Astronomik Zaman Rölesi Nedir? Bağlantısı Nasıl Yapılır?

Astronomik Zaman Rölesi Nedir? Bağlantısı Nasıl Yapılır?

Gün doğumu ve gün batımı saatlerini, bulundukları şehrin adı veya enlem/boylam bilgilerini kullanarak güncel tarih ve saate göre otomatik hesaplayan özel zaman rölelerine astronomik zaman rölesi adı verilir. Astronomik zaman röleleri, hiçbir sensöre ihtiyaç duymadan gün doğumu, gün batımı zamanlarında veya istenilen zaman dilimlerinde cihazların ve sistemlerin otomatik kontrol edilmesini sağlar. 32 adete kadar programlama imkanı sunan astronomik zaman röleleri haftanın her günü için ayrı ayrı programlanabilir.

DTR serisi astronomik zaman röleleri üzerinde bulunan LCD ekran, butonlar ve sahip olduğu kullanıcı dostu menü ile istenilen zamanlarda sistemlerin çalışması için kolaylıkla programlanır. Bununla birlikte DTR-PROG ayar yazılımı ile DTR cihazları üzerinden yapılan tüm ayarlar bilgisayar ortamında da yapılabilir. Bu ayarlar, DTR-IR-PROG cihazına yüklenerek uyumlu DTR’lerin, IR (Kızıl Ötesi Işın) ile temassız kolay ve hızlı programlanması sağlanır. DTR PROG modülü ile DTR cihazı üzerinde yapılan ayarlar aynı model diğer cihazlara aktarılarak programlama işlemi yerine getirilir. Modbus RS-485 haberleşmesine sahip DTR cihazları, Entbus yazılımı ile uyumlu çalışarak cihazları uzaktan izleme ve kontrol imkanı sunar.

DTR serisi astronomik zaman rölelerinde ek rezervler bulunur. Bu rezervler elektrik kesintisi durumunda ayarlanan tarih, zaman ve program bilgilerinin silinmesini engelleyerek kontrol edilen cihazların çalışmasına devam etmesini sağlar.

Kaynak: Entes

Yük Çeşitleri Nelerdir? Omik, Endüktif, Kapasitif Yük Çeken Devre Elemanları Nelerdir?

Elektrik devrelerinde alternatif akımda 3 değişik elektrik yükü bulunmaktadır. Bunlar Omik Yük, Kapasitif Yük ve Endüktif Yüktür.

Doğru akımda sadece Omik Yük bulunur.

1- Omik Yük :

İçinde bobin veya kodansatör bulunmayan daha çok ısı ve ışık veren devre elemanları ve cihazlar omik yük oluştururlar

Akkor telli ampuller, elektrikli ısıtıcılar, ütü, tost makinesi, elektrikli fırın örnek olarak verilebilir.

Omik Direnç R harfi ile gösterilir. Birimi ohm dur.

Omik yükte elektrik akımı ve gerilim birbiriyle aynı fazdadır.

Omik yüklerin gücü Aktif güç (P) olarak ifade edilir. Birimi Watt (W) olarak adlandırılır. 

2- Kapasitif Yük :

İçerisinde kondansatör bulunan devre elemanları ve cihazlar kapasitif yük oluştururlar.

Bir fazlıl elektrik motor devrelerinde, radyo devreleri, güç kaynakları ve diğer birçok devrede kondansatörler kullanılır.

Kapasitif Direnç Xc ile gösterilir. Birimi ohm dur.

Kapasitif yükte faz farkı oluşur. Akım gerilimden 90 derece ileridedir.

Kapasitif yükler reaktif güç meydana getirir. Kapasitif reaktif güç (Qc) olarak ifade edilir. Birimi Volt Amper Reaktif (VAR) olarak adlandırılır. Bu güç kullanılması istenmeyen güçtür.

3- Endüktif Yük :

İçerisinde bobin bulunan devre elemanları ve cihazlar endüktif yük oluştururlar.

Elektrik motorları, transformatör, röle, kontaktör, elektrik süpürgesi, vantilatör, aspiratör gibi cihazlar ve devre elemanları örnek olarak verilebilir.

Endüktif direnç XL  ile gösterilir. Birimi ohm dur.

Endüktif yükte faz farkı oluşur. Akım gerilimden 90 derece geridedir.

Endüktif yükler reaktif güç meydana getirir. Endüktif reaktif güç (QL) olarak ifade edilir. Birimi Volt Amper Reaktif (VAR) olarak adlandırılır. Bu güç kullanılması istenmeyen güçtür.

Alternatif Akımda Güç Çeşitleri, Aktif, Reaktif, Görünür Güç Tanımları ve Formülleri Nelerdir?

Alternatif akımda yüklerin durumuna göre 3 değişik güç tüketilmektedir. Bu güçler arasında vektörel bir ilişki vardır. Vektörel olarak aktif ve reaktif gücün toplamı görünür gücü verir.

1- Görünür (Zahiri) Güç: 

Alıcının şebekeden çektiği toplam güçtür.

S harfi ile gösterilir.

Eğer bir devrede hem direnç hem de reaktanslar (bobin) varsa bu devrede hem aktif hem de reaktif güç birlikte çekilir. Böyle devrelerde güç, akım ile gerilimin çarpımına eşittir.

Formülü: S = U.I

Birimi : (VA) Volt-Amperdir.

Alıcının çektiği aktif ve reaktif güçlerin vektöriyel toplamına eşittir.

Alternatif akım devresine bağlayacağımız ampermetre alıcının akımını, voltmetre gerilimini ölçer ve gösterir. Bu ölçü aletlerinden alacağımız değerler ile o alıcının görünür gücü bulunabilir.
Örnek: Devrede ampermetreden okunan değer 1,5 amperi, voltmetreden okunan değer ise 220 Volt’u göstermektedir. Buna göre alıcının görünür gücünü bulunuz.

U = 220 Volt
I = 1,5 Amper
S = ?

S = U.I = 220. 1,5 = 330 VA bulunur.

2- Aktif (Faydalı) Güç: 

Gücün her an değişik değer aldığı durumlarda iş gören, faydalı olan gücün ortalama değerine alternatif akımda aktif güç denir.

Alternatif akımda güç denildiğinde kastedilen aktif güçtür.

Birimi Watt’tır,

P harfi ile gösterilir.

P = U . I . Cosφ formülü ile bulunur.

Tüketicinin çektiği akımın meydana getirdiği aktif güç, tüketici tarafından faydalı hâle getirilir. Örneğin, ısı harcayan cihazlarda aktif güç termik güce, motorlarda mekanik güce, lambalarda ise aydınlatma gücüne dönüşür.

Örnek: 

Devrede ampermetreden okunan değer 4 amperi, voltmetreden okunan değer ise 220 voltu ve kosinüsfimetreden okunan değer 0,6’yı göstermektedir. Buna göre alıcının aktif gücünü bulunuz. 

U = 220 Volt 

I = 4 Amper 

Cosφ = 0,6 

P = ? 

P = U.I.Cosφ = 220 . 4 . 0,6 = 528 Watt bulunur.

3- Reaktif (Kör) Güç: 

İşe yaramayan ancak kaynaktan çekilen kör güçtür. Diğer bir ifadeyle, endüktif yüklü devrelerde, manyetik devrenin uyartımı için gereken güçtür. 

“Q” harfi ile gösterilir. 

Bu güç endüktif yük üzerinde harcanmaz, sadece depo edilir ve tekrar kaynağa gönderilir. Dolayısıyla kaynakla endüktif yük arasında sürekli olarak reaktif güç alışverişi yapılır. Bu durum ise sistemdeki iletkenlerden geçen akımın artmasına sebep olur. 

Formülü: Q = U.I.Sinφ formülü ile bulunur. 

Birimi : (volt-amper-reaktif) VAR’tir. 

Reaktif güç tüketen yükler: Kondansatör veya bobin bulunan tüm elektrik devreleri reaktif güce ihtiyaç duyar. Kondansatörlü devreler ileri reaktif güç çekerlerken bobinli devreler geri reaktif güç çeker. 

Transformatör, elektrik motorları, fluoresant lamba balastı gibi bobinli cihazlar reaktif güç meydana getirirler.

Varmetre Nedir? Reaktif Güç Ölçümü Nasıl Yapılır? Elektrik Devresi ve Bağlantısı

Reaktif Güç Ölçme 

Varmetre :

Bir fazlı ve üç fazlı wattmetrelerde devrenin iş gören gücünün (faydalı-aktif güç) ölçümleri yapılmaktadır.

Wattmetreler, alternatif akımın, akımla geriliminin aynı fazda olan kısmının çarpımını gösterir.

Alıcıların endüktif ve kapasitif durumlarında devrede reaktif güç (kör güç = iş yapmayan güç) oluşturmaktadır. Bu gücü ölçen aletlere varmetre denir.

Yapısı :

Wattmetreye bobin bağlanarak varmetrenin yapılması

Wattmetrelerde küçük değişiklikler yapılarak varmetreler imal edilmektedir. Bu değişiklik hareketli bobin olan gerilim bobinine seri bir (self) bobin ilave edilerek yapılmaktadır. Böylece gerilim bobinindeki akım 90ºlik bir açı ile kaydırılmış olur. Artık bu ölçü aleti sadece reaktif güç ölçer.

Bir ve üç fazlı devrelerde reaktif güç ölçmek amacı ile varmetreler, wattmetrelerde olduğu gibi devreye bağlanır. 

Üç fazlı alternatif akım devreleri dengeli sistemlerde bir hattın reaktif gücü ölçülüp 3 ile çarpımından toplam güç bulunur.

Üç Fazlı Dengesiz Yüklü Devrelerde Wattmetre İle Güç Ölçme Devresi ve Aron Bağlantı Nasıl Yapılır?

Üç fazlı dengesiz devrelerde güç ölçme 

Üç fazlı dengesiz devrelerde güç ölçme yönteminde bir fazlı üç adet wattmetre ile veya üç fazlı wattmetre ile ölçme yapılabilir. 

Üç fazlı dengesiz devrelerde bir fazlı üç wattmetre ile güç ölçme 

Sistemin gücü veya alıcının gücü dengesiz ise her faza bir adet bir fazlı wattmetre bağlanarak toplam güç bulunur. Toplam güç wattmetrelerden okunan değerlerin aritmetik toplamıdır. 

Üç fazlı dengesiz sistemlerde üç adet bir fazlı wattmetre ile güç ölçme 

PToplam = P1 + P2 + P3 formülü ile bulunur. 

Üç wattmetre metodu bağlantı zorluğu ve üç wattmetre ihtiyacı nedeni ile pek kullanışlı bir yöntem değildir. Diğer yöntemlere göre daha maliyetlidir. 

Üç fazlı bir wattmetre ile güç ölçme 

Üç fazlı wattmetrenin üç akım bobini, ayrı ayrı birer fazlara bağlanır. Gerilim bobinleri ise birer uçları kendi faz girişlerine diğer uçları da birleştirip nötr hattına bağlanır.

Üç fazlı wattmetrenin bağlantı şeması 

Aron bağlantı ile güç ölçme 

Aron bağlı wattmetrelerin iki akım, iki gerilim bobini vardır. Akım bobinleri herhangi iki faza bağlanır. Gerilim bobinleri ise kendi akım bobininin bağlı olduğu faz ile boşta kalan üçüncü faz arasına bağlanır. 

Üç fazlı sistemlerde aron bağlantılı wattmetreler ile güç ölçme 

Aron bağlanacak wattmetrelerin gerilim bobinleri 380 Voltluk olmalıdır. Sistemin güç faktörü (Cosφ) 0,5’ten küçük ise wattmetrelerde ölçülen güçlerin farkı alınarak toplam güç bulunur. Eğer 0,5’ten büyük ise wattmetrelerde ölçülen güçlerin toplamı alınarak sistemin toplam gücü bulunur. Bu şekilde yapılan bağlantıya aron bağlantı denir.

Wattmetre İle Üç Fazlı Dengeli Devrelerde Güç Ölçme Devresi Bağlantı Şeması

Üç fazlı dengeli devrelerde güç ölçme 

Dengeli üç fazlı sistemde bir fazlı bir adet wattmetre ile üç fazın gücünü ölçme, bu sistem dengeli üç fazlı devrelerde kullanılmaktadır. 

Dengeli olması yani üç fazdan çekilen akımın eşit olmasıdır. 

Devrede alıcı olarak eşit güçlü lambalar veya motor kullanılabilir.

Dengeli 3 fazlı sistemlerde bir wattmetre ile güç ölçme devresi

Üç fazlı ve dengeli yüklü sistemlerde her fazdan çekilen güç aynı olduğundan, bir fazlı wattmetre üç fazlı alıcının fazlarından herhangi birine bir fazlı devrelerdeki gibi bağlanır. 

Bu yöntemle sadece bir faz gücü ölçülür. 

Elde edilen güç üç ile çarpılarak devrenin toplam gücü bulunur.

PToplam= 3 x P

Wattmetre Nedir? Devreye Nasıl Bağlanır? Wattmetre İle Güç Ölçümü Nasıl Yapılır?

Wattmetre: 

Alternatif akım ve doğru akım elektrik devrelerinde alıcının gücünü ölçmek için kullanılan ölçü aletleridir. Wattmetreler her şartta alıcıların aktif güçlerini gösterir. 

Yapısı: 

Wattmetreler ampermetre ve voltmetrenin özelliğini bir arada gösteren ölçü aletleridir. 

Alıcının gücünü Watt, Kilowatt, Megawatt ve Gigawatt olarak ölçer. 

Wattmetreler, biri akım bobini diğeri ise gerilim bobini olmak üzere iki bobinli ölçü aletleridir. 

Akım bobini kalın kesitli az sarımlıdır ve ampermetre özelliği göstermektedir. Gücü ölçülecek alıcıya seri bağlanır. 

Gerilim bobini ise ince kesitli iletkenden çok sarımlı olarak yapılır ve voltmetre özelliği göstermektedir. Gücü ölçülecek alıcıya paralel bağlanır. 

Wattmetreler güç ölçmek maksadı ile bağlanırken büyük güçlü alıcıların gücü ölçülecekse akım bobini önce bağlanmalı, küçük güçlü alıcıların gücü önce ölçülecekse akım bobini sonra bağlanmalıdır.

1 kW= 1000 W 

1 MW= 1000000 W 

1 MW= 1000 kW 

1 GW= 1000 MW

Çeşitleri: 

Wattmetreler, faz şekline göre bir fazlı ve üç fazlı olmak üzere iki çeşit imal edilmektedir. 

Aynı zamanda wattmetreler analog wattmetreler ve dijital wattmetreler olarak iki çeşittir.

Bir fazlı elektrik devresinde wattmetre bağlantısı

Bir fazlı elektrik devresinde wattmetre ile güç ölçümü devresi

Elektrik Devrelerinde Frekans Nedir? Frekansmetre İle Frekans Ölçümü Nasıl Yapılır?

Frekansın Tanımı :

Frekans, yönü ve şiddeti değişen alternatif akım için geçerli bir terimdir. Doğru akımda yön ve şiddette bir değişme olmadığı için frekansta sıfırdır.

Saykıl: Alternatif akım veya gerilim sıfırdan başlar, maksimum değerini alır ve sıfıra döner, ters yönde de aynı işlem gerçekleşerek tekrar başlangıç noktası sıfıra döner. Akım veya gerilimin her iki yöndeki bütün değerleri almasına saykıl denir.

Alternans: Her bir yarım saykıla alternans denir. Gerilim veya akımın aldığı değerler bulundukları bölgelere göre pozitif ve negatif olarak adlandırılır.

Peryot: Bir saykılın tamamlanması için geçen zamana peryot denir. “T” harfi ile gösterilir.

Sinüsoidal eğri üzerinde, değerlerin gösterilmesi

Frekans: Bir saniyede oluşan saykıl sayısına frekans denir. “f” harfi ile gösterilir. Frekansın birimi hertz’dir. AC ‘nın frekansı, gerilimi üreten alternatörün devir sayısı ve kutup sayısına bağlıdır. Dünyada genelde ülkelerin şebeke frekansları 50 veya 60 Hz olup ülkemizdeki frekans değeri 50 Hz’dir. 50 hz lık frekans, 1 saniyede 50 saykılın oluşması anlamına gelir.

AC’da frekansının değişmesi, bobin ve kondansatörlerin endüktif ve kapasitif reaktanslarının değişmesine, alternatif akım motorlarının devir sayılarının değişmesine neden olmaktadır.

50 Hz’lik şebekede 1 sn oluşan saykılların görünümü

Periyodu bilinen bir alternatif akımın frekansı, f=1/T formülü ile hesaplanabildiği gibi frekansmetre ile direkt olarak da ölçülebilir.

Örnek: Periyodu 0,01 saniye olan alternatif akımın frekans değerini hesaplayınız.

f=1/T    f=1/0.01    f=100 Hz, olarak frekans değeri hesaplanır.

Frekans Metrenin Yapısı ve Çeşitleri

Elektrik devrelerinde frekans, frekansmetreler ile ölçülür. Frekansmetre, alternatif akım devreleri için elektrik enerjisinin frekansını ölçmek için kullanılan aletlerdir. 

Frekansmetre, frekansı ölçülmek istenen devreye nötr ve faz ucundan uç alınarak, devreye paralel olarak oldukça kolay biçimde bağlanır.

Frekansmetrenin gösterdiği değer bir saniyedeki saykıl sayısıdır.

Frekansmetreler yapı olarak analog, dijital ve dilli olmak üzere sınıflara ayrılır. Analog ve dijital frekansmetrelerin yapısı diğer ölçü aletleri ile aynı olup dilli frekansmetrelerde skala ve değer ekranı yerine belirli frekans değerlerini temsil eden metal çubukların titreşimi ile frekans değeri tespit edilir. 

Elektrik Hattında Gerilim Dalgalanması Nedir? Neden Olur? Nasıl Önlenir?

Gerilim Dalgalanması Nedir?

Normal şartlarda elektrik hattında gerilim değerinin faz nötr 220 volt veya fazlar arası 380 volt civarında olması gerekir.

Elektrik şebeke geriliminin zaman zaman bu değerlerin üzerine çıkması veya altına düşmesine gerilim dalgalanması denir.

Gerilim dalgalanmaları elektrik hattında çalışan cihazların arıza yapmasına ve bozulmasına neden olabildiği gibi yangın gibi istenmeyen durumlara neden olabilir.

Gerilim Dalgalanması Neden Olur?

Gerilim dalgalanması elektrik şebekesindeki ani yüklenmeler sonucu olabilir. Çalışan bir asansör, kaynak makinesi, ağır sanayi makinaları gerilim düşümü yaparak gerilim dalgalanmasına neden olabilir. Enerji dağıtımı yapan trafonun yetersiz kalması, aşırı yüklenmesi de gerilim düşümüne neden olabilir.

Bazen de yıldırım düşmesi, düşük gerilimli hattın üzerine yüksek gerilim kablosu düşmesi gibi nedenlerle gerilim yükselmesi de gerilim dalgalanmasına neden olabilir.

Gerilim Dalgalanması sonucu;

* Motorlarda, kablolarda, şalterlerde aşırı ısınma olabilir.

* Bu durumda elektronik cihazlarınız zarar görebilir,

* Endüstriyel makineleriniz bozulabilir,

* İş kayıpları yaşayabilirsiniz.

Evde veya işyerinde gerilim dalgalanmasından etkilenecek cihazları korumak için;

* Voltaj regülatörü, 

* UPS (kesintisiz güç kaynağı) , 

*Akım korumalı prizler kullanılabilir.

Orta Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır? Elektrik Gerilim Seviyeleri Nelerdir?

Ülkemizde üretim gösteren tüm elektrik santralleri birbirlerine paralel bağlanarak enterkonnekte şebeke sistemini oluştururlar. Bu sayede üretilen enerji, üretim yerinden bağımsız olarak tüm ülkeye kesintisiz olarak ulaştırılır.

Elektriğin iletiminde kullanılan şebekelere iletim şebekeleri, dağıtımda kullanılan şebekelere ise dağıtım şebekeleri adı verilir. Elektriğin kesintisiz olarak üretilip dağıtılması için, bu şebekelerin çok iyi şekilde planlanmış olması gerekmektedir. Bu sebeple hem kayıpların önüne geçmek, hem güvenli bir şekilde elektriği uzak mesafelere taşımak için elektrik iletiminde ve dağıtımında farklı gerilim seviyeleri kullanılır.

Elektrik şebekelerinde kullanılan gerilim seviyeler şu şekilde sıralanır:

Alçak gerilim şebekeleri (0 - 1 kV arası)

Orta gerilim şebekeleri (1kV - 35kV arası)

Yüksek gerilim şebekeleri (35kV – 154kV arası)

Çok yüksek gerilim şebekeleri (154kV ve üzeri)

Orta Gerilim Şebekeleri

Orta gerilim şebekeleri 1000 volt (1 kV) ile 35 000 volt (35 kV) gerilimler arasındaki şebekelerdir.

Bu şebekeler yüksek ve çok yüksek gerilim şebekeleri ile alçak gerilim şebekelerinin birbirine bağlanması işleminde kullanılır.

Yüksek gerilimlerin direkt olarak abonelere verilmesi izolasyon ve güvenlik açışından uygun değildir. Bu sebeple yüksek gerilimler uygun değerlere indirilerek orta gerilim şebekelerine bağlanır.

Orta gerilim şebekeleri küçük şehirler ve sanayi bölgelerine elektrik enerjisinin taşınmasında kullanılır. Orta gerilimler şehirlerin girişindeki dağıtım trafolarına bağlanır. Buradan abonelere dağıtılır.

Türkiye’de kullanılan orta gerilim şebekelerinde 10, 15 ve 33 kV’lik gerilimler kullanılmaktadır.

Orta gerilim şebekelerinde kullanılan enerji nakil hatlarının (ENH) uzunluğuna göre hat gerilimi tespit edilir.

Buna göre şu genellemeyi yapabiliriz;

10km’ye kadar olan uzunluklarda 3 ile 10 kV,
20 ile 30 km arasındaki uzunluktaki hatlarda 10-20 kV,
30 ile 70 km arasındaki uzaklıklarda 20-35 kV’luk gerilimler kullanılması uygun olurken 70 km’yi geçen uzunluktaki hatlarda yüksek gerilimler kullanılmaktadır.

Alçak Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır? Elektrik Gerilim Seviyeleri Nelerdir?

Alçak Gerilim Nedir? Nerelerde Kullanılır?

Ülkemizde üretim gösteren tüm elektrik santralleri birbirlerine paralel bağlanarak enterkonnekte şebeke sistemini oluştururlar. Bu sayede üretilen enerji, üretim yerinden bağımsız olarak tüm ülkeye kesintisiz olarak ulaştırılır.

Elektriğin iletiminde kullanılan şebekelere iletim şebekeleri, dağıtımda kullanılan şebekelere ise dağıtım şebekeleri adı verilir. Elektriğin kesintisiz olarak üretilip dağıtılması için, bu şebekelerin çok iyi şekilde planlanmış olması gerekmektedir. Bu sebeple hem kayıpların önüne geçmek, hem güvenli bir şekilde elektriği uzak mesafelere taşımak için elektrik iletiminde ve dağıtımında farklı gerilim seviyeleri kullanılır.

Elektrik şebekelerinde kullanılan gerilim seviyeler şu şekilde sıralanır:

Alçak gerilim şebekeleri (0 - 1 kV arası)

Orta gerilim şebekeleri (1kV - 35kV arası)

Yüksek gerilim şebekeleri (35kV – 154kV arası)

Çok yüksek gerilim şebekeleri (154kV ve üzeri)

Alçak Gerilim

Gerilim ya da diğer adıyla voltaj bir iletkenin iki ucu arasındaki potansiyel farktır. 1 ve 1000V arası gerilim ise alçak gerilim olarak adlandırılır. Elektrik enerjisini iletmek ve daha uzun mesafelere taşımak için ise alçak gerilim yetersiz kalır. Alçak gerilimde güç düşümü ve kayıplar fazla olduğundan gerilim seviyesi yükseltilerek elektriğin uzun mesafelere kayıpsız iletilmesi sağlanır. Gerilimi yükselen elektrik, dağıtım bölgesindeki trafolarla gerilimi düşürülerek konut ve işyerlerine alçak gerilim seviyesinde ulaştırılır.

Alçak Gerilim Nerelerde Kullanılır?

Ülkemizde konutlarda günlük hayatta kullandığımız enerjinin gerilimi 220V, sanayide kullanılan üç fazlı alternatif akımın gerilimi ise 380V'tur. Gerilim artınca izolasyon ve güvenlik tedbirleri zorlaştığından, aynı zamanda yüksek gerilimde çalışacak elektrikli cihazların üretimi zor ve maliyetli olduğundan, elektrikli cihazları çalıştırmak için 110V - 380V arası alçak gerilim kullanılır. Elektrikli cihazlar da bu gerilim seviyesinde kullanılacak şekilde üretilirler. Elektronik cihazlar ise genellikle doğru akımla ve daha düşük gerilim seviyesinde çalışırlar. Bu yüzden bu cihazlarda şebeke voltajını doğru akıma çeviren ve gerilimini azaltan adaptörler kullanılır.

LEED Sertifikası Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Alınır? Yeşil Bina Sertifikası

Dünyada insan nüfusunun artması ile ortaya çıkan doğal kaynakların azalması, çevre kirliliği, küresel ısınma ve susuzluk sebebiyle İnşaat sektöründe yeşil bina olarak tabir edilen doğaya dost yapılar ortaya çıkmıştır. Bu yapılar ile enerji tasarrufu yapmak, doğayı korumak ve insanlara konforlu yaşam sağlamak hedeflenmiştir. Bu hedefler doğrultusunda inşa edilen yapılar için takdir belgesi niteliğinde oluşturulan sertifikaya ise yeşil bina sertifikası denilmektedir.

Ekolojik, ekonomik ve sosyal kaynakların gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak, yaşanılabilir bir çevreyi gelecek nesillere taşıyabilmek bu sertifikasyon programlarının ana amaçları arasında yer almaktadır.

İngiltere’de BREEAM, Almanya’da DGNB ve ABD‘de ise LEED sertifikalandırma programları bunların en yaygın olanları olarak öne çıkmaktadır.

LEED Sertifikası Nedir?

Leed sertifikası Amerikan Yeşil Binalar Konseyi tarafından yeşil binaları derecelendirmek adına uygulanan bir sertifika sistemidir. Leed sertifika sisteminde dört adet derece bulunmaktadır en yüksek puanın 110 olduğu bu sistemde 40 ile 49 puan arası yalın sertifika, 50 ile 59 puan arası gümüş sertifika, 60 ile 79 puan arası altın sertifika, 80 puan üzeri ise platinum sertifika almaya hak kazanır.

Yapılan araştırmalara göre, LEED sertifikasına sahip binaların standart binalara oranla enerji verimliliğinde %20 ila %30, su verimliliğinde %20-%40 ve katı atık azaltımında %40-50 arası verimlilik sağladığı görülmektedir.

Enerji tüketiminin, işletme ve bakım maliyetlerinin azaltılması, karbon salınımının minimum seviyeye çekilmesi, bina enerji performansının ve çalışan memnuniyetinin arttırılması, LEED sertifika programının temel hedefleri arasında yer almaktadır.

LEED Sertifikası ve Enerjinin Verimli Kullanımı

Dünya nüfusunun hızla artması ve buna bağlantılı olarak ortaya çıkan enerji taleplerinden dolayı, elektrik enerjisinin daha verimli kullanılmasının, izlenebilmesinin, güvenilirliğinin ve sürekliliğinin sağlanmasının önemi de her geçen gün artıyor. Bu gerçek aynı zamanda kamu idaresinin dağıtım şebekesini akıllı şebekeye dönüştürmesi için zorlayıcı etki oluşturuyor. 

Şebekelerin akıllı şebekelere dönüşümünü destekleyen pek çok kurum ve kuruluşun temel hedefleri ise:

* Enerjinin verimli kullanımı
* Kişi ve kurumlarda farkındalığın arttırılması
* Enerjinin üretim anından tüketim anına kadar her bir noktada çevre bilincini oluşturmak olarak kısaca özetlenebilir.

Akıllı Şebekeler sisteminde üretici - tüketici alışverişinde, tüketici bu sistemin işlemesi için önemli nokta… Eğer tüketici gelen enerjinin maliyetini bir tarafa bırakıp, kullandığı enerjinin çevreye olan etkisini düşünmeden bilinçsizce tüketirse, enerjinin iletiminde, dağıtımında verimli ve akıllıca davranılmasının bir değeri de kalmamaktadır. 

Resmi rakamlara göre Türkiye elektrik tüketimi 2018 yılı Temmuz ay sonu itibariyle bir önceki yılın Temmuz ayı sonuna göre %4,7 oranında artarak 167,1 milyar kWh olarak gerçekleşmiştir. Toplam tüketilen enerjinin %30’undan fazlası ise konutlarda kullanılmıştır.

Yeşil Bina Sertifikası Nasıl Alınır?

Bir yapının yeşil bina sertifikası alabilmesi için; yapınn inşası için alan seçimi, yapı projesinin tasarımı, kullanılan yapı malzemelerinin özellikleri ve artık malzemelerin yeniden kullanımına bakılmaktadır.

Yeşil bina sertifikası alınmak istenen bir yapı için danışmanlar tarafından izlenmesi gereken adımlar; denetleme yapmak, rapor hazırlamak ve sertifikayı verecek kuruma iletilerek sertifika süreci başlatmaktır.

Yeşil Binanın Faydaları Nelerdir?

1- Yaşam alanlarına değer katar
2- Bina değerinin artması
3- Yapım aşamasında çevreye zarar vermemesi
4- Temiz teknolojilerin gelişmesini sağlaması
5- Atık malzemelerin değerlendirilmesi
6- Doğa dostu uygulamalarla yağmur sularının arındırılması ve kullanılmasını sağlaması
7- Güneş enerjisinden yararlanması
8- Enerji tasarrufu sağlaması
9- İzolasyon sistemleri ile sıcak, soğuk dengesini sağlaması

Harmonik Filtre Nedir? Nerelerde Kullanılır? Kompanzasyonda Harmonik Filtre Kullanımı

Elektrik enerji sistemlerinde lineer (doğrusal) olmayan yüklerin meydana getirdiği harmonik bozunumlar sanayi tesislerinde arızalara neden olarak ciddi problemleri beraberinde getirebilir.

Harmonik nedir?

Elektrik dağıtım şebekelerinde üretilen gerilim bilindiği üzere 50 hz (bazı ülkelerde 60 hz de olabilmektedir) frekansında ve sinüzoidal şekildedir. Sağlıklı bir sistemde çekilen akımın da sinüs şeklinde olması beklenir. Ancak günümüzde modern elektrikli ekipmanlar, yarı iletken teknolojilerinin kullanıldığı cihazlar, lineer olmayan yüklerle akımı sinüzoidal olmayan dalga formunda çekerler. Bu bozulmaya harmonik adı verilir.

Harmonikler, güç sistemlerinde gerilim düşümlerine, kayıplara, kesicilerin hatalı çalışmasına, motorlarda sarsıntı ve verim düşümüne, hassas elektronik cihazların bozulmasına, kompanzasyon sistemlerinin aşırı yüklenerek arızalanmasına varıncaya kadar birçok ekonomik ve teknik probleme yol açarlar.

Harmonik Filtre Nedir?

Harmonik filtreler, harmonik üreten bir cihazdan beslenen yükün gerilim dalgasını düzelterek, sisteme katılan harmonik bozulmaların önüne geçerler. İşlevleri bakımından aktif ve pasif olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Aktif filtreler kontrollü akım ya da gerilim kaynağına sahiptirler ve çekilen harmonikleri analiz ederek uygun bir fazda harmonik bileşenleri yüke uygularlar. 

Harmoniklerin giderilmesi için özel olarak geliştirilmiş bu filtreler ileri güç elektroniği temellerini kullanırlar ve pasif filtrelere göre çok daha pahalı bir çözüm sunarlar.

Harmoniklerin önüne geçilmesi için en çok kullanılan harmonik filtre reaktörü ise pasif filtrelerdir. Pasif filtreler kaynak ile alıcı arasına yerleştirilen seri bağlı endüktans ve kondansatör bileşimidir. Harmonik kaynağı ile şebeke arasına seri bağlanan pasif filtreler, temel frekans dışındaki bileşenleri yok ederler. 

Harmonik filtreler, sanayi tesislerinde ve enerji sistemlerinde harmonik kaynaklı problemlerin önüne geçmek için kullanılırlar. Harmoniklerin filtrelenmediği sistemlerde oluşan gerilim düşümleri ve kayıplar, verimliliği düşürmekle birlikte tesis güvenliğini de riske ederler. 

Harmoniklerin olumsuz etkilerinin önüne geçmek, kompanzasyon sistemlerinin sağlıklı çalışmasını sağlamak ve tesislerdeki enerji verimliliğini arttırmak için mutlaka harmonik filtre kullanılarak harmoniklerin filtrelenmesi gerekir.

Kompanzasyonda Harmonik Filtre Kullanımı

Kompanzasyon sistemlerinde yaşanan arızaların en büyük nedenlerinden biri harmoniklerdir. Eğer tesisinizde kullanılan kompanzasyon sistemindeki kondansatörlerde aşırı ısınma sorunu varsa, kondansatörler sıklıkla arızalanıyor ve sürekli kondansatör değiştirmek durumunda kalıyorsanız sisteminizde harmonikleri filtrelemeniz gerekir. 

Bunun için kondansatörlerinizin önüne harmonik filtre reaktörleri yerleştirilerek pasif filtreleme yapılabilir. Kondansatörlerin güç ve gerilim değerlerine göre tasarlanmış harmonik filtre reaktörleri kondansatörlere seri bağlanarak, harmonikten kaynaklanan bozulmaların önüne rahatlıkla geçilebilir.

Kaynak: Entes

Akım Trafosu Nedir? Ne İşe Yarar? Nerelerde Kullanılır? Çeşitleri Nelerdir?

Akım Trafosu Nedir?

Akım trafoları devreden geçen akımı ölçmek için kullanılan ölçü transformatörleridir. Yüksek akımların ölçü aletleri tarafından direkt ölçülmesi, yüksek maliyetli olmasının yanı sıra kimi zaman oldukça tehlikeli ve zordur. Bu yüzden devreden geçen akımın ölçülebilmesi için belirli bir değere indirgenmesi gerekir. Devreye seri olarak bağlanan akım trafosu, primer devreden geçen akımın meydana getirdiği manyetik alanı küçülterek sekonder denilen ikinci devreye aktarır. Sekonder devrede meydana gelen döngüsel akım sayesinde sekonder sargıya paralel bağlanan ölçü aletiyle primer devrede geçen akım miktarı ölçülebilir.

Akım Trafolarının Yapısı

Akım trafoları temel olarak manyetik demir bir nüve, bu nüve üzerine sarılmış primer bir sargı ve bu primer sargıya ters yönde sarılmış sekonder sargı olmak üzere üç bölümden oluşmur. Primer sargı üzerinden geçen akım, manyetik demir nüve üzerinde bir manyetik akı oluşturur. Nüvede oluşan bu manyetik akı, sekonder sargı üzerinde bir gerilim indüklenmesine sebep olur. Sekonder sargıya paralel bağlanan ölçü aleti, sekonder devreden geçen akım sarım yönünün ters olması sebebiyle manyetik demir nüvede ters yönde bir manyetik akı oluşturur. Oluşan bu manyetik akı, primer sargı üzerinden geçen akımın oluşturduğu manyetik akıyı dengeler. Bu sebeple akım trafolarının sekonder uçları mutlaka bir ölçü cihazı ya da bir yük ile kısa devre edilmelidir. Aksi durumda ters yönde bir manyetik akı oluşmayacak ve akı dengelenmediği için manyetik demir nüve ısınarak arızalanabilir. Ayrıca bu durum sekonder uçlardaki gerilimi artıracağı için, kullanıcılar için tehlike oluşturur.

Akım Trafosu Kullanım Alanları ve Çeşitleri

Akım trafoları kullanıldıkları gerilime, soğutma ve yapım şekillerine göre farklı çeşitlere ayrılır. Bunlar;

Alçak Gerilim Akım Trafoları
Yüksek Gerilim Akım Trafoları
Kuru Tip Akım Trafoları
Yağlı Tip Akım Trafoları
Sargılı Akım Trafoları
Bara Tipi Akım Trafoları olarak sınıflandırılabilir.

Akım trafoları temel olarak ölçüm amacıyla kullanılırlar. Akım trafosu kullanılmazsa yüksek akım değerlerini ölçmek için büyük boyutlu ölçü aletlerinin kullanılması, daha büyük boyutlu koruma rölelerinin imal edilmesi gerekir. Bu hem yüksek maliyetli hem de son derece tehlikeli bir seçimdir. Akım trafosu kullanılması daha küçük boyutlu ölçü aletlerinin ve koruma rölelerinin kullanılmasına imkan verir. Bu çok daha ekonomik bir çözüm sunarken güvenli çalışmaya da imkan sağlar. Çünkü sekonder uca bağlanan ölçü aletleri ve koruma rölelerini primer gerilimden izole edilmiş olur.

Osiloskop Ölçüm İçin Bir Elektrik Elektronik Devresine Nasıl Bağlanır?

Osiloskop, bir elektrik veya elektronik devrede gerilim ölçen bir ölçü aletidir. Bu nedenle tıpkı voltmetre gibi devreye paralel bağlanır.

Osliloskopların devreye bağlanması için farklı tiplerde osiloskop probları mevcuttur.

Osiloskop probları, cihaza BNC adı verilen vidalı konektörler ile bağlanır.

Bu probların ucunda yaylı bir mekanizma bulunur ve bu sayede devredeki çeşitli noktalara veya ucu açık kablolara kolay bir şekilde bağlantı yapılabilir. 

Ayrıca bu tip probların üzerinde bulunan krokodil yapıdaki toprak hattı da ölçüm yapılacak devrenin toprak hattına (GND) veya güç kaynağının negatif kutbuna bağlantı yapmayı kolay bir şekilde sağlar.

Osiloskop Üzerinde Bulunan Düğmeler ve Görevleri Nelerdir?

Volts/Div: 

Osiloskopta görüntülenmekte olan sinyalin dikey çözünürlüğünü belirler. Ekranda görünen her bir karenin dikey adımlarda kaç V gerilime denk düşeceğini bu düğmeyi çevirerek ayarlayabiliriz. Genellikle 1mV ile 5V arasında çeşitli adımlarla bu çözünürlüğü değiştirme imkanımız mevcuttur.

Secs/Div: 

Ekrandaki sinyalin yatay çözünürlüğünü belirler. Her bir yatay karenin kaç saniye, milisaniye ya da mikrosaniyeyi temsil edeceğini bu düğme aracılığıyla ayarlarız.

AC/DC Coupling: 

Osiloskopun göstereceği sinyalin DC yada AC gerilim şeklinde ayarlanmasını sağlar. Bu şu demektir: Elimizde bir 9V batarya olduğunu düşünelim. Osiloskopumuz da DC coupling modunda olsun. Osiloskop probunun uçlarını bataryanın + ve – kutuplarına bağladığımızda düz bir çizgi şeklinde bataryanın gerilimini görmüş olacağız. Fakat AC coupling seçeneğine getirdiğimizde, bataryanın gerilimi herhangi bir AC sinyal içermediğinden dolayı ekranda herhangi bir görüntü olmayacaktır. Fakat 9V batarya yerine bir anahtarlamalı güç kaynağını ölçtüğümüzü düşünelim. Bu durumda ölçeceğimiz sinyalde yüksek hızlı anahtarlamadan kaynaklı bazı AC sinyaller bulunacağından dolayı, AC coupling modu, sinyalin üzerindeki küçük AC varyasyonlarını daha kolay görebilmemiz mümkün olacaktır.

Trigger: 

Bu ayar yalnızca dijital osiloskoplarda bulunur. Osiloskopun sinyal hangi seviyeye ulaştığında ölçmeye başlayacağını bu düğme ile ayarlarız. Ekrandaki görüntü sürekli olarak sağa soğla doğru sıçramalar yapmaktaysa bu ayar oldukça işimize yarayacaktır.

Horizontal Pos: 

Ekrandaki sinyalin yatay olarak konumunu ayarlamak için bu ayar kullanılır. Ekrana sığmayacak uzunlukta sinyaller için oldukça kullanışlı bir fonksiyondur.

Vertial Pos: 

Ekrandaki sinyalin dikey konumunu ayarlamak için bu ayar kullanılır. Özellikle aynı anda iki farklı sinyal incelenirken bu özelliği kullanarak iki sinyalleri dikeyde farklı konumlarda bulunması oldukça faydalı olabilmektedir.

Auto: 

Bu buton yalnızca dijital osiloskoplarda bulunur. Ölçülen sinyalin ekrana en uygun bir biçimde dikey ve yatay çözünürlüğünü bu butona basarak kolay bir şekilde ayarlayabiliriz.

Stop: 

Sadece dijital osiloskoplara özel olan bu buton, sinyalin o anki halinin anlık bir görüntüsünü alıp daha detaylı şekilde incelememize olanak tanır.

Osiloskop İle Yapılabilen Elektrik ve Elektronik Ölçümler Nelerdir?

Voltaj ölçme ve dalga şekli görüntüleme: 

Osiloskop’un bant genişliğine bağlı olarak DC veya AC zamana bağlı voltaj dalga şekli izlenebilir ve seviyesi ölçülebilmektedir.

Akım ölçme ve dalga şekli görüntüleme: 

Düşük omajlı bir direnç yardımıyla (10-200 mΩ) akım dalga şeklini ve değerini okuyabilirsiniz.

Frekans ölçme: 

Ekranda görülen sinyal dalga şeklinin tam bir periyodunun aldığı zamandan hareketle frekans ölçümleri yapılabilir. Bir periyot için ölçtüğünüz zamanı bire bölerek sinyalin frekansına ulaşabilirsiniz.

Frekans = 1/T       (T=Periyot)

Bir darbenin yükselme zamanını bulma: 

Aynen frekans ölçümündeki yol ile işaretin yükselme zamanı (rise time) bulunabilir. Yükselme zamanı (rise time) işaretin %10 seviyesinden %90 seviyesine ulaşıncaya kadar geçen süreyi tarif etmektedir.

Kapasite ölçme: 

Basit bir RC devresi ile osiloskop kullanarak kapasite değeri ölçülebilmektedir. RC devresi ve eşdeğer bağlantı aşağıdaki resimdeki gibi olacaktır. Devrenin eş değer empedansı ve faz açısı ölçülerek aşağıdaki formül ile belirlenir.

Kapasite = -1/(2*π*Frekans*Z*sin(α))

Kazanç ölçme: 

Osiloskop’un her iki kanalını kullanarak devrenin kazancını ölçebiliriz. Birinci kanala giriş sinyali ve ikinci kanala çıkış sinyal kaynağı bağlayarak aradaki fark ölçülür ve rahatlıkla kazanç hesaplanabilir.

Kablo uzunluğu ölçme (TDR): 

Kablo uzunluğu ölçmek için Time Domain Reflectometer (TDR) tekniği kullanılır. Bu teknik ile kablo üzerinden yüksek frekanslı bir sinyal gönderilir. Kabloya uygulanan bu hızlı kare dalga kablo sonundan geri yansıyarak osiloskopa ulaştığı süre kaydedilir. Bu süre kablonun dielektrik sabiti ve kablo uzunluğuna bağlı olarak değişmektedir. Kablonun uzunluğu aşağıdaki gibi hesaplanabilir.

Kablo uzunluğu = (Yayılma hızı*Zaman)/2

Diferansiyel sinyal ölçme: 

RS485, SPI, I2C gibi çift tel ile taşınabilen diferansiyel sinyallerde osiloskoplar ile ölçülebilmektedir. Bu gibi ölçümlerde her iki kanalın ölçek faktörü aynı olmasına dikkat edilmelidir.

Sinyal spekturumu ölçme (FFT): 

Dijital osiloskoplarda bulunan Math FFT fonksiyonu çağrılarak işaretin genliğine karşın frekans dalga şekli görüntülenebilmektedir. Bu fonksiyon ile periyodik bir sinyalin frekans bileşenlerini görebileceğimiz basit bir spektrum analizör yapma imkanı elde edebiliriz.

Darbe genişlik modülasyonlu (PWM) işaretin genişliğini ölçme: 

Osiloskop ekranında tam bir periyodu alacak şekilde işaretin görülmesini sağlayarak işaretin/darbenin genişliğini ölçebiliriz.

Osiloskop Çeşitleri Nelerdir?

Osiloskoplar dijital ve analog olmak üzere iki çeşittir.

1- Analog Osiloskop

Analog osiloskoplar günümüzde pek tercih edilmezler. Tıpkı eski tüplü televizyonlar gibi çalışırlar. Gelen sinyalin, katot ışın tüpünde oluşturulan elektron demetini saptırmada kullanılan bobinlere iletilmesi prensibi ile bir fosfor ekranda görüntü oluşması tekniği ile çalışırlar. 

2- Dijital Osiloskop

Dijital osiloskoplar mikroişlemciler sayesinde girişten gelen sinyalin yüksek frekanslarda oluşturulması prensibine göre çalışırlar. Bu yüksek hızlarda sinyalin örneklenmesi sayesinde izlenen sinyal istenildiği zaman durdurulabilir, istenilen seviyede tetiklenebilir, kaydedilebilebilir ve tekrar oluşturulabilir.

Analog osiloskoplarda teorik olarak herhangi bir frekans limiti bulunmamasına karşın teknolojisi gereği genellikle 50/60Hz olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak dijital osiloskoplarda ölçebileceğiniz sinyalin maksimum frekansını satın alacağınız cihazın örnekleme hızına bağlı olarak değişmektedir.

3- Analog ve dijital sinyal işleyebilen osiloskoplar (Mixed signal Oscilloscope)


Hem analog hem de dijital sinyalleri ölçebilmesinden hareketle karışık tip yani mixed signal osiloskop olarak isimlendirilmektedir.

4- Bilgisayar tabanlı osiloskoplar (PC USB Oscilloscope)



Çalışması için bilgisayar gereksinimi bulunan ve grafikleri bilgisayar ekranından görebileceğimiz, diğer osiloskop türlerine nispeten ciddi oranda uygun fiyatlı seçeneklerdir. Mixed sinyal osiloskoplara benzer özellikleri bulunmakla beraber doğrulukları ve özellikleri daha azdır.

5- Taşınabilir osiloskoplar



Batarya ile çalışan, labaratuar tipi osiloskoplar gibi yüksek doğrulukta sonuçlar verebilen cihazlardır. Özellikle saha uygulamaları, arıza ve keşif için kullanılmaktadır.

Osiloskop Nedir? Ne İşe Yarar? Hangi Ölçüm Yapılır?

Girişine yani kanallarına uygulanan elektriksel sinyalleri üzerindeki ekranda zaman ve genlik anlamında grafik halinde gösterebilen ekranı olan cihazlara osiloskop denir.

Her elektronikçinin bildiği ve kullandığı multimetrelerin daha gelişmişi olan osiloskoplar, işaretin dalga şeklinin, frekansının ve genliğinin aynı anda tespit edilmesini sağlayan ölçüm imkanına sahip cihazlardır.

Osiloskop, elektrik gerilimindeki zamana bağlı olan değişimleri görebilmemizi sağlayan bir ölçüm cihazıdır. 

Normal koşullarda elektrik gerilimini ölçmek için voltmetre kullanılmaktadır. 

Voltmetre, bize sadece devredeki gerilimin büyüklüğünü ve yönünü sayısal olarak gösterir. 

Osiloskop ise gerilimin zamana bağlı olarak değişimini iki eksenli bir grafik olarak anlaması daha kolay bir şekilde gösterir.

Can ile Canan Sırtlanları Nasıl Kovaladık (Nefise Atçakarlar) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. Can ile Canan'ın yakınlık derecesi nedir?

A) Komşusudur
B) Arkadaşıdır
C) İkiz kardeşidir
D) Küçük kardeşidir

2. Can ile Canan‟ın kedilerinin adı nedir?

A) Keman
B) Handan
C) Piyano
D) Gitar

3. Can ile Canan‟ın en büyük hayali nedir? 

A) Uzaya gitmek
B) Zaman makinesi icat etmek
C) Ay’a gitmek
D) Uçak yapmak

4. Annelerinin Can ile Canan'a hediye ettiği defter kime aittir? 

A) Anneannelerine
B) Babaannelerine
C) Teyzelerine
D) Büyük dedelerine

5. Can ile Canan'ın tarihi olayların içinde dolaşmasını sağlayan şey nedir? 

A) Uzay mekiği
B) Gizemli defter
C) Hikaye kitabı
D) Öğretmeni

6. Can ile Canan hangi hayvan hakkında araştırma yaptılar? 

A) Kaplan
B) Aslan
C) Sırtlan
D) Kurt

7. Aşağıdakilerden hangisi sırtlanların özelliklerinden değildir? 

A) Dişleri çok keskindir
B) Etçil ve vahşi bir hayvandır
C) Leşle beslenmeyi sever
D) İnsanlara zarar vermez
8. Defter, Can ile Canan'ı hangi şairin şiirlerinde yolculuğa çıkarıyordu? 

A) Mehmet Akif Ersoy’un
B) Necip Fazıl Kısakürek’in
C) Orhan Veli’nin
D) Sunay Akın’ın

9. Asker Demirbüken Mehmet yemek olarak Can ile Canan'ın önüne ne koydu? 

A) Peynir
B) Köfte
C) Çorba
D) Zeytin

10. Asker Mehmet yaralı atın ayağını neyle sardı? 

A) Çadırdan yırttığı kumaşla
B) Elbiseden yırttığı kumaşla
C) Gazlı bezle
D) Eski bir atkıyla

11. Mehmetçik ne demektir? 

A) Küçük Mehmetlere verilen ad
B) Can’ın kardeşinin adı
C) Askerimize verilen özel addır
D) Düşman askerine verilen addır

12. Asker kıyafetleri diken ablaya yanındaki çocuk nasıl yardım ediyordu? 

A) Kumaş keserek
B) Çay yaparak
C) Dikiş dikerek
D) Düğme dikerek

13. Can ile Canan asker Mehmet'le birlikte hangi görevi yapmışlardır? 

A) Terzilik
B) Gözcülük
C) Ustalık
D) Hemşirelik

14. Can ile Canan asker Mehmet'le birlikte nerede zaferi kutlamışlardır?

A) Denizaltının üzerinde
B) Tankın içinde
C) Bahçede
D) Evde

15. Öğretmenleri Can ile Canan'dan hangi savaşı anlatmalarını istemiştir? 

A) Kurtuluş Savaşı
B) 2. Dünya Savaşı
C) Çanakkale Savaşı
D) Sakarya Savaşı
Cevap Anahtarı :

1-C     2-A     3-B     4-D     5-B
6-C     7-D     8-A     9-D     10-A
11-C  12-D   13-B   14-A    15-C

Beyaz Kanatlı Kuş (Hasan Latif Sarıyüce) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Ayşe Kadın ve Bilgin Amca, beyaz kanatlı kuşu ilk olarak nerede görüyor?

A) Malta eriği ağacında
B) Nar ağacında
C) Kestane ağacında
D) Kiraz ağacında

2. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Aşağıdakilerden hangisi beyaz kanatlı kuşun özelliklerinden biri değildir?

A) Kanatlar kar gibi beyazdır
B) Güvercinden biraz büyükçedir
C) Tepeden tırnağa bütün tüyleri sarıydı
D) Ayakları perdeliydi ve bu perdeler mordu

3. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Uzun, İstanbul’un özellikle hangi özelliğinden yakınmaktadır?

A) Ulaşım
B) Hava kirliliği
C) Çevre kirliliği
D) Pahalılık

4. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin Amca’nın yaptığı alet ile çözümü yaptığı sesler sonucunda hangi kaçakçılık olayı çözülmüştür?

A) Silah
B) Uyuşturucu
C) Tarihi eser
D) Altın

5. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin Amca ve Uzun aşağıdaki kentlerden hangisini gezmediler?

A) Allahabat
B) Agra
C) Haydarabat
D) Kabil

6. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin Amca ve Uzun, Delhi’de gezerken aşağıdakilerden hangisini görmediler?

A) Kobra oynatan Hintlileri
B) İnekler önünde saygı ile eğilen Hintlileri
C) Sihirbazlık yapan Hintlileri
D) Yoga yapan Hintlileri

7. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin amcanın buluşu ne işe yarıyor?

A) Seslerin bıraktığı izleri topluyor
B) Hiç duyulmayan bir ses yaratıyor
C) Duvarları temizliyor
D) O an konuşulan sesleri kaydediyor

8. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Hükümet bilgin amcadan ne istiyor?

A) Buluşunu derhal yok etmesini
B) Buluşunu Türk polisi için geliştirmesini
C) Buluşunu Amerika'ya satmasını
D) Yeni yeni buluşlar yapmasını

9. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin amca ve yeğeni neden otele taşınıyor?

A) Evleri yıkıldığı için
B) Evlerine el konulduğu için
C) Evleri yandığı için
D) Evlerinin yerine büyük bir inşaat yapıldığı için

10. “Beyaz Kanatlı Kuş” adlı eserde, Bilgin dedenin tüm günü nerede geçmektedir?

A) Salonda
B) Dışarıda
C) Balkonda
D) Çarşıda

Cevap Anahtarı :

1.A   2.C   3.A   4.B   5.D
6.B   7.A   8.B   9.C   10.A

En Az 10 Ağaç Fidanı Ekmeyen Öğrenci Mezun Olamayacak

FİLİPİNLER’DE EN AZ 10 FİDAN DİKMEYEN ÖĞRENCİ MEZUN OLAMAYACAK

Filipinler’de yıllardır süren öğrencilerin mezun olduktan sonra ağaç dikme geleneği, yasalaştırılarak mezun olmak için en az 10 fidan dikme zorunluluğu getirildi.

Filipinler’de yürürlüğe giren yeni bir yasayla, tüm lise ve üniversite öğrencilerine mezun olabilmek için en az 10 fidan dikme şartı getirildi. Öğrencilerin mezun olduktan sonra ağaç dikmesi Filipinler’de yıllardır süren bir gelenek. Filipinli yetkililer, yasalaştırılan uygulamanın iklim değişikliğiyle mücadeleye ciddi katkı sağlayacağını belirtiyor.

Filipinler’deki Magdalo Partisi Temsilcisi ve yasanın başyazarı Gary Alejano, “Her yıl ilkokuldan 12 milyon, liseden yaklaşık 5 milyon ve üniversiteden 500 bin öğrencinin mezun olduğu düşünülecek olursa, bu girişimle senede en az 175 milyon yeni fidanın dikilmesi garanti altına alınmış oluyor” diye konuştu.

Alejano yasanın açıklama kısmına yazdığı notta, “Bu uygulamayla birlikte tek bir nesil en az 525 milyar fidan dikebilecek. Bu fidanların sadece yüzde 10’u dahi serpilse, ileride gençlerin görebileceği fazladan 525 milyon ağaç yetişmiş olacak” dedi.

CNN Filipinler’in haberine göre, fidanlar bataklıklara, ormanlara, koruma altındaki bazı alanlara, askeri bölgelere, terk edilmiş madenlere ve kentlerdeki çeşitli boş arazilere dikilebilecek.

Seçilen fidan türlerinin bölgeye, iklime ve arazinin coğrafi yapısına uygun olması gerektiğini söyleyen Filipinler hükümeti, yasanın gelecek nesillere çevre bilincini aşılama ve daha fazla ekolojik girişime ön ayak olma anlamında da fayda sağlayacağını belirtiyor.

20. yüzyılda toplam ormanlık alanı yüzde 70’ten yüzde 20’ye düşen Filipinler, dünyada en fazla orman kaybının yaşandığı ülke. Ülkede yasa dışı ağaç kesiminin halen büyük bir sorun olduğu ve bunun da su baskını ve toprak kayması risklerini tetiklediği belirtiliyor.

Heidi (Johanna Spyri) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. “Dete” kimdir? 

A) Heidi’nin halası 

B) Heidi’nin teyzesi 

C) Heidi’nin kuzeni 

D) Heidi’nin arkadaşı 

2. Heidi ile büyükbaba arasındaki akrabalık ilişkisi nedir? 

A) Oğlunun kızı 

B) Kızının kızı 

C) Kardeşinin kızı 

D) Torununun kızı 

3. Dete niçin Heidi‟yi büyükbabasına bırakmıştır? 

A) Büyükbaba istediği için 

B) Heidi istediği için 

C) Büyükbaba hasta olduğu için 

D) Frankfurt’ta iyi bir iş bulduğu için 

4. Heidi‟nin büyükbabasının evindeki ilk yemeği aşağıdakilerden hangisidir? 

A) Bir kase kaymaklı yoğurt 

B) Bir kase çorba 

C) Bir kase kaymaklı sütlaç 

D) Bir kase kaymaklı süt ile kızarmış ekmek ve peynir 

5. Büyükbabanın keçilerine kim çobanlık yapıyor? 

A) Çoban Clara

B) Çoban Peter

C) Çoban Dete

D) Çoban Patrick 

6. Büyükbaba nasıl biridir? 

A) Somurtkan ve huysuz 

B) Neşeli 

C) Aceleci 

D) Mutlu 

7. Clara‟nın evindeki hizmetkarlar niçin korkmuştur? 

A) Clara’nın hastalığından 

B) Clara’nın babasının öfkesinden 

C) Heidi’nin gelişinden 

D) Evde bir hayaletin varlığını düşündüklerinden 

8. Büyükbaba niçin yalnız yaşıyordur? 

A) Kimse onu istemediği için 

B) Hasta olduğu için 

C) Eşini ve oğlunu kaybettiği için 

D) Yalnızlığı sevdiği için 

9. Bay Seseman niçin Clara'yı Heidi ile göndermiştir? 

A) Büyükbaba davet ettiği için 

B) Heidi istediği için 

C) Doktoru önerdiği için 

D) Clara Heidi’den ayrılmak istemediği için 

10. Peter, Clara ile Heidi‟nin arkadaşlığını gördüğünde hangi duyguyu yaşamıştır? 

A) Sevinç 

B) Şaşkınlık 

C) Kıskançlık 

D) Heyecan 

11. Peter Clara'nın tekerlekli sandalyesini ne yapmıştır? 

A) Tamir etmiştir 

B) Uçurumdan aşağı atmıştır 

C) Uçurumun kıyısında bırakmıştır 

D) Boyamıştır 

12. Heidi, Clara'yı Frankfurt'ta mutlu etmek için ne yapmıştır? 

A) Paçavra giymiş bir çocuğu çağırarak ona müzik dinletmiştir 

B) Dans etmiştir 

C) Ona fıkra anlatmıştır 

D) Peter ile serüvenlerinden bahsetmiştir 

13. Peter Heidi'yi niçin kıskanmıştır? 

A) Kendisini sevmediğini düşündüğü için 

B) Clara çok zengin olduğu için 

C) Büyükbabası onu çok sevdiği için 

D) Ona eskisi kadar vakit ayırmadığını düşündüğü için 

14. Heidi büyükbabasının evindeki ilk gecesinde nerede uyumuştur? 

A) Merdiven altında 

B) Kendi odasında 

C) Samanlıkta bir yatakta 

D) Oturma odasında 

15. Büyükbaba nerede yaşamaktadır? 

A) Bir göl kenarında 

B) Şehirde 

C) Dağ tepesindeki bir kulübede 

D) Okyanus kıyısında

Cevap Anahtarı :

1-B     2-A     3-D     4-D     5-B

6-A     7-D     8-C     9-D    10-C

11-B   12-A  13-D  14-C    15-C

Domates Saçlı Kız (Sevim Ak) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. Yetiştirme yurdunda düzenlenecek kermes için   Yıldız hangi renge boyanmıştı?

A) Pembe
B) Sarı
C) Yeşil
D) Mavi

2. Kermes için güneş neler örmüştü?

A) Patik

B) Bileklik

C) Çorap

D) Kaşkol

3. Yurdun bahçesi 2 apartmanın arasındaydı. Bu iki apartmanın adları nedir?

A) Eray ve Başak
B) Huzur ve Sevgi
C) Tan ve Doğa
D) Doğa ve Asya

4. Güneş'in tezgâhında bir örük kaç kuruş yazıyordu?

A) 30 kuruş

B) 40 kuruş

C) 60 kuruş

D) 50 kuruş

5. Küçük kız ve annesi Güneş'in tezgâhının önündeydi. Küçük kız: "Şey abla, bunu takarsam hasta olmaz mıyım?" diye sordu. Güneş de, niye olasın, olursan da çaresi kolay. Gel kulağına söyleyeyim, dedi. Güneş'in söylediği çare neydi?

A) Kimseyle konuşmadan bilekliği toprağa göm, dedi.
B) Belindeki kuşağı hemen çıkar, bir daha da sarma, dedi.
C) Başındaki bereyi iki gün boyunca hiç çıkarmadan uyu, dedi.
D) Boynundaki atkıyı çıkar ve yıka, sonra tekrar tak, dedi.

6. Yurdun en küçüğü olan Garo kaç yaşındadır?

A) Üç yaşında
B) İki buçuk yaşında
C) Üç buçuk yaşında
D) Dört yaşında

7. Nergis çiçeğinin akşamdan kapanmış yaprakları sabahın ışıklarıyla açmamışsa o gün için ne denilir?

A) Deprem olacak denilir.
B) Kar yağacak denilir.
C) Yağmur yağacak denilir.
D) Evin en küçük çocuğu hasta olacak denilir.

8. Sulak Anne kıza masal anlatmaya başlamıştı. Günlerden bir gün Han'lardan birinin oğlu olmuş. Oğlan elinde ne ile doğmuş?

A) Elinde bir gül ile doğmuş.
B) Elinde bıçakla doğmuş.
C) Elinde tabanca ile doğmuş.
D) Elinde yeşil bir yaprakla doğmuş.

9. Hikâyenin kahramanı kız, "Saadet Abla, anlatsana sen nasıl doğdun? Senin doğmanı bekleyen annen baban var mıydı? Diye sormuştu. Saadet Ablası da, "Ben mi? Ben... ben... Ben şanslı sayılırım. Annemle babamın benden önceki iki çocuğu doğmadan annemin karnında ölmüş. Ben doğunca annem beni .......ile yıkamış." Dedi. Bu cümledeki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

A) Gül suyu ile

B) Soğuk su ile

C) Zemzem suyu ile

D) Ilık su ile

10. Aysu'nun arkadaşı Dilek'in dedesine ne isim vermişlerdi?

A) Gül Dede
B) Pamuk Dede
C) Hacı Dede
D) Şeker Dede

Cevap Anahtarı :

1-A      2-B      3-C      4-D      5-A
6-B      7-C      8-D      9-A     10-D

Peter Pan (James M. Barrie) Kitap Sınavı Yazılı Test Soruları ve Cevap Anahtarı

1. Aşağıdakilerin hangisi Darlinglerin çocuklarına görevli köpektir?

A) Liza
B) Jonh
C) Vendi
D) Nana

2. Bütün hayatı çocuklalarla geçen Peter, Bayan Darling görünce ne yaptı?

A) Sevinçten boynuna sarıldı.
B) Yüzü kızardı.
C) Yüzünü buruşturdu
D) Gözlerini kapattı

3. Bay Darling, çocuklarına bakmakla görevli olan köpeğin tabağına süt renginde ilaç koyunca köpek hangisini yaptı?

A) İlacı içince öldü
B) Bir yudum aldı, sessiz bir şekilde yuvasına çekildi
C) Kızarak Bay Darlingle havladı
D) Çocukları ısırdı

4. Peter Pan’ın kaldığı “İnanmazsan İnanma Adası” neresidir?

A) Kayıp çocukların barındığı masal ülkesi
B) Perilerin su içtiği yer
C) Amerika’da küçük bir ada
D) Etrafı sularla çevrili yerler

5. Peter, Vendilerine neden geliyordu?

A) Bayan Darling’in masallarını ve tekerlemelerini dinlemek için
B) Şeker yemek için
C) Araba kullanmak için
D) Isınmak için

6. Aşağıdakilerden hangisi Peter Pan ve çocukların gördüğü Haken’in özelliklerinden değildir?

A) İnsanlar tarafından çok sevilen iyi insan
B) Kabasakal'ın varisi
C) Annelerin öcü dediği kişi
D) Çocukların korktuğu kişi

7. Korsanların, Gıldır Gıldır’ın ışığının görünmemesi amacı ile çocuklar ne yapıyor?

A) John cebine koyuyor.
B) Vendi şapkasının içine koyuyor
C) Peter Pan ışığını söndürüyor
D) Gıldır Gıldırı gömüyorlar

8. Eserde geçen aşağıdaki cümleyi aşağıdakilerden hangi-siyle tamamlanır?
………… isteyenin duası kabul edilir.

A) Diliyle
B) Çok
C) Kalpten
D) Samimi

9. Korsan Haken’in kolunu koparıp timsahlara yem yapan kim ?

A) Nana
B) Klert
C) Smee
D) Peter Pan

10. Hiçbir şeyden korkmayan Hakenin en çok korktuğu nedir?

A) Peter Pan
B) Timsah
C) Periler
D) Kaplumbağa

11. Peter Pan, karşılaşmalarında Vendiye hediye ettiği şey Vendi’nin hayatını kurtarmıştı. Vendinin hayatını kurtaran şey neydi?

A) Yüksük
B) Şemsiye
C) Elbise
D) Çelik yelek

12. Vendi’nin ölmediği için kahrolan kimdir?

A) Gıldır Gıldır
B) Haken
C) Bay kabahat
D) Peter


13. Öyle bir evim olsun isterim:
Sevimli, küçük mini minnacık.
Al renkli çiçeklerle bezeli,
Tavanı yeşil, manzarası açık.
Vendi baygın halde söylediği yukarıdaki şarkıda evinin hangi özelliğini söylenmemiştir?

A) Sevimli
B) Al renkli
C) Tavanı yeşil
D) Manzarası açık

14. Vendi’ye yapılan evde Michael’i ayrıcalıklı kılan durum neydi?

A) En sevimli kişi olması
B) Büyük güçlerinin olması
C) Evin en küçüğü olması
D) Peter’in yakın arkadaşı olması

15. Peter Pan, deniz içerisinde boğulurken onu kurtarmaya çalışan Hayal Kuşu’nu harekete geçiren şey neydi?

A) Peter’in büyüklüğü
B) Petere karşı vefası
C) Yumurtalarının kırılması
D) Annelik duygusu

16. Zinadn Kayalığı savaşının en güzel meyvesi ne olmuştu?

A) Peter’in Oturan Boğa kabilesinin dostluğunu kazanması
B) Vendinin iyi insan olması
C) Armudun dalda olgunlaşması
D) Yanar dağın lav püskürtmesi

17. Vendi'nin en hassas olduğu şey nedir?

A) Peter’in horlaması
B) Uçmanın inceliği
C) Çocukların uyku saati
D) Elmanın ekşisi

18. Haken ve arkadaşları Dağ Lalesini esir almışlardı. Dağ Lalesi hangi suçundan dolayı esir alınmıştı?

A) Peter’e yardım etmesinden
B) Bıçağıyla Haken’in kayığına gizlice çıkmasından
C) Balıkları öldürmesinden
D) Vendi’nin evini yıkmaktan

19. Korsan geleneklerine göre gemilerde uğursuzluk getiren şey nedir?

A) Kız
B) Kara kedi
C) Timsah Sesi
D) Hayal kuşu

Cevap Anahtarı :

1.D      2.C      3.B     4.A    5.A
6.A      7.B      8.C     9.D   10.B
11.A   12.A   13.B   14.C   15.D
16.A   17.C   18.B   19.A