruhunu anlatmak için MÖ 360 yılında öyle çarpıcı bir metafor kullanmış ki, günümüzde bile yol gösterici olmaktadır. Platon'a göre zihnimiz, iki zıt karakterdeki atı kontrol etmeye çalışan bir arabacıya benzer.

Platon, Phaedrus isimli eserinde ruhu anlatmaktadır. Eserde anlatılan alegoriye göre insan ruhunu siyah ve beyaz renkte olan iki kanatlı at çekmektedir. Atlardan beyaz olan uysal siyah olan ise hırçındır.

Ruh anlatılırken üç parçalı bir durum söz konusudur; biri arabacı diğerleri iki attır. Burada arabacı aklı temsil etmektedir. Beyaz at iradeyi, siyah at ise arzuları temsil etmektedir.

İradeyi temsil eden beyaz at, arabayı iyi ve faydalı olana doğru çeker. Temsil ettiği erdemler; disiplin, sabır, cesaret, bilgelik.

Beyaz at, nazik yönlendirmelere uyar ve doğru olanı yapmak ister.

Arzuları temsil eden siyah at, arabayı haz ve rahatlığa doğru çeker. Temsil ettiği şeyler; korkularınız, arzularınız ve anlık ödüllere duyduğunuz ihtiyaç.

Siyah atın sıkı bir şekilde kontrol edilmesi gerekir, yoksa arabayı yoldan çıkarır. Siyah at, konfora, hazza ve kolay olana doğru gitmek ister.

Aklımızı ve zihnimizi temsil eden arabacının kendi başına bir gücü yoktur. Arabacı, atları doğru bir şekilde yönlendirmek zorundadır.

Arabanın yoldan çıktığı durum insana şunları hissettirir:

• Ne yapılması gerektiğini bilirsiniz ama bunu yapacak irade gösteremezsiniz.

• Kişi aynı hataları tekrar tekrar yapar.

• Kişi işlere başlar ama asla işlerini bitiremez.

• Kişi kendini bugün ve yarın arasında bölünmüş hisseder.

Platon'un bu metaforunu bu kadar güçlü kılan şey nedir? Hepimizin günlük hayatta karşılaştığı zihninde yaşadığı çatışmayı mantıklıca açıklamasıdır.

Modern beyin bilimi, Platon’un 2.400 yıl önceki düşüncelerini doğrulamaktadır.

İnsan beyninde hızlı ödüller için limbic sistem ve uzun vadeli planlama için prefrontal korteks sistemleri bulunur. Ödül merkezi daha güçlüdür. Planlama merkezi ise çabuk yorulur.

Böylece, Arabacımız, yabani siyah atla mücadele ederken tükenir.

• Yeni alışkanlıklar bir kaç hafta içinde sönümlenir

• Kişi başladığı diyetlerde başarısız olur

• Sürekli sosyal medyayı kontrol ederiz

• Gerekli olduğunu bilmemize rağmen egzersizleri atlarız.

Zor olan ne yapacağımı bilmek değildir. Zor olan rahatlık ve konfor (arzular) ile büyüme ve gelişme (irade) arasındaki savaşı kazanmaktır. Savaşı kazanabimek için atılacak adımlar;

1. Adım - Atları Tanıyın: Siyah atın beyaz atınızla çatıştığı zamanları belirleyin. Bu öz farkındalık, yoldan çıktığınızı hissettiğinizde durup ve hangi atın önde olduğunu anlamanızı sağlar.

2. Adım - Arabacıyı Güçlendirin: Bilinç ve zihniniz, siyah atla mücadele ederken kolayca yorulur. Zihinsel dayanıklılığınızı, stratejik molalar ve karar alma yükünü azaltarak geliştirin.

3. Adım - Vahşi Atı Eğitin: Doğru yolda ilerlemeyi ödüllendirici davranışlar oluşturun:

• Hedefleri daha küçük zaferlere bölün

• Anında geri bildirim döngüleri oluşturun

• İlgiyi artırmak için yeniliği kullanın

• Süreci keyifli hale getirin

4. Adım - Beyaz Atı Besleyin: İstediğiniz geleceği her gün görselleştirin

• Haftalık olarak ilham verici içerikler okuyun

• Hedeflerinizin sembollerini görünür tutun

• Hedeflerinizi paylaşan insanlarla bağlantı kurun.

5. Adım - Her İki Enerjiyi Dengeleyin: Gerçek ustalık, iki atın da bir ekip olarak çalışmasını sağlamaktır.

• Ne zaman disiplinli bir şekilde ilerleyeceğinizi ve ne zaman dinleneceğinizi bilin.

• Siyah atın tutkusunu, beyaz atın koyduğu hedeflere ulaşmak için kullanın.